Με το νομοσχέδιο για το ενιαίο μισθολόγιο και το βαθμολόγιο να ψηφίζεται στη Βουλή και με το σχεδιασμό της κυβέρνησης να προβλέπει την έναρξη της εφαρμογής του από τον επόμενο μήνα, οι δημόσιοι υπάλληλοι πρέπει να προετοιμάζονται για μεγάλο μισθολογικό σοκ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΑΔΕΔΥ, η μεγάλη πλειοψηφία των υπαλλήλων θα υποστεί μείωση της τάξης του 40% με 50% στις αποδοχές της. Εάν συνυπολογίσουμε, μάλιστα, το γεγονός ότι πάνω σ’ αυτούς τους ήδη «κουτσουρεμένους» μισθούς θα... πέσει η νέα φοροκαταιγίδα του υπουργείου Οικονομικών, τότε αντιλαμβάνεται κανείς ότι η καταναλωτική δύναμη των υπαλλήλων συρρικνώνεται δραματικά και απότομα.
Ωστόσο, οι πιέσεις και οι απειλές ορισμένων συντεχνιών φαίνεται πως έπιασαν τόπο, αφού ο υπουργός, με σειρά «νομοτεχνικών βελτιώσεων», οι οποίες στην πραγματικότητα δεν ήταν άλλο από εξαιρέσεις και «παραθυράκια», έκανε το ενιαίο μισθολόγιο να μην είναι και τόσο... ενιαίο.
Σε ποιους εφαρμόζεται το ενιαίο μισθολόγιο
Το ενιαίο μισθολόγιο - βαθμολόγιο εφαρμόζεται καταρχάς:
α) σε όλους τους μόνιμους και δόκιμους πολιτικούς υπαλλήλους,
β) στους υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, εφόσον υπηρετούν:
• Στο Δημόσιο.
• Στους ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού.
• Στα ΝΠΔΔ, συμπεριλαμβανομένου του ΟΓΑ.
Επίσης, μετά τη «βροχή» των τροπολογιών του υπουργού, εφαρμόζεται:
• Στους εκπαιδευτικούς.
• Στους γραμματείς των δικαστηρίων και των εισαγγελιών, στους υπαλλήλους των έμμισθων υποθηκοφυλακείων και των κτηματολογικών γραφείων.
• Στους γιατρούς υπηρεσίας υπαίθρου και τους μόνιμους αγροτικούς γιατρούς.
• Στους υπαλλήλους της Βουλής.
• Στους διοικητικούς υπαλλήλους των Ανεξάρτητων Αρχών και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
• Στους υπαλλήλους των Περιφερειακών Ενώσεων Δήμων, της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος και της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος.
• Στους υπαλλήλους των Τοπικών Οργανισμών Έγγειων Βελτιώσεων.
• Στους θρησκευτικούς λειτουργούς και υπαλλήλους των νομικών προσώπων της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού και όσων εκκλησιών και δογμάτων γνωστών θρησκειών εξομοιώνονται προς αυτούς.
Σύντομα η μισθολογική «καταιγίδα» για άλλους 300.000 υπαλλήλους
Το ενιαίο μισθολόγιο δεν εφαρμόζεται σε τουλάχιστον 300.000 υπαλλήλους, οι οποίοι θα ενταχθούν σε νέο νομοσχέδιο, βάσει της συμφω νίας που έχει επέλθει με την τρόικα.
Δηλαδή:
• Σε όσους ανήκουν στα 15 ειδικά μισθολόγια, τα οποία αναμένεται να αναμορφωθούν και να έρθουν στη Βουλή ξεχωριστά έως το τέλος του έτους. Σ’ αυτά ανήκουν δικαστές, μόνιμα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, γιατροί του ΕΣΥ, πανεπιστημιακοί, διπλωματικοί, ανώτατοι κληρικοί, το προσωπικό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, μουσικοί, ιατροδικαστές κ.λπ.
• Στο προσωπικό ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου του Δημοσίου και των ΟΤΑ.
