6 Δεκ 2016

ΙΚΑ: Τα νέα όρια ηλικίας - Ποιοι εξαιρούνται και... σύνταξη από τα 56,9

Σύνταξη σε ηλικίες από 56,9 έως 61,8 ετών με 22 έως 39 έτη ασφάλισης κλειδώνουν 8 κατηγορίες ασφαλισμένων με τα νέα όρια ηλικίας από το ΙΚΑ, όπως αναλύει ο ΕΤ και ο δημοσιογράφος Κώστας Κατίκος.

Οι προϋποθέσεις που χρειάζονται για να πάρουν σύνταξη με τα νέα όρια ηλικίας από το ΙΚΑ σε ηλικίες έως 61,8 ετών καθορίζονται από το χρόνο ασφάλισης που έχουν σήμερα ή μπορούν να εξαγοράσουν ώστε να κατοχυρώσουν την ηλικία που θα έβγαιναν στη σύνταξη με τις παλιές διατάξεις.

Με τις αλλαγές στα όρια ηλικίας που ισχύουν από 19/8/2015, οι ηλικίες συνταξιοδότησης διαμορφώνονται ανάλογα με το έτος που ο κάθε ασφαλισμένος συμπληρώνει την ηλικία που κατοχύρωσε, με βάση το χρόνο ασφάλισης έως το 2012 ή μετά το 2013.
Για παράδειγμα, γυναίκα με έναρξη ασφάλισης πριν από το 1993 και ανήλικο παιδί το 2011 κατοχυρώνει την ηλικία των 52 ετών για μειωμένη και 57 για πλήρη, εφόσον το 2011 είχε 18,3 έτη ασφάλισης τουλάχιστον. Αν είχε 15 έτη, τα άλλα 3,3 έτη μπορεί να τα αναγνωρίσει και σήμερα, για το 2011. Το όριο ηλικίας που θα πάρει σύνταξη εξαρτάται από το πότε συμπλήρωσε ή θα συμπληρώσει το 52ο έτος για τη μειωμένη και το 57ο έτος για πλήρη σύνταξη. Αν είναι 57 ετών το 2016, θα έχει συνολικά 23,3 έτη και θα βγει στη σύνταξη με το νέο όριο που είναι 58,3 ετών. Μπορεί όμως να βγει με μειωμένη οποτεδήποτε, γιατί είχε κλείσει τα 52 πολύ πριν από τις 19/8/2015 που έγιναν οι αλλαγές στα όρια ηλικίας. Αν κλείνει τα 52 το 2016, τότε θα πάρει μειωμένη αλλά με το νέο όριο ηλικίας που πάει στα 56,9 ετών.
Γυναίκα που είχε ανήλικο παιδί το 2012 κατοχυρώνει τα 55 για μειωμένη και τα 60 για πλήρη, εφόσον εκείνη τη χρονιά είχε ή συμπληρώνει σήμερα με πλασματικούς χρόνους τα 18,3 έτη ασφάλισης στο ΙΚΑ. Αν είναι 55 ετών το 2016, θα βγει με μειωμένη με το νέο όριο ηλικίας που είναι 58 ετών. Αν κλείνει τα 55 το 2017, θα βγει στα 59,6. Αν κλείνει τα 55 το 2018, θα βγει στα 61 με μειωμένη.
Οι ηλικίες που κατοχυρώνουν οι ασφαλισμένοι 8 κατηγοριών με τα ένσημα του ΙΚΑ
1. Ηλικία 62 ετών για μειωμένη και 67 για πλήρη σύνταξη με τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης που συμπληρώνονται μετά το 2013. Στη μειωμένη απαιτούνται 100 ημέρες ασφάλισης κάθε χρόνο την πενταετία πριν από το 62ο έτος, δηλαδή από 57 ως 61 ετών. Αν δεν βγαίνουν οι 100 ημέρες, τότε αλλάζει και η πενταετία. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 7.000 ένσημα ως το 2013 και ηλικία 62 ετών σήμερα δεν μπορεί να πάρει μειωμένη, γιατί δεν έχει 100 ένσημα κάθε χρόνο την προηγούμενη πενταετία. Θα πρέπει, επομένως, να καλύψει με ένσημα από ανεργία τη μια χρονιά (2014 ή 2015), αλλιώς κινδυνεύει να εγκλωβιστεί να βγει στα 67.
