Παγίδες που οδηγούν σε μείωση των συντάξεων έως 20% και εγκλωβίζουν όλους τους ασφαλισμένους που πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν στα επόμενα χρόνια σε υποχρεωτική αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης πέραν του 65ου έτους και πέραν της 37ετίας κρύβουν οι κυβερνητικές αλλαγές στο Ασφαλιστικό!
Για να καλυφθεί η απώλεια, οι ασφαλισμένοι οδηγούνται προς το 67ο ή και 68ο έτος για σύνταξη, με 40 και πλέον χρόνια εργασίας!
Η σύνταξη σπάει σε δυο μέρη: Στη «βασική» (σαν αυτή των 360 ευρώ που δίνει ο ΟΓΑ) την οποία θα πληρώνει και θα εγγυάται το κράτος και την ανταποδοτική η οποία θα υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές - εισφορές όλου του εργασιακού βίου (πρόταση του υπουργείου Εργασίας). Αυτό σημαίνει ότι ένας εργαζόμενος θα υποχρεωθεί να δουλέψει παραπάνω για να πάρει το ίδιο ποσό σύνταξης που βγάζει σήμερα η 37ετία ή τα 35 έτη ασφάλισης στο 60ό-65ο έτος.
Ο νέος τρόπος υπολογισμού που προτείνει το υπουργείο Εργασίας (σ.σ.: δηλώσεις Α. Λοβέρδου την Τετάρτη) δεν θα «πιάνει» τις αποδοχές της καλύτερης 5ετίας της τελευταίας 10ετίας, αλλά τις αποδοχές ολόκληρου του εργασιακού βίου. Το αποτέλεσμα θα είναι το εξής ένα: Μικρότερη σύνταξη από αυτή που δίνουν σήμερα τα ίδια έτη ασφάλισης.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, το υπουργείο Εργασίας μελετά για τον υπολογισμό της σύνταξης να καθιερώσει:
* Κλιμακούμενους συντελεστές, για κάθε έτος ασφάλισης. Ακόμη και για ένσημα ενός έτους/ μήνα, θα υπάρχει και το ανάλογο ποσό της «σύνταξης», ώστε να υπάρχει διαρκές κίνητρο και ο ασφαλισμένος να «κυνηγά» την καλύτερη σύνταξη, χωρίς να αφήνει κανένα ένσημο να πάει χαμένο. Οι συντελεστές θα ξεκινούν από χαμηλά, 0,5%-1% ο πρώτος χρόνος, 1,2 ο δεύτερος κ.ο.κ., και θα ψηλώνουν όσο πλησιάζει ο χρόνος συνταξιοδότησης.
* Τιμαριθμοποίηση και «μπόνους» επί των συντελεστών, όσο θα παρατείνει τη συνταξιοδότησή του ο ασφαλισμένος, προκειμένου να ενισχύεται η προσδοκία καλύτερης σύνταξης. Για παράδειγμα: 15 ευρώ σύνταξη για κάθε χρόνο τα πρώτα έτη ασφάλισης, και 30 ευρώ σύνταξη κατ’ έτος, όσο θα πλησιάζει και θα περνά κανείς τη γραμμή των 35, 37, 39, και 40 ετών ασφάλισης.
Σήμερα κάθε έτος ασφάλισης έχει αναπλήρωση 2% στη σύνταξη (70% με 35ετία)., Η πρόταση του υπουργείου θα είναι για μικρότερους συντελεστές, στα πρώτα χρόνια (15-20), και σταδιακά όσο θα ανεβαίνουν μισθός και ένσημα, κλιμακώνονται και οι συντελεστές.
Καθοριστικής σημασίας είναι ο χρόνος εφαρμογής των νέων ρυθμίσεων. Αν αποφασιστεί η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης να ισχύσει μετά την ψήφιση του νόμου, ώστε το 2018 να «κουμπώσει» με τη βασική σύνταξη, τότε θα υποχρεωθούν χιλιάδες ασφαλισμένοι που περίμεναν να συνταξιοδοτηθούν μέσα στα δυο επόμενα έτη να αναστείλουν την αποχώρηση και να παραμείνουν στην εργασία, διαφορετικά η σύνταξή τους θα βγει κατά πολύ μειωμένη.
Τα παραδείγματα που παρουσιάζει σήμερα ο «Α.Τ.», σύμφωνα με την πρόταση του υπουργείου, δείχνουν ότι εργαζόμενος με 35ετία και «συντάξιμο μισθό» 2.500 ευρώ, σήμερα με την «καλύτερη 5ετία» παίρνει σύνταξη 1.662 ευρώ. Με το νέο τρόπο υπολογισμού, και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εν λόγω εργαζόμενος ξεκινά (έχοντας ένα πτυχίο) με μισθό 1.100 ευρώ, θα πάρει όταν κλείσει 35ετία και γίνει 60 ή 65 ετών, σύνταξη 1.380 ευρώ. Με τα ίδια χρόνια δηλαδή, και με ένα εύρος αποδοχών από 1.100 μέχρι 2.500 ευρώ στην 35ετία, ο εν λόγω ασφαλισμένος θα βγάλει μικρότερη σύνταξη κατά 289 ευρώ! Για να εξασφαλίσει τη σύνταξη των 1.662 ευρώ, θα υποχρεωθεί να εργαστεί έως και 7 χρόνια επιπλέον αγγίζοντας τα 42 έτη ασφάλισης!
Στα παραδείγματα έχουν χρησιμοποιηθεί συντελεστές εισφορών, κλιμακούμενοι χρόνο με το χρόνο, από το 1ο μέχρι και το 35ο έτος ασφάλισης, και στο τελικό ποσό έχει προστεθεί η βασική σύνταξη που έχει προαναγγείλει το υπουργείο Εργασίας ως αντικατάσταση των σημερινών κατώτατων ορίων.
Εδώ, βέβαια έρχεται να προστεθεί άλλη μια παγίδα που μπορεί να οδηγήσει σε μικρότερη σύνταξη, για ένα ορισμένο διάστημα, καθώς δεν έχει απαντηθεί αν η βασική σύνταξη θα δίνεται στο 65ο έτος ή τη στιγμή της συνταξιοδότησης. Αν η βασική δίνεται στο 65ο έτος και ένας ασφαλισμένος αποχωρεί στο 60ό ή 63ο με 35ετία ή και με 37ετία, τότε υπάρχει κίνδυνος η σύνταξη των 1.380 ευρώ του παραδείγματος να είναι μικρότερη, έως ότου ο ασφαλισμένος κλείσει και το 65ο έτος της ηλικίας του.
Η βασική σύνταξη, σύμφωνα με τις προτάσεις του υπουργείου Εργασίας, θα αρχίσει να καταβάλλεται από το 2018. Αν πληρωνόταν σήμερα, το ύψος της θα ήταν μεταξύ 220 ευρώ (βασική του ΤΕΒΕ) και 360 ευρώ (βασική του ΟΓΑ). Για τις συντάξεις αυτές δεν έχουν πληρωθεί εισφορές. Και το υπουργείο λέει στους ασφαλισμένους, ότι μόνο η βασική σύνταξη θα είναι εγγυημένη από το κράτος. Η υπόλοιπη σύνταξη θα βγαίνει με βάση τις ατομικές εισφορές που θα πληρώνει κάθε ασφαλισμένος. Θα έχει δηλαδή ο κάθε εργαζόμενος το δικό του κουμπαρά και θα ξέρει πως, ανάλογα με ό,τι πληρώνει, τόσα θα πάρει.
Ο υπολογισμός της σύνταξης με βάση τις αποδοχές και τις εισφορές ολόκληρου του εργασιακού βίου είναι «κομμένος και ραμμένος» στα μέτρα που κατά καιρούς προτείνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και φυσικά τα έχει επαναφέρει ασκώντας μεγαλύτερη πίεση στην κυβέρνηση του νέου ΠΑΣΟΚ, για να τα εφαρμόσει. Το μόνο ίσως που βελτιώνει το νέο καθεστώς είναι οι ενδιάμεσες κατηγορίες, και αυτό υπό όρους.
Οσοι αποχωρούν σήμερα με 9.000 -10.000 ένσημα, μικρό μισθό και χαμηλή κλάση (10η-12η ΙΚΑ) βγάζουν λίγο πάνω από 700 ευρώ σύνταξη. Αντίθετα, όσοι βγαίνουν με τα κατώτατα όρια (σύνταξη με 4.500 ένσημα - 487 ευρώ) δικαιούνται και το ΕΚΑΣ (230 ευρώ) και παίρνουν συνολικά 717 ευρώ. Μεγαλύτερη σύνταξη δηλαδή, με λιγότερα ένσημα. Στην ουσία οι εν λόγω ασφαλισμένοι παίρνουν διπλό προνοιακό βοήθημα, αφού το μεν ΕΚΑΣ είναι επίδομα που δίνεται άνευ εισφορών, σε χαμηλές συντάξεις, η δε κατώτατη σύνταξη με 4.500 ένσημα πριμοδοτείται με ένα επιπλέον κυμαινόμενο ποσό, αφού από μόνα τους, τα 4.500 ένσημα δε βγάζουν πάνω από 250 ευρώ σύνταξη.