• Στο ειδικό επιστημονικό προσωπικό των Ανεξάρτητων Αρχών, των Ρυθμιστικών Αρχών και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
• Στους δικηγόρους με έμμισθη εντολή.
• Στους γενικούς και ειδικούς γραμματείς υπουργείων, στους γενικούς γραμματείς αποκεντρωμένων διοικήσεων. Γι’ αυτές τις κατηγορίες στελεχών θα εκδοθεί Κοινή Υπουργική Απόφαση, με την οποία θα προσδιοριστούν οι αποδοχές τους.
«Παράθυρο» με τροπολογία της τελευταίας στιγμής
Στις αλλαγές της τελευταίας στιγμής κρύβεται ένα μεγάλο «παράθυρο», καθώς προβλέφθηκε ότι υπάλληλοι και λειτουργοί που δεν υπάγονται ευθέως (;) στις διατάξεις του πεδίου εφαρμογής του ενιαίου μισθολο γίου εξαιρούνται από αυτό, μαζί με τα ειδικά μισθολόγια. Σύμφωνα με έμπειρους νομικούς, η διάταξη αυτή επιτρέπει πολλές αναγνώσεις, αφού, στην ουσία, όποιες υπηρεσίες δεν αναφέρονται ρητώς στο νόμο –για παράδειγμα, Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, Προεδρία της Δημοκρα τίας κ.λπ.– θα δικαιούνται να επικαλεστούν εξαίρεση.
Όλοι αυτοί, καθώς και όσοι εξαιρούνται ρητώς από το ενιαίο μισθολόγιο δεν έχουν κανένα όριο στα επιδόματα και στις παροχές, με εξαίρεση την οικογενειακή παροχή!
Πώς υπολογίζονται οι μισθοί των υπαλλήλων
Βασική αρχή του ενιαίου μισθολογίου είναι ότι οι υπάλληλοι λαμβάνουν καταρχάς το βασικό μισθό που αντιστοιχεί στο βαθμό τους. Υπάρχει, δηλαδή, σύνδεση ανάμεσα στο μισθολόγιο και το βαθμολόγιο.
Σύμφωνα με τις νέες ρυθμίσεις, αναγνωρίζονται έξι (6) βαθμοί: Α’, Β’, Γ’, Δ’, Ε’ και ΣΤ’. Εισαγωγικός είναι ο βαθμός ΣΤ’ και καταληκτικός ο βαθμός Α’. Σε κάθε βαθμό προβλέπονται μισθολογικά κλιμάκια (Μ.Κ.) ως εξής:
• Βαθμός Ε’: 2 Μ.Κ. για τους ΠΕ (πανεπιστημιακής εκπαίδευσης) και τους ΤΕ (τεχνολογικής εκπαίδευσης), 3 Μ.Κ. για τους ΔΕ (δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) και 5 Μ.Κ. για τους ΥΕ (υποχρεωτικής εκπαίδευσης).
• Βαθμός Δ’: 3 Μ.Κ. για τους ΠΕ και τους ΤΕ, 4 Μ.Κ. για τους ΔΕ και 6 Μ.Κ. για τους ΥΕ.
• Βαθμός Γ’: 4 Μ.Κ. για τους ΠΕ και ΤΕ και 5 Μ.Κ. για τους ΔΕ.
Με κάθε βαθμολογική προαγωγή ο υπάλληλος ανεβαίνει στο μισθολογικό κλιμάκιο του επόμενου βαθμού και αυξάνει αντιστοίχως το μισθό του, όπως θα αναλύσουμε παρακάτω. Επίσης, ανά δύο χρόνια μπορεί να ανέβει μισθολογικό κλιμάκιο στο εσωτερικό του ίδιου βαθμού, με εξαίρεση τους βαθμούς Α’ και Β’, όπου τα μισθολογικά κλιμάκια χορηγούνται ανά τρία χρόνια, αυξάνοντας το βασικό του μισθό κατά 2%.