2. Ηλικίες 56, 57 ετών για μειωμένη σύνταξη γυναικών που έκλεισαν το 55ο έτος αντίστοιχα το 2011 και το 2012 με 4.500 ημέρες ασφάλισης τουλάχιστον είτε πριν είτε και μετά το 2012. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουν 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος στην πενταετία που προηγείται του έτους υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης. Για παράδειγμα, γυναίκα 55 ετών το 2012 κατοχυρώνει σύνταξη από τα 57, εφόσον στην ηλικία αυτή έχει τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης και 100 ανά έτος στην πενταετία πριν από την υποβολή αίτησης. Έστω ότι είχε εργασία μέχρι το 2012, αλλά στα 57 που έγινε το 2014 και μπορούσε να συνταξιοδοτηθεί δεν είχε για δύο χρόνια τις 100 ημέρες και συνεχίζει μέχρι σήμερα να είναι άνεργη που είναι 60 ετών. Οι λύσεις που έχει είναι δύο: α) Να ασφαλιστεί με εργόσημο, ώστε να καλύψει 100 ένσημα κάθε έτος από 2017 μέχρι 2021, οπότε θα βγει στα 65, όταν θα έχει την 5ετία των 100 ενσήμων ανά έτος. β) Να αναζητήσει περιστασιακά εργασία για 4-5 μήνες το χρόνο, ώστε να έχει εναλλαγή ασφάλισης με εργόσημο και με απασχόληση. Σε αυτή την περίπτωση γλιτώνει ένα έτος από τα 5, γιατί σε περίπτωση που μείνει άνεργη τα 100 ένσημα θα τα πάρει λόγω ανεργίας. Η περίπτωση των 100 ενσήμων για τη μειωμένη δημιουργεί τεράστιες αδικίες, γιατί υπάρχουν εργαζόμενες με 7.000 η 8.000 ένσημα που δεν παίρνουν σύνταξη παρά μόνο στα 67, γιατί έμειναν άνεργες και δεν είχαν τα 100 ένσημα το χρόνο για να βγουν από 57 ως 62 ετών.
3. Ηλικία συνταξιοδότησης 62 ετών για γυναίκες που έκλεισαν το 55ο έτος από 1/1/2013 και μετά. Και εδώ είναι απαραίτητες οι 100 ημέρες ανά έτος την τελευταία πενταετία, αλλιώς η σύνταξη θα καταβληθεί στην ηλικία που θα συμπληρώνεται η πενταετία με τις 100 ημέρες το χρόνο από εργασία ή και ανεργία. Σε κάθε περίπτωση, αν συμπληρωθεί το 67ο έτος, καταβάλλεται πλήρης σύνταξη.
4. Ηλικία συνταξιοδότησης 60 ή 60,11 ετών με πλήρη σύνταξη, για γυναίκες που έκλεισαν το 55ο έτος ως το 2010 με τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης τότε και 100 ημέρες ανά έτος στην τελευταία 5ετία. Αν δεν υπάρχουν οι 100 ημέρες της πενταετίας, χάνεται το δικαίωμα για πλήρη από 60 ως 60,11 ετών και μένει μόνο η μειωμένη, όποτε συμπληρωθούν τα 100 ένσημα ανά έτος για 5 συνεχόμενα χρόνια.
