Τι συμβαίνει με την ειδική παροχή των 176 Ευρώ που προβλέπεται για τους εργαζόμενους στον Δημόσιο τομέα; Ποιοι την δικαιούνται και ποιοι όχι; Για ποιο λόγο αυτή δεν αποδίδεται από πολλούς φορείς και αναγκάζονται οι εργαζόμενοι να καταφεύγουν στα Δικαστήρια;
Με αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα έρχονται αντιμέτωποι υπάλληλοι φορέων του Δημοσίου, οι οποίοι αναρωτιούνται αν θα μπορούσε να αυξηθεί ο μισθός τους με το ποσό των 176 ευρώ της ειδικής παροχής.
Το ζήτημα αυτό, δηλαδή ποιοι και υπό ποιες προϋποθέσεις έχει δημιουργήσει μεγάλη αμφισημία, η οποία ενισχύεται από τις κατά καιρούς εκδοθείσες αντικρουόμενες αποφάσεις των Δικαστηρίων.
Η ανάλυση του epoli.gr
Τι είναι όμως αυτό το επίδομα; Με το ά. 14 του ν. 3016/2002 προβλέφθηκε ότι με ΚΥΑ των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, μετά από εκτίμηση της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας, μπορεί να επεκτείνονται εν όλω ή εν μέρει, οι ευνοϊκές μισθολογικές ρυθμίσεις που προβλέπονται από Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, εκδιδόμενες δυνάμει συλλογικών συμφωνιών και στο λοιπό προσωπικό του Δημοσίου, των Oργανισμών Tοπικής Aυτοδιοίκησης και των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, που δεν συμμετείχαν στη σύναψη συλλογικών συμφωνιών. Σε περίπτωση δε επέκτασης των ευνοϊκών αυτών μισθολογικών ρυθμίσεων, οι ανωτέρω Υπουργοί μπορούν να καθορίσουν το ύψος της πρόσθετης μισθολογικής παροχής, η οποία πάντως δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 176 ευρώ.
Μετά την ψήφιση της διάταξης πολλές κατηγορίες εργαζομένων στο Δημόσιο, τους Ο.Τ.Α. και τα Ν.Π.Δ.Δ., που δεν συμμετείχαν στις συλλογικές συμφωνίες της παρ. 1 του ά. 14 του ν. 3016/2002, προσέφυγαν στα Δικαστήρια και ζήτησαν, επικαλούμενοι την αρχή της ίσης μεταχείρισης, να δοθεί το ανωτέρω επίδομα και σε αυτούς.
Οι αποφάσεις των Δικαστηρίων υπήρξαν αντιφατικές επιτείνοντας την αμφισημία που προκαλούσε η διατύπωση της διάταξης. Συγκεκριμένα, κατ’ αρχάς εκδόθηκαν πολλές αποφάσεις πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων Δικαστηρίων, οι οποίες βασιζόμενες στην αρχή της ίσης μεταχείρισης των εργαζόμενων στον Δημόσιο τομέα, αποφάσιζαν την απόδοση του επιδόματος σε όσους προσέφευγαν στα Δικαστήρια διεκδικώντας αυτό. Η υποχρέωση των φορέων του Δημοσίου να εξαντλούν τα ένδικα μέσα, οδήγησε τις υποθέσεις αυτές στα ανώτατα Δικαστήρια, δηλαδή στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στον Άρειο Πάγο, από τα οποία ελήφθησαν αποφάσεις που απορρίπτουν την καταβολή των επιδομάτων σε πολλές περιπτώσεις.
Κάνοντας μία επισκόπηση της ήδη σήμερα υπάρχουσας νομολογίας των Ανώτατων Δικαστηρίων σχετικά με το ζήτημα του επιδόματος των 176 ευρώ, μπορούμε να πούμε τα εξής: Σε καμία περίπτωση μοναδική προϋπόθεση για τη χορήγηση της ειδικής παροχής των 176 ευρώ, των υπαλλήλων του Δημοσίου, των ΟΤΑ και των ΝΠΔΔ, δεν είναι απλώς και μόνο η υπαγωγή τους στο ενιαίο μισθολόγιο της Δημόσιας Διοίκησης, ούτε βεβαίως μπορεί να λεχθεί ότι η χορήγηση της δεν εξαρτάται από τη μη χορήγηση άλλων πρόσθετων μισθολογικών παροχών, ίσων ή ανώτερων του ποσού αυτού. Αντίθετα, η Διοίκηση έχει διακριτική ευχέρεια αναφορικά με την καταβολή του συγκεκριμένου επιδόματος, για την άσκηση αυτής δε πρέπει να συνεκτιμώνται οι δημοσιονομικές δυνατότητες της Χώρας.
Αναφορικά με την αρχή της ίσης μεταχείρισης τα Ανώτατα Δικαστήρια επισημαίνουν ότι με αυτή επιβάλλεται η ίδια αντιμετώπιση όμοιων καταστάσεων και όχι η με ίδιο τρόπο αντιμετώπιση διαφορετικών. Καταλήγουν δε στο ότι δεν συνιστά παραβίαση των διατάξεων του ά. 14 του ν. 3016/2002 η παράλειψη της Διοίκησης να ασκήσει την προβλεπόμενη από τις διατάξεις αυτές κανονιστική αρμοδιότητα, με την έκδοση υπουργικής απόφασης για την επέκταση της χορήγησης της ένδικης παροχής και ότι, πάντως, δεν είναι επιτρεπτή η χορήγηση σε υπαλλήλους, οι οποίοι λαμβάνουν οποιουδήποτε είδους άλλη πρόσθετη μισθολογική παροχή, ίση ή ανώτερη του ποσού των εκατόν εβδομήντα έξι (176) ευρώ (Ολ. ΣτΕ 95/2013).
Υπό τις προϋποθέσεις που θέτει η νομολογία των Ανώτατων Δικαστηρίων το epoli.grκαταλήγει στο συμπέρασμα ότι, την παροχή αυτή δικαιούνται όσοι δεν λαμβάνουν άλλη ή άλλες πρόσθετες μισθολογικές παροχές και βεβαίως υπό την προϋπόθεση ότι, θα εκδοθεί η προβλέπουσα αυτή Υπουργική Απόφαση κατ’ ενάσκηση από τους αρμόδιους Υπουργούς της διακριτικής ευχέρειας που τους δίνει ο Νόμος.
Είναι, λοιπόν, ενόψει αυτών παντελώς άνευ ουσίας η δικαστική διεκδίκηση του επιδόματος των 176 ευρώ από τους υπαλλήλους του Δημοσίου; Όπως δείχνουν πρόσφατες περιπτώσεις, στις οποίες εργαζόμενοι προσέφυγαν στα Δικαστήρια και δικαιώθηκαν, μία δικαστική διεκδίκηση του ποσού δεν είναι εκ των προτέρων άνευ αντικειμένου. Πολλά πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια Δικαστήρια εξακολουθούν να υποστηρίζουν την άποψη ότι η αρχή της ίσης μεταχείρισης επιβάλλει την χορήγηση του ποσού αυτού σε όλους τους εργαζομένους του Δημοσίου, μεταξύ των οποίων και αυτούς των Ο.Τ.Α.. Ειδικά δε γι’ αυτούς, μετά την ψήφιση του ά. 54 του ν. 4447/2016, το οποίο απάλλαξε τους Δήμους από την υποχρέωση να εξαντλούν τα ένδικα μέσα σε υποθέσεις μισθολογικών διαφορών και διαφορών σχετικών με επιδόματα, μία δικαίωση σε πρώτο βαθμό μπορεί να σημαίνει και την χορήγηση του σημαντικού για τον οικογενειακό προϋπολογισμό του υπαλλήλου επιδόματος.
* Σε συνεργασία με το Δικηγορικό Γραφείο «Σεραφείμ Λ. Ντουματσάς & Λάμπρος Σ. Ντουματσάς», Πανεπιστημίου 42, 106 79 Αθήνα, Τηλ. 210 3631640, 3641468