Στα 780 ευρώ μεικτά ο βασικός μισθός
Ο βασικός μισθός του εισαγωγικού κλάδου ΣΤ’ ορίζεται:
• για υπάλληλο ΥΕ στα 780 ευρώ μεικτά·
• για υπάλληλο ΔΕ στα 858 ευρώ μεικτά·
• για υπάλληλο ΤΕ στα 1.037,4 ευρώ μεικτά·
• για υπάλληλο ΠΕ στα 1.092 ευρώ μεικτά.
Οι μισθοί αυτοί αποτελούν τη βάση υπολογισμού για τις αντίστοιχες κατηγορίες υπαλλήλων στους λοιπούς βαθμούς ως εξής:
• Οι υπάλληλοι βαθμού Ε’ έχουν 10% προσαύξηση επί του βασικού μισθού του βαθμού ΣΤ’.
• Οι υπάλληλοι βαθμού Δ’ έχουν 15% προσαύξηση επί του βασικού μισθού του βαθμού Ε’.
• Οι υπάλληλοι βαθμού Γ’ έχουν 15% προσαύξηση επί του βασικού μισθού του βαθμού Δ’.
• Οι υπάλληλοι βαθμού Β’ έχουν 20% προσαύξηση επί του βασικού μισθού του βαθμού Γ’.
• Οι υπάλληλοι βαθμού Α’ έχουν 10% προσαύξηση επί του βασικού μισθού του βαθμού Β’.
Έτσι, ένας ΠΕ βαθμού Ε’ θα βρει το βασικό του μισθό, αν προσαυξήσει το βασικό μισθό που αντιστοιχεί στον ΠΕ βαθμού ΣΤ’ (1.092 ευρώ) κατά 10% και θα δει ότι φτάνει τα 1.201,2 ευρώ βασικό μισθό. Ο δε ανώτατος μισθός δεν ξεπερνά τα 2.200 ευρώ.
Ανώτατο όριο αποδοχών στα 1.900 ευρώ
Στις μη εισηγμένες ΔΕΚΟ, στα ΝΠΙΔ που ανήκουν στο κράτος, στις δημοτικές επιχειρήσεις, στους οργανισμούς και στις ανώνυμες εταιρείες που ελέγχονται από το κράτος ή επιχορηγούνται τακτικά από τον κρατικό προϋπολογισμό κατά τουλάχιστον 50% του ετήσιου προϋπολογισμού τους, εφόσον το Δημόσιο είναι πλειοψηφών μέτοχος και διορίζει την πλειοψηφία των μελών του Δ.Σ., καθιερώνεται ανώτατο όριο μέσου κατά κεφαλήν κόστους αμοιβών προσωπικού, το οποίο ανέρχεται στα 1.900 ευρώ. Εξαιρούνται ρητώς το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου.
Μόνο 15% μείωση αποδοχών στις εισηγμένες ΔΕΚΟ
Οι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο ΔΕΚΟ –ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΕΛΠΕ, ΔΕΗ, ΟΤΕ, Αγροτική Τράπεζα, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και ΟΠΑΠ– εξαιρούνται από το πλαφόν των 1.900 ευρώ. Αυτές απλώς υποχρεούνται να μειώσουν κατά 35% το μισθολογικό τους κόστος σε σχέση με το 2009, αφού το μέσο κατά κεφαλήν κόστος των πάσης φύσεως αποδοχών και επιδομάτων τους δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το 65% του μέσου κατά κεφαλήν κόστους που ίσχυε στις 31/12/2009, προτού, δηλαδή, επιβληθούν οι περικοπές του Μνημονίου, ύψους 20% περίπου. Άρα, στην πραγματικότητα τους απομένει να περικόψουν τις αποδοχές σε ποσοστό 15% ακόμη, για να ευθυγραμμιστούν με τις νέες ρυθμίσεις.
Η προνομιακή αυτή μεταχείριση των εισηγμένων ΔΕΚΟ, το προσωπικό των οποίων στην πλειοψηφία του πρόσκειται στο ΠΑΣΟΚ, τη στιγμή που το υπόλοιπο Δημόσιο υφίσταται περικοπές που φτάνουν το 50% των αποδοχών του –οι οποίες, μάλιστα, ήταν σαφώς χαμηλότερες από αυτές ενός ΥΕ υπαλλήλου εισηγμένης ΔΕΚΟ–, έχει ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών στους κόλπους του δημοσιοϋπαλληλικού κόσμου, που απαιτεί, επιτέλους, ίση αμοιβή για την ίδια εργασία. (Θυμίζουμε ότι ο ΟΠΑΠ είναι η εταιρεία με το μεγαλύτερο κόστος μισθοδοσίας ανά εργαζόμενο, ενώ στα ΕΛΠΕ εξακολουθούν να καταβάλλονται 17,8 μισθοί το χρόνο!)
Κατάρρευση των επιδομάτων και των ειδικών παροχών
Η κατάρρευση του 50% του εισοδήματος των δημοσίων υπαλλήλων δεν προέρχεται τόσο από το βασικό μισθό, ο οποίος δεν έχει μεγάλες αυξομειώσεις –σε αρκετές περιπτώσεις, μάλιστα, αυξάνεται–, αλλά από την κατάρρευση των επιδομάτων, των αποζημιώσεων και των κάθε είδους πρόσθετων αμοιβών και αποδοχών που έπαιρναν ανάλογα με το υπουργείο στο οποίο υπηρετούσαν. Εκατόν τέσσερα διαφορετικά επιδόματα, κίνητρα και παροχές με διάφορες ονομασίες λάμβαναν μέχρι σήμερα οι δημόσιοι υπάλληλοι, το ύψος των οποίων έφτανε κατά περίπτωση ακόμη και τα 1.500 ευρώ ή και τα 2.000 ευρώ, ιδίως στα οικονομικά υπουργεία.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών της ΑΔΕΔΥ, 260.000 δημόσιοι υπάλληλοι λαμβάνουν σήμερα επιδόματα που φτάνουν τα 500 ευρώ, 60.000 υπάλληλοι λαμβάνουν από 500 έως 1.000 ευρώ, ενώ σε επιπλέον 60.000 υπαλλήλους υπολογίζονται όσοι λαμβάνουν από 1.000 έως και 1.500 ευρώ το μήνα. Σε αυτούς θα πρέπει να προστεθεί αδιευκρίνιστος αριθμός υπαλλήλων –για παράδειγμα γενικοί διευθυντές τελωνείων–, όπου τα προ περικοπών επιδόματα έφταναν ακόμη και τα 2.000 ευρώ το μήνα.
Τα 5 επιδόματα που διατηρούνται
1.Επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας (έως 150 ευρώ το μήνα).
2.Επίδομα Χριστουγέννων (500 ευρώ), Πάσχα (250 ευρώ) και αδείας (250 ευρώ).(500 ευρώ), (250 ευρώ) και (250 ευρώ).
3.Οικογενειακή παροχή, η οποία αντικαθιστά το οικογενειακό επίδομα ως εξής: Για υπάλληλο με τέκνα ανήλικα ή ανίκανα είτε σωματικά είτε πνευματικά για άσκηση βιοποριστικού επαγγέλματος με ποσοστό αναπηρίας 50% τουλάχιστον ορίζεται στα 50 ευρώ για ένα τέκνο, στα 70 ευρώ συνολικά για δύο τέκνα, στα 120 ευρώ συνολικά για τρία τέκνα, στα 170 ευρώ συνολικά για τέσσερα τέκνα, και προσαυξάνεται κατά 70 ευρώ ανά επιπλέον τέκνο.
