5 Οκτ 2010

Νέος γύρος λιτότητας στο Δημόσιο

Περικοπές στα επιδόματα των υψηλόμισθων υπαλλήλων, αλλά και ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων

Νέο «ψαλίδι» στα επιδόματα των υψηλόμισθων δημοσίων υπαλλήλων για την εξοικονόμηση 100 εκατ. ευρώ (μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών), αλλά και ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων με 100 εκατ. ευρώ προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε χθες στη Βουλή.


Παρά τη συνολική μείωση των δαπανών για την κοινωνική προστασία κατά 12,2%, στον νέο προϋπολογισμό προβλέπεται κονδύλι 100 εκατ. ευρώ (αντί για 11 εκατ. ευρώ εφέτος) ως έκτακτη ενίσχυση κοινωνικής αλληλεγγύης, το οποίο σύμφωνα με κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών «θα δοθεί για την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων» .
Πρόκειται για την επαναφορά του κονδυλίου που «έκοψε» η τρόικα το 2010 και το οποίο είχε προβλεφθεί να δοθεί ως επίδομα 200 ευρώ σε τρεις δόσεις (50 ευρώ το Πάσχα, 50 ευρώ το καλοκαίρι και 100 ευρώ τα Χριστούγεννα). Παράλληλα θα αυξηθεί κατά 16,2% (ήτοι 145 εκατ. ευρώ) το κονδύλι για το ΕΚΑΣ. Στο προσχέδιο προβλέπεται μείωση της δαπάνης για μισθούς της κεντρικής διοίκησης κατά 273 εκατ. ευρώ, από τα 11,63 δισ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα φθάσουν το 2010 στα 11,36 δισ. ευρώ που είναι η πρόβλεψη για το 2011. Πέρα από την περικοπή στο ύψος των μισθών (100 εκατ. ευρώ), το υπουργείο Οικονομικών έχει συμπεριλάβει στους υπολογισμούς και τη μείωση του αριθμού των εργαζομένων μέσω της εφαρμογής του κανόνα των πέντε συνταξιοδοτήσεων για κάθε πρόσληψη.
Συνολικά, τα δημοσιονομικά μέτρα για το 2011 προβλέπουν περικοπή δαπανών κατά 1,4 δισ. ευρώ στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Για την επίτευξη του στόχου δρομολογείται το «πάγωμα» των υψηλών συντάξεων για την εξοικονόμηση 100 εκατ. ευρώ. Από τη μείωση των καταναλωτικών δαπανών της γενικής κυβέρνησης αναμένεται εξοικονόμηση 400 εκατ. ευρώ, από τον «Καλλικράτη» 500 εκατ. ευρώ και 300 εκατ. ευρώ από τη μείωση των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από εγχώριους πόρους (ΠΔΕ).
Παρά το σκληρό πρόγραμμα περικοπών που έχει εφαρμόσει η κυβέρνηση από πέρυσι τον Μάιο, αλλά και τα νέα μέτρα που θα ληφθούν το 2011, η τελική επίπτωση στις πρωτογενείς δαπάνες του Δημοσίου θα είναι μόνο 783 εκατ. ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι η κυβέρνηση έχει φτάσει στον σκληρό πυρήνα της λειτουργίας του κράτους.
Στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, το 2011 προβλέπεται μείωση για τις δαπάνες των νοσοκομείων και των ασφαλιστικών ταμείων, καθώς και για τους τομείς της περίθαλψης και της κοινωνικής προστασίας. Το «ψαλίδι» στις επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων φτάνει το 4,2% και αφορά κυρίως τον ΟΓΑ (-7,1%) τον ΟΑΕΕ (-5,9%) και το ΤΑΠ-ΟΤΕ (-4,1%).
Οι συνολικές (πλην χρεολυσίων και εξοπλιστικών προγραμμάτων) πιστώσεις του κρατικού προϋπολογισμού θα διαμορφωθούν το 2011 στο 29,1% του ΑΕΠ από 28,0% του έτους 2010 και 30,2% του έτους 2009.
Το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει ότι τα κονδύλια για μετακινήσεις, καταναλωτικές δαπάνες, δημόσιες σχέσεις και προμήθειες του Δημοσίου θα είναι μειωμένα το 2011 κατά 475 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τις εκτιμήσεις του 2010 και κατά 1,25 δισ. σε σύγκριση με τις δαπάνες του 2009.
Για το 2010 προβλέπεται συνολική μείωση δαπανών κατά 7,8%, που υπερβαίνει τον στόχο μείωσης κατά 5,5%, ενώ την επόμενη χρονιά προβλέπεται αύξηση 2,2%. Η αύξηση αυτή θα οφείλεται στην κατακόρυφη άνοδο που αναμένεται να καταγράψουν οι δαπάνες για τόκους (19,6%) οι οποίες και εφέτος θα ξεπεράσουν τον στόχο, σημειώνοντας αύξηση 7,2% έναντι στόχου για αύξηση 5,6%.