Μετά τις αλλαγές, ο ασφαλισμένος που θα έχει 9.000-10.000 ένσημα θα παίρνει τη βασική, χωρίς να σκέφτεται αποχώρηση με 4.500 ένσημα στα 65 του, γιατί σε καμία περίπτωση δεν θα παίρνει πάνω από 487 ευρώ, αλλά μόλις 250 ευρώ σύνταξη με βάση τις εισφορές και άλλα τόσα από τη βασική που θα του δίνει το κράτος.
Τρεις αλλαγές πάντως φαίνεται πως προκρίνονται για «άμεση εφαρμογή» ώστε να αποθαρρύνουν τις πρόωρες αποχωρήσεις:
1. Η κατάργηση των «κανονισμών προσωπικού» (σε ΔΕΚΟ, Τράπεζες), για την απαγόρευση της «υποχρεωτικής απόλυσης», όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώνει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης με 33 χρόνια χωρίς όριο ηλικίας ή με 25ετία στα 58 του κ.λπ. Τα όρια ηλικίας θα προσαρμοστούν στα εκάστοτε όρια πλήρους σύνταξης, ήτοι στο 65ο έτος (ΙΚΑ). Οσοι θεμελιώνουν δικαίωμα δεν θα απολύονται από τον εργοδότη - ΔΕΚΟ. Θα μπορούν να φύγουν μόνο αν θέλουν οι ίδιοι. Αλλιώς θα συνεχίζουν μέχρι και τα 65. Η αλλαγή αυτή θα συμπαρασύρει - καταργήσει και ασφαλιστικές παροχές που προβλέπονται σήμερα στους κανονισμούς εργασίας, (αποζημίωση - εφάπαξ) αλλά δεν ισχύουν για τα ταμεία μισθωτών.
2. Η αύξηση της ποινής στο 6% για πρόωρη αποχώρηση, που σημαίνει μείωση έως 30% στη σύνταξη για όσους σκοπεύουν να φύγουν μέχρι 5 χρόνια νωρίτερα από την προβλεπόμενη ηλικία συνταξιοδότησης.
3. Η απαγόρευση προγραμμάτων εθελούσιας εξόδου, που επιβαρύνουν τα ασφαλιστικά ταμεία λόγω των πλασματικών ετών ασφάλισης που χαρίζονται στους εργαζόμενους για να αποχωρήσουν.
Για να καλυφθεί η απώλεια, οι ασφαλισμένοι οδηγούνται προς το 67ο ή και 68ο έτος για σύνταξη, με 40 και πλέον χρόνια εργασίας!
Η σύνταξη σπάει σε δυο μέρη: Στη «βασική» (σαν αυτή των 360 ευρώ που δίνει ο ΟΓΑ) την οποία θα πληρώνει και θα εγγυάται το κράτος και την ανταποδοτική η οποία θα υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές - εισφορές όλου του εργασιακού βίου (πρόταση του υπουργείου Εργασίας). Αυτό σημαίνει ότι ένας εργαζόμενος θα υποχρεωθεί να δουλέψει παραπάνω για να πάρει το ίδιο ποσό σύνταξης που βγάζει σήμερα η 37ετία ή τα 35 έτη ασφάλισης στο 60ό-65ο έτος.
Ο νέος τρόπος υπολογισμού που προτείνει το υπουργείο Εργασίας (σ.σ.: δηλώσεις Α. Λοβέρδου την Τετάρτη) δεν θα «πιάνει» τις αποδοχές της καλύτερης 5ετίας της τελευταίας 10ετίας, αλλά τις αποδοχές ολόκληρου του εργασιακού βίου. Το αποτέλεσμα θα είναι το εξής ένα: Μικρότερη σύνταξη από αυτή που δίνουν σήμερα τα ίδια έτη ασφάλισης.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, το υπουργείο Εργασίας μελετά για τον υπολογισμό της σύνταξης να καθιερώσει:
* Κλιμακούμενους συντελεστές, για κάθε έτος ασφάλισης. Ακόμη και για ένσημα ενός έτους/ μήνα, θα υπάρχει και το ανάλογο ποσό της «σύνταξης», ώστε να υπάρχει διαρκές κίνητρο και ο ασφαλισμένος να «κυνηγά» την καλύτερη σύνταξη, χωρίς να αφήνει κανένα ένσημο να πάει χαμένο. Οι συντελεστές θα ξεκινούν από χαμηλά, 0,5%-1% ο πρώτος χρόνος, 1,2 ο δεύτερος κ.ο.κ., και θα ψηλώνουν όσο πλησιάζει ο χρόνος συνταξιοδότησης.
* Τιμαριθμοποίηση και «μπόνους» επί των συντελεστών, όσο θα παρατείνει τη συνταξιοδότησή του ο ασφαλισμένος, προκειμένου να ενισχύεται η προσδοκία καλύτερης σύνταξης. Για παράδειγμα: 15 ευρώ σύνταξη για κάθε χρόνο τα πρώτα έτη ασφάλισης, και 30 ευρώ σύνταξη κατ’ έτος, όσο θα πλησιάζει και θα περνά κανείς τη γραμμή των 35, 37, 39, και 40 ετών ασφάλισης.
Σήμερα κάθε έτος ασφάλισης έχει αναπλήρωση 2% στη σύνταξη (70% με 35ετία)., Η πρόταση του υπουργείου θα είναι για μικρότερους συντελεστές, στα πρώτα χρόνια (15-20), και σταδιακά όσο θα ανεβαίνουν μισθός και ένσημα, κλιμακώνονται και οι συντελεστές.
Καθοριστικής σημασίας είναι ο χρόνος εφαρμογής των νέων ρυθμίσεων. Αν αποφασιστεί η αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης να ισχύσει μετά την ψήφιση του νόμου, ώστε το 2018 να «κουμπώσει» με τη βασική σύνταξη, τότε θα υποχρεωθούν χιλιάδες ασφαλισμένοι που περίμεναν να συνταξιοδοτηθούν μέσα στα δυο επόμενα έτη να αναστείλουν την αποχώρηση και να παραμείνουν στην εργασία, διαφορετικά η σύνταξή τους θα βγει κατά πολύ μειωμένη.
Τα παραδείγματα που παρουσιάζει σήμερα ο «Α.Τ.», σύμφωνα με την πρόταση του υπουργείου, δείχνουν ότι εργαζόμενος με 35ετία και «συντάξιμο μισθό» 2.500 ευρώ, σήμερα με την «καλύτερη 5ετία» παίρνει σύνταξη 1.662 ευρώ. Με το νέο τρόπο υπολογισμού, και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο εν λόγω εργαζόμενος ξεκινά (έχοντας ένα πτυχίο) με μισθό 1.100 ευρώ, θα πάρει όταν κλείσει 35ετία και γίνει 60 ή 65 ετών, σύνταξη 1.380 ευρώ. Με τα ίδια χρόνια δηλαδή, και με ένα εύρος αποδοχών από 1.100 μέχρι 2.500 ευρώ στην 35ετία, ο εν λόγω ασφαλισμένος θα βγάλει μικρότερη σύνταξη κατά 289 ευρώ! Για να εξασφαλίσει τη σύνταξη των 1.662 ευρώ, θα υποχρεωθεί να εργαστεί έως και 7 χρόνια επιπλέον αγγίζοντας τα 42 έτη ασφάλισης!
Στα παραδείγματα έχουν χρησιμοποιηθεί συντελεστές εισφορών, κλιμακούμενοι χρόνο με το χρόνο, από το 1ο μέχρι και το 35ο έτος ασφάλισης, και στο τελικό ποσό έχει προστεθεί η βασική σύνταξη που έχει προαναγγείλει το υπουργείο Εργασίας ως αντικατάσταση των σημερινών κατώτατων ορίων.
Εδώ, βέβαια έρχεται να προστεθεί άλλη μια παγίδα που μπορεί να οδηγήσει σε μικρότερη σύνταξη, για ένα ορισμένο διάστημα, καθώς δεν έχει απαντηθεί αν η βασική σύνταξη θα δίνεται στο 65ο έτος ή τη στιγμή της συνταξιοδότησης. Αν η βασική δίνεται στο 65ο έτος και ένας ασφαλισμένος αποχωρεί στο 60ό ή 63ο με 35ετία ή και με 37ετία, τότε υπάρχει κίνδυνος η σύνταξη των 1.380 ευρώ του παραδείγματος να είναι μικρότερη, έως ότου ο ασφαλισμένος κλείσει και το 65ο έτος της ηλικίας του.
Η βασική σύνταξη, σύμφωνα με τις προτάσεις του υπουργείου Εργασίας, θα αρχίσει να καταβάλλεται από το 2018. Αν πληρωνόταν σήμερα, το ύψος της θα ήταν μεταξύ 220 ευρώ (βασική του ΤΕΒΕ) και 360 ευρώ (βασική του ΟΓΑ). Για τις συντάξεις αυτές δεν έχουν πληρωθεί εισφορές. Και το υπουργείο λέει στους ασφαλισμένους, ότι μόνο η βασική σύνταξη θα είναι εγγυημένη από το κράτος. Η υπόλοιπη σύνταξη θα βγαίνει με βάση τις ατομικές εισφορές που θα πληρώνει κάθε ασφαλισμένος. Θα έχει δηλαδή ο κάθε εργαζόμενος το δικό του κουμπαρά και θα ξέρει πως, ανάλογα με ό,τι πληρώνει, τόσα θα πάρει.
Ο υπολογισμός της σύνταξης με βάση τις αποδοχές και τις εισφορές ολόκληρου του εργασιακού βίου είναι «κομμένος και ραμμένος» στα μέτρα που κατά καιρούς προτείνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και φυσικά τα έχει επαναφέρει ασκώντας μεγαλύτερη πίεση στην κυβέρνηση του νέου ΠΑΣΟΚ, για να τα εφαρμόσει. Το μόνο ίσως που βελτιώνει το νέο καθεστώς είναι οι ενδιάμεσες κατηγορίες, και αυτό υπό όρους.
Οσοι αποχωρούν σήμερα με 9.000 -10.000 ένσημα, μικρό μισθό και χαμηλή κλάση (10η-12η ΙΚΑ) βγάζουν λίγο πάνω από 700 ευρώ σύνταξη. Αντίθετα, όσοι βγαίνουν με τα κατώτατα όρια (σύνταξη με 4.500 ένσημα - 487 ευρώ) δικαιούνται και το ΕΚΑΣ (230 ευρώ) και παίρνουν συνολικά 717 ευρώ. Μεγαλύτερη σύνταξη δηλαδή, με λιγότερα ένσημα. Στην ουσία οι εν λόγω ασφαλισμένοι παίρνουν διπλό προνοιακό βοήθημα, αφού το μεν ΕΚΑΣ είναι επίδομα που δίνεται άνευ εισφορών, σε χαμηλές συντάξεις, η δε κατώτατη σύνταξη με 4.500 ένσημα πριμοδοτείται με ένα επιπλέον κυμαινόμενο ποσό, αφού από μόνα τους, τα 4.500 ένσημα δε βγάζουν πάνω από 250 ευρώ σύνταξη.
Μετά τις αλλαγές, ο ασφαλισμένος που θα έχει 9.000-10.000 ένσημα θα παίρνει τη βασική, χωρίς να σκέφτεται αποχώρηση με 4.500 ένσημα στα 65 του, γιατί σε καμία περίπτωση δεν θα παίρνει πάνω από 487 ευρώ, αλλά μόλις 250 ευρώ σύνταξη με βάση τις εισφορές και άλλα τόσα από τη βασική που θα του δίνει το κράτος.
Τρεις αλλαγές πάντως φαίνεται πως προκρίνονται για «άμεση εφαρμογή» ώστε να αποθαρρύνουν τις πρόωρες αποχωρήσεις:
1. Η κατάργηση των «κανονισμών προσωπικού» (σε ΔΕΚΟ, Τράπεζες), για την απαγόρευση της «υποχρεωτικής απόλυσης», όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώνει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης με 33 χρόνια χωρίς όριο ηλικίας ή με 25ετία στα 58 του κ.λπ. Τα όρια ηλικίας θα προσαρμοστούν στα εκάστοτε όρια πλήρους σύνταξης, ήτοι στο 65ο έτος (ΙΚΑ). Οσοι θεμελιώνουν δικαίωμα δεν θα απολύονται από τον εργοδότη - ΔΕΚΟ. Θα μπορούν να φύγουν μόνο αν θέλουν οι ίδιοι. Αλλιώς θα συνεχίζουν μέχρι και τα 65. Η αλλαγή αυτή θα συμπαρασύρει - καταργήσει και ασφαλιστικές παροχές που προβλέπονται σήμερα στους κανονισμούς εργασίας, (αποζημίωση - εφάπαξ) αλλά δεν ισχύουν για τα ταμεία μισθωτών.
2. Η αύξηση της ποινής στο 6% για πρόωρη αποχώρηση, που σημαίνει μείωση έως 30% στη σύνταξη για όσους σκοπεύουν να φύγουν μέχρι 5 χρόνια νωρίτερα από την προβλεπόμενη ηλικία συνταξιοδότησης.
3. Η απαγόρευση προγραμμάτων εθελούσιας εξόδου, που επιβαρύνουν τα ασφαλιστικά ταμεία λόγω των πλασματικών ετών ασφάλισης που χαρίζονται στους εργαζόμενους για να αποχωρήσουν.
του Κώστα Κατίκου, από την εφημερίδα "Αδέσμευτος Τύπος", 14/2/2010