η οποία αντικαθιστά το οικογενειακό επίδομα ως εξής: Για υπάλληλο με τέκνα ανήλικα ή ανίκανα είτε σωματικά είτε πνευματικά για άσκηση βιοποριστικού επαγγέλματος με ποσοστό αναπηρίας 50% τουλάχιστον ορίζεται στα 50 ευρώ για ένα τέκνο, στα 70 ευρώ συνολικά για δύο τέκνα, στα 120 ευρώ συνολικά για τρία τέκνα, στα 170 ευρώ συνολικά για τέσσερα τέκνα, και προσαυξάνεται κατά 70 ευρώ ανά επιπλέον τέκνο.4.Επίδομα θέσης ευθύνης. Στους προϊσταμένους καταβάλλεται επίδομα θέσης ευθύνης ως εξής:
Στους προϊσταμένους καταβάλλεται επίδομα θέσης ευθύνης ως εξής:
• Γενικοί διευθυντές: 900 ευρώ.
• Διευθυντές: 400 ευρώ.
• Τμηματάρχες: 250 ευρώ.
• Προϊστάμενοι παιδικών σταθμών: 100 ευρώ.
Οι προϊστάμενοι σε ΟΤΑ και ΝΠΔΔ δικαιούνται το 75% των ανωτέρω ποσών.
5. Κίνητρο επίτευξης στόχων, το οποίο ανέρχεται σε ποσοστό έως 3% του ετήσιου μισθολογικού κόστους, εάν η υπηρεσία του υπαλλήλου πέτυχε τουλάχιστον το 80% των στόχων που είχαν τεθεί. Εάν ο υπάλληλος επιτύχει το 90% των στόχων του, θα λαμβάνει το 50% ενός βασικού μισθού του. Αν, δε, επιτύχει άνω του 90% των στόχων του, θα εισπράξει το 100% ενός βασικού του μισθού, το οποίο ανέρχεται σε ποσοστό έως 3% του ετήσιου μισθολογικού κόστους, εάν η υπηρεσία του υπαλλήλου πέτυχε τουλάχιστον το 80% των στόχων που είχαν τεθεί. Εάν ο υπάλληλος επιτύχει το 90% των στόχων του, θα λαμβάνει το 50% ενός βασικού μισθού του. Αν, δε, επιτύχει άνω του 90% των στόχων του, θα εισπράξει το 100% ενός βασικού του μισθού.
Οι ΠΕ, ΤΕ, και ΔΕ υπάλληλοι μονάδων με κύρια αρμοδιότητα την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων, την είσπραξη εσόδων κ.ο.κ. παίρνουν κίνητρο επίτευξης δημοσιονομικών στόχων, με το οποίο προσαυξάνεται ο βασικός τους μισθός σε ποσοστό έως και 15%, με όριο μισθολογικής δαπάνης για το σύνολο των δικαιούχων τα 100 εκατ. ευρώ, (έως 150 ευρώ το μήνα). (500 ευρώ), (250 ευρώ) και (250 ευρώ)., η οποία αντικαθιστά το οικογενειακό επίδομα ως εξής: Για υπάλληλο με τέκνα ανήλικα ή ανίκανα είτε σωματικά είτε πνευματικά για άσκηση βιοποριστικού επαγγέλματος με ποσοστό αναπηρίας 50% τουλάχιστον ορίζεται στα 50 ευρώ για ένα τέκνο, στα 70 ευρώ συνολικά για δύο τέκνα, στα 120 ευρώ συνολικά για τρία τέκνα, στα 170 ευρώ συνολικά για τέσσερα τέκνα, και προσαυξάνεται κατά 70 ευρώ ανά επιπλέον τέκνο.. Στους προϊσταμένους καταβάλλεται επίδομα θέσης ευθύνης ως εξής:, το οποίο ανέρχεται σε ποσοστό έως 3% του ετήσιου μισθολογικού κόστους, εάν η υπηρεσία του υπαλλήλου πέτυχε τουλάχιστον το 80% των στόχων που είχαν τεθεί. Εάν ο υπάλληλος επιτύχει το 90% των στόχων του, θα λαμβάνει το 50% ενός βασικού μισθού του. Αν, δε, επιτύχει άνω του 90% των στόχων του, θα εισπράξει το 100% ενός βασικού του μισθού.40% με 50% λιγότερες αποδοχές για την πλειοψηφία των υπαλλήλων
Με τα δεδομένα αυτά, οι απώλειες των δημοσίων υπαλλήλων διαμορφώνονται για τη μεγάλη πλειοψηφία από 40% έως 50%, ενώ για κάποιους φτάνουν ακόμη και το 60%. Τη μεγαλύτερη «καθίζηση» εισοδημάτων έχουν τα υπουργεία με τα υψηλότερα επιδόματα, δηλαδή το Οικονομικών, το Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, καθώς και το Εσωτερικών. Αντίθετα, υπάλληλοι υπουργείων όπως το Εθνικής Άμυνας, το Προστασίας του Πολίτη και το Αγροτικής Ανάπτυξης, που εισέπρατταν από τα χαμηλότερα επιδόματα, δεν θα πληγούν τόσο πολύ (20% έως 30%), αν και απώλειες θα υπάρχουν, λόγω της μείωσης των υπερωριών και των εξόδων κίνησης περίπου στο μισό.
Επίσης, μεγάλες μειώσεις έχει ο κλάδος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό βασιζόταν στα επιδόματα, ελλείψει τυπικών προσόντων. Εδώ οι απώλειες εκτιμώνται στο 50% περίπου, ανάλογα και με το φορέα απασχόλησης.
Έτσι, για παράδειγμα:
• Υπάλληλος του υπουργείου Οικονομικών ΠΕ, άγαμος, με 17 έτη υπηρεσίας έπαιρνε με το υφιστάμενο μισθολόγιο 1.345 ευρώ βασικό μισθό και 1.516 ευρώ επιδόματα, άρα έφτανε τα 2.861 ευρώ το μήνα, χωρίς τις υπερωρίες. Μετά το ενιαίο μισθολόγιο, ο ίδιος άνθρωπος θα παίρνει 1.620,36 ευρώ βασικό μισθό και κανένα επίδομα – εκτός εάν επιτύχει το 80% των στόχων του, οπότε θα πάρει το κίνητρο επίτευξης στόχων, που είναι ένα 3% επί των ετήσιων αποδοχών του. Άρα, έχει απώλειες 1.240,64 ευρώ το μήνα ή -42% του μισθού του.
• Υπάλληλος του υπουργείου Εσωτερικών ΥΕ, με 17 χρόνια υπηρεσίας, άγαμος έπαιρνε έως τώρα βασικό μισθό 974 ευρώ και 577 ευρώ επίδομα, άρα 1.551 ευρώ το μήνα. Με το ενιαίο μισθολόγιο θα πάρει 1.007 ευρώ βασικό μισθό και κανένα επίδομα. Χάνει, συνεπώς, 544 ευρώ το μήνα, δηλαδή πάνω από το 35% του μισθού του.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι αίφνης κάτω από το όριο της φτώχειας...
Κατόπιν όλων αυτών διερωτάται κανείς: Εάν ήδη από αυτό το μήνα –που άρχισαν οι παρακρατήσεις για την εισφορά αλληλεγγύης και μειώ θηκε το κίνητρο απόδοσης στο 50%– μοιράστηκαν μισθοδοσίες της τάξης των 30 ευρώ ή ακόμη και αρνητικές μισθοδοσίες σε υπαλλήλους που έχουν λάβει δάνεια, τότε τι θα γίνει από την 1η Ιανουαρίου του 2012, που και το ενιαίο μισθολόγιο θα είναι σε πλήρη εφαρμογή, άρα οι μισθοί θα είναι κατά μέσο όρο 40% με 50% χαμηλότεροι; Το μόνο βέβαιο είναι ότι χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι, πρώην επιφανή μέλη της μεσαίας τάξης, θα βρεθούν, χωρίς προειδοποίηση, κάτω από το όριο της φτώχειας...
του Πάτροκλου Γεωργιάδη, από το περιοδικό "Επίκαιρα", 20/10/2011