5. Συνταξιοδότηση μητέρων ασφαλισμένων πριν από το 1993 στο ΙΚΑ με τα νέα όρια ηλικίας, εφόσον είχαν 18,3 έτη ασφάλισης με ανήλικο τέκνο είτε το 2010 είτε το 2011 είτε το 2012 και συμπληρώνουν το 50ό, το 52ο, το 55ο, το 57ο και το 60ό έτος από 19/8/2015 και μετά. Για παράδειγμα, ασφαλισμένη ΙΚΑ με ανήλικο το 2010 και 18,3 έτη τότε, άρα με 24-25 σήμερα, κατοχυρώνει την ηλικία των 55 για πλήρη σύνταξη και των 50 για μειωμένη. Αν κλείνει τα 55 το 2017, θα πάρει σύνταξη με το νέο όριο ηλικίας που είναι 59,6 ετών. Μπορεί όμως να φύγει με μειωμένη οποτεδήποτε, γιατί έκλεισε τα 50. Με ανήλικο το 2011 κατοχυρώνει τα 52 για μειωμένη και τα 57 για πλήρη. Αν κλείνει τα 52 το 2018, θα βγει με μειωμένη στα 60,2. Διαφορετικά, θα πάρει πλήρη στα 67, γιατί, όταν γίνει 57 (το 2023), το όριο για πλήρη θα είναι υποχρεωτικά στα 67 ή στα 62 μόνο με 40 χρόνια ασφάλισης.
6. Συνταξιοδότηση μητέρων ασφαλισμένων μετά το 1993, στα 62 για μειωμένη, εφόσον είχαν ως το 2012 ανήλικο, με 20 χρόνια ασφάλισης και ήταν κάτω των 50 ετών.
7. Συνταξιοδότηση γυναικών με 10.000 ημέρες ασφάλισης ως το 2012, είτε με εργασία είτε με αναγνώριση 4 ή 5 πλασματικών ετών το 2011 και το 2012 αντίστοιχα. Οι ηλικίες που κατοχυρώνουν είναι 57, 58 και 58,6 μήνες για πλήρη σύνταξη αλλά αυξάνονται για όσες τις συμπληρώνουν από 19/8/2015 και μετά. Για παράδειγμα, ασφαλισμένη με 10.000 ημέρες το 2011 κατοχυρώνει την ηλικία των 58 για πλήρη σύνταξη και 56 για μειωμένη (βλ. σχετικό πίνακα). Αν τα 58 τα συμπληρώνει το 2018, θα συνταξιοδοτηθεί με το νέο όριο ηλικίας που είναι 62,2 ετών. Μπορεί όμως να βγει με μειωμένη με το όριο ηλικίας που ισχύει για το 56ο έτος. Επειδή όμως έκλεισε τα 56 το 2016, θα πάει με το νέο όριο ηλικίας για μειωμένη που είναι 58,9 μήνες.
8. Συνταξιοδότηση με 10.500 ημέρες ως το 2012 και συνολικά 10.800 και 11.100 κατά τη συνταξιοδότηση. Το όριο ηλικίας αυξάνεται για όσους συμπληρώνουν τα 58 ή τα 59 από 19/8/2015 και μετά. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 10.500 ημέρες το 2012, στο ΙΚΑ κατοχυρώνει την ηλικία των 59. Αν κλείνει τα 59 το 2019, θα βγει στα 60,11. Αν κάνει εξαγορά και συμπληρώσει 10.500 το 2011, κατοχυρώνει τα 58. Αν κλείνει τα 58 το 2018, θα βγει στα 60.

Οι 4 μεγάλες κατηγορίες που εξαιρούνται από τα νέα όρια ηλικίας
Υπάρχουν και άλλες 4 ειδικές κατηγορίες ασφαλισμένων που διατηρούν τις παλιές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης καθώς εξαιρέθηκαν από την αύξηση των ορίων ηλικίας. 
Οι κατηγορίες που εξαιρούνται είναι:
1. Ασφαλισμένοι με 7.500 ένσημα στα βαρέα και συνολικά 10.500 ημέρες ασφάλισης, που βγαίνουν από τα 55 (10.500 και 7.500 βαρέα το 2010) ως τα 62 (10.500 και 7.500 βαρέα μετά το 2015).
2. Γυναίκες που είχαν 4.500 ημέρες, εκ των οποίων οι 3.600 βαρέα ως το 2012 που βγαίνουν από τα 55 ως 57 ετών στη σύνταξη.
3. Γυναίκες που έκλεισαν τα 55 ως το 2012 προκειμένου να βγουν με μειωμένη.
4. Μητέρες ανάπηρου παιδιού που βγαίνουν με 25 χρόνια χωρίς όριο ηλικίας.