«Μαχαίρι» 300 εκατ. ευρώ στις επενδύσεις
Το μαχαίρι των περικοπών μπαίνει βαθιά στις δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), καθώς για το 2011 το προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπει μείωση των δαπανών του ΠΔΕ κατά 300 εκατ. ευρώ. Η κυβέρνηση υπολογίζει ότι οι δαπάνες του ΠΔΕ θα διαμορφωθούν το 2010 σε 9 δισ. ευρώ και του χρόνου θα υποχωρήσουν σε 8,7 δισ. ευρώ.
Σε ποσοστά οι δαπάνες δημοσίων επενδύσεων προβλέπεται να μειωθούν περαιτέρω κατά 3,3% το 2011, ενώ και εφέτος μειώθηκαν κατά 6,1% υπερβαίνοντας τον στόχο για μείωση 4%. Οι δαπάνες του ΠΔΕ για το 2011 αντιπροσωπεύουν το 3,7% του ΑΕΠ και κατανέμονται σε 6,2 δισ. ευρώ για τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν και από πόρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και σε 2,5 δισ. ευρώ για τα έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους.

«Βρόχος» για τη χώρα το χρέος των 330 δισ. ευρώ

Θα εκτιναχθεί το 2011 στο 142,2% του ΑΕΠ από 132,7% που αναμένεται να φθάσει στο τέλος του 2010

Το δημόσιο χρέος παραμένει ο διαρκής «βρόχος» της ελληνικής οικονομίας. Η ύφεση και οι αυξημένες υποχρεώσεις του Δημοσίου θα οδηγήσουν σε άλμα του δημοσίου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ το 2011. Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού εκτιμάται ότι το χρέος θα αγγίξει εφέτος τα 313 δισ. ευρώ ή 132,7% του ΑΕΠ, ενώ το 2011 θα εκτιναχθεί στα 330 δισ. ευρώ ή 142,2% του ΑΕΠ. Για το 2010 οι δαπάνες για τόκους θα φθάσουν στα 13,2 δισ. ευρώ (5,6% του ΑΕΠ), ενώ για το 2011 προβλέπεται αύξηση στα 15,8 δισ. ευρώ (6,8% του ΑΕΠ).
Οι δανειακές ανάγκες της χώρας για το 2011 θα καλυφθούν κατά κύριο λόγο μέσω των δόσεων του μηχανισμού στήριξης, που θα φτάσουν συνολικά στα 40 δισ. ευρώ αν η χώρα μας περάσει με επιτυχία όλες τις «εξετάσεις» της τρόικας (ΕΕ- ΕΚΤΔΝΤ).
Αναμένονται 15 δισ. ευρώ τον Φεβρουάριο του 2011, 12 δισ. ευρώ τον Μάιο, 8 δισ. τον Αύγουστο και 5 δισ. ευρώ τον Μάιο του 2011. Το κόστος δανεισμού από τον μηχανισμό, εκφραζόμενο ως περιθώριο πάνω από τα αντίστοιχης διάρκειας ευρωπαϊκά επιτόκια, κυμαίνεται από 300 ως 400 μονάδες βάσης.
Ο δηλωμένος στόχος του υπουργού Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου είναι να επιστρέψει η χώρα μας στις διεθνείς αγορές ομολόγων «κάποια στιγμή μέσα στο 2011».
Εν τω μεταξύ το Δημόσιο θα συνεχίσει να δανείζεται από τις αγορές με την έκδοση τίτλων βραχυπρόθεσμης διάρκειας. Η χρηματοδότηση με εκδόσεις εντόκων γραμματίων 13, 26 και 52 εβδομάδων συνεχίστηκε και μετά την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης και για το υπόλοιπο του 2010 προβλέπεται η πραγματοποίηση μηνιαίων δημοπρασιών.
Αχτίδα φωτός, έστω και αμυδρή, για τη διαχείριση του δημόσιου χρέους αποτελούν οι προβλέψεις της τρόικας για την επαναφορά σε τροχιά ανάπτυξης από το 2012, αλλά και ο στόχος της κυβέρνησης για πρωτογενές πλεόνασμα την ίδια χρονιά.
Αυτό σημαίνει ότι, αν όλα πάνε καλά, το 2012 το χρέος θα πάψει να επιβαρύνεται από το πρωτογενές έλλειμμα, καθώς αυτό θα έχει μετατραπεί σε πλεόνασμα. Θα παραμένουν ωστόσο τα βάρη για την πληρωμή των τόκων.
Ρεπορτάζ του Αργύρη Παπαστάθη, από την εφημερίδα "Το Βήμα", 5/10/2010