Ακολουθώντας τη λαϊκή ρήση, «μ' ένα σμπάρο δυο τρυγόνια», επιδιώκει, παρά την επιφυλακτικότητα και τη δυσπιστία των σημερινών νομαρχών και δημάρχων, να αναδιαμορφώσει και να γεμίσει το «καλάθι» των ΚΑΠ (Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων), συνδέοντάς το ευθέως με τον ΦΠΑ, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και τον φόρο ακίνητης περιουσίας.
Οι πόροι αυτοί και άλλοι από την κατανομή επιχορηγήσεων, στο πλαίσιο της δημοσιονομικής αποκέντρωσης, σύμφωνα με τους προγραμματισμούς του υπουργού Εσωτερικών Γ. Ραγκούση, πρόκειται να αποτελέσουν τη βασική πηγή χρηματοδότησης της νέας διοικητικής δομής της χώρας, ενώ με το πρόγραμμα «ΕΛΛΑΔΑ» (Ελληνική Αρχιτεκτονική Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης), η κυβέρνηση στοχεύει:
α) Στην ομαλή μετάβαση στη νέα αυτοδιοίκηση.
β) Στην «προικοδότησή» της στα πρώτα χρόνια λειτουργίας της, κατευνάζοντας με τον τρόπο αυτό τις ανησυχίες της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ, που ζητούν επιπλέον κονδύλια και πόρους.
α) Στην ομαλή μετάβαση στη νέα αυτοδιοίκηση.
β) Στην «προικοδότησή» της στα πρώτα χρόνια λειτουργίας της, κατευνάζοντας με τον τρόπο αυτό τις ανησυχίες της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ, που ζητούν επιπλέον κονδύλια και πόρους.
Η «ΕΛΛΑΔΑ» περιλαμβάνει τη χρηματοδότηση έργων και δράσεων, από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, όπως το ΕΣΠΑ και το σημερινό «Θησέας» που είχε ύψος 4 δισ. περίπου. «Θεσμικό κλειδί», για την αλλαγή του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας, η νέα δομή θα αρχίσει να λειτουργεί από 1/1/2011.
Ο Γ. Ραγκούσης θεωρεί ότι «δεν θα υπάρξει κανένα οικονομικό πρόβλημα», ούτε θα επαναληφθεί ο κίνδυνος που υπήρξε του 1994, να χαρακτηριστεί αντισυνταγματική η αιρετή νομαρχιακή αυτοδιοίκηση. Μεγάλο αγκάθι χαρακτηρίζεται ο χάρτης των νέων δήμων και περιφερειών και ο καθορισμός των εδρών, καθώς υπεισέρχονται εκλογικά και τοπικιστικού χαρακτήρα συμφέροντα βουλευτών, νομαρχών και βουλευτών. Για τον σκοπό αυτό ο υπουργός Εσωτερικών δεν σκοπεύει να δημοσιοποιήσει τις δημοτικές και περιφερειακές έδρες πριν από την ολοκλήρωση του συνεδρίου της ΕΝΑΕ, περί το τέλος Φεβρουαρίου.
Ποια είναι η αρχιτεκτονική της διοικητικής δομής;
*Ως προς το εκλογικό σύστημα: Επανέρχεται το 50%+1, ενώ αναμένονται ρυθμίσεις για αναλογική εκπροσώπηση των επιμέρους νομαρχιακών διαμερισμάτων. Οι υποψηφιότητες των περιφερειακών συμβούλων θα αντιστοιχούν στις εν λόγω εκλογικές περιφέρειες.
*Ως προς τους εργαζόμενους: Θα γίνει ορθολογική αξιοποίηση, δεν θα γίνουν απολύσεις, επιμένει ο υπουργός Εσωτερικών.
Το εγχείρημα με το όνομα «Καλλικράτης» που θα ισχύσει στις εκλογές της 14ης Νοεμβρίου 2010, προβλέπει:
1 Περιφερειακή αυτοδιοίκηση με 13 περιφέρειες στη θέση των σημερινών 54 νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και Σύστημα Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Οι περιφέρειες οργανώνουν τον σχεδιασμό και την εκτέλεση αναπτυξιακών έργων, τη διαχείριση κοινοτικών κονδυλίων, τη δημιουργία υποδομών ηλεκτρονικής επικοινωνίας ανάμεσα στους δήμους και στις κρατικές υπηρεσίες, τον συντονισμό και την οργάνωση κοινών υποδομών και συστημάτων ανάμεσα στους δήμους.
-Το Σύστημα Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης αποτελούν: Ο περιφερειάρχης, ο οποίος έχει ηγετικό ρόλο για τον συντονισμό των δράσεων της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Ασκεί τις αρμοδιότητές του συνεργαζόμενος με την Περιφερειακή Επιτροπή, στην οποία μετέχουν οι αντιπεριφερειάρχες, που επιλέγονται από τον περιφερειάρχη μεταξύ των περιφερειακών συμβούλων. Η Περιφερειακή Επιτροπή αναλαμβάνει τον ρόλο της σημερινής Νομαρχιακής.
-Οι αντιπεριφερειάρχες διακρίνονται σε θεματικούς και τοπικούς. Οι τοπικοί είναι αρμόδιοι για συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης που ταυτίζονται με τις τέως νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις και τα νομαρχιακά διαμερίσματα. Η Εκτελεστική Επιτροπή αποτελεί το επιχειρησιακό-εκτελεστικό όργανο και αποτελείται από τον περιφερειάρχη και τους αντιπεριφερειάρχες.
-Το Περιφερειακό Συμβούλιο, με αριθμό συμβούλων ανάλογο με τον πληθυσμό της περιφέρειας, έχει σημαντικό επιτελικό και ελεγκτικό ρόλο.
-Το Συμβούλιο Διαβούλευσης Περιφέρειας, στο οποίο μετέχουν: Περιφερειάρχης, αντιπεριφερειάρχες, επικεφαλής των περιφερειακών παρατάξεων, οι δήμαρχοι των δήμων της περιφέρειας, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, μη κυβερνητικών οργανώσεων, οργανώσεων εργοδοτών κ.λπ.
-Ο Περιφερειακός Συνήγορος για τον Πολίτη και την Επιχείρηση επιλέγεται από το Περιφερειακό Συμβούλιο, με αυξημένη πλειοψηφία των 2/3, με στόχο την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης.
2 Δημοτική αυτοδιοίκηση με 370 δήμους έναντι των 1.034 που υπάρχουν σήμερα και 2.000 νομικά πρόσωπα και δημοτικές επιχειρήσεις αντί των σημερινών 6.000. Οι αρμοδιότητες των δήμων εκτείνονται στις κοινωνικές υπηρεσίες (Παιδεία, υγεία, πολιτισμός, αθλητισμός), τη διαχείριση κοινοτικών κονδυλίων, την αδειοδότηση ανέγερσης νέων κτιρίων, την πολιτική προστασία.
-Το Σύστημα Δημοτικής Διακυβέρνησης αποτελείται, από τον δήμαρχο, που έχει ηγετικό ρόλο και ασκεί την εξουσία, με τους αντιδημάρχους (θεματικούς και τοπικούς). Ο ρόλος των τοπικών χαρακτηρίζεται κρίσιμος για τις σχέσεις των νέων δήμων με τους πολίτες των καταργούμενων δήμων/κοινοτήτων. Το Δημοτικό Συμβούλιο, που έχει επιτελικό και ελεγκτικό ρόλο, έχει αυξημένο αριθμό δημοτικών σύμβούλων.
Ο Γ. Ραγκούσης θεωρεί ότι «δεν θα υπάρξει κανένα οικονομικό πρόβλημα», ούτε θα επαναληφθεί ο κίνδυνος που υπήρξε του 1994, να χαρακτηριστεί αντισυνταγματική η αιρετή νομαρχιακή αυτοδιοίκηση. Μεγάλο αγκάθι χαρακτηρίζεται ο χάρτης των νέων δήμων και περιφερειών και ο καθορισμός των εδρών, καθώς υπεισέρχονται εκλογικά και τοπικιστικού χαρακτήρα συμφέροντα βουλευτών, νομαρχών και βουλευτών. Για τον σκοπό αυτό ο υπουργός Εσωτερικών δεν σκοπεύει να δημοσιοποιήσει τις δημοτικές και περιφερειακές έδρες πριν από την ολοκλήρωση του συνεδρίου της ΕΝΑΕ, περί το τέλος Φεβρουαρίου.
Ποια είναι η αρχιτεκτονική της διοικητικής δομής;
*Ως προς το εκλογικό σύστημα: Επανέρχεται το 50%+1, ενώ αναμένονται ρυθμίσεις για αναλογική εκπροσώπηση των επιμέρους νομαρχιακών διαμερισμάτων. Οι υποψηφιότητες των περιφερειακών συμβούλων θα αντιστοιχούν στις εν λόγω εκλογικές περιφέρειες.
*Ως προς τους εργαζόμενους: Θα γίνει ορθολογική αξιοποίηση, δεν θα γίνουν απολύσεις, επιμένει ο υπουργός Εσωτερικών.
Το εγχείρημα με το όνομα «Καλλικράτης» που θα ισχύσει στις εκλογές της 14ης Νοεμβρίου 2010, προβλέπει:
1 Περιφερειακή αυτοδιοίκηση με 13 περιφέρειες στη θέση των σημερινών 54 νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και Σύστημα Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Οι περιφέρειες οργανώνουν τον σχεδιασμό και την εκτέλεση αναπτυξιακών έργων, τη διαχείριση κοινοτικών κονδυλίων, τη δημιουργία υποδομών ηλεκτρονικής επικοινωνίας ανάμεσα στους δήμους και στις κρατικές υπηρεσίες, τον συντονισμό και την οργάνωση κοινών υποδομών και συστημάτων ανάμεσα στους δήμους.
-Το Σύστημα Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης αποτελούν: Ο περιφερειάρχης, ο οποίος έχει ηγετικό ρόλο για τον συντονισμό των δράσεων της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Ασκεί τις αρμοδιότητές του συνεργαζόμενος με την Περιφερειακή Επιτροπή, στην οποία μετέχουν οι αντιπεριφερειάρχες, που επιλέγονται από τον περιφερειάρχη μεταξύ των περιφερειακών συμβούλων. Η Περιφερειακή Επιτροπή αναλαμβάνει τον ρόλο της σημερινής Νομαρχιακής.
-Οι αντιπεριφερειάρχες διακρίνονται σε θεματικούς και τοπικούς. Οι τοπικοί είναι αρμόδιοι για συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης που ταυτίζονται με τις τέως νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις και τα νομαρχιακά διαμερίσματα. Η Εκτελεστική Επιτροπή αποτελεί το επιχειρησιακό-εκτελεστικό όργανο και αποτελείται από τον περιφερειάρχη και τους αντιπεριφερειάρχες.
-Το Περιφερειακό Συμβούλιο, με αριθμό συμβούλων ανάλογο με τον πληθυσμό της περιφέρειας, έχει σημαντικό επιτελικό και ελεγκτικό ρόλο.
-Το Συμβούλιο Διαβούλευσης Περιφέρειας, στο οποίο μετέχουν: Περιφερειάρχης, αντιπεριφερειάρχες, επικεφαλής των περιφερειακών παρατάξεων, οι δήμαρχοι των δήμων της περιφέρειας, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, μη κυβερνητικών οργανώσεων, οργανώσεων εργοδοτών κ.λπ.
-Ο Περιφερειακός Συνήγορος για τον Πολίτη και την Επιχείρηση επιλέγεται από το Περιφερειακό Συμβούλιο, με αυξημένη πλειοψηφία των 2/3, με στόχο την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης.
2 Δημοτική αυτοδιοίκηση με 370 δήμους έναντι των 1.034 που υπάρχουν σήμερα και 2.000 νομικά πρόσωπα και δημοτικές επιχειρήσεις αντί των σημερινών 6.000. Οι αρμοδιότητες των δήμων εκτείνονται στις κοινωνικές υπηρεσίες (Παιδεία, υγεία, πολιτισμός, αθλητισμός), τη διαχείριση κοινοτικών κονδυλίων, την αδειοδότηση ανέγερσης νέων κτιρίων, την πολιτική προστασία.
-Το Σύστημα Δημοτικής Διακυβέρνησης αποτελείται, από τον δήμαρχο, που έχει ηγετικό ρόλο και ασκεί την εξουσία, με τους αντιδημάρχους (θεματικούς και τοπικούς). Ο ρόλος των τοπικών χαρακτηρίζεται κρίσιμος για τις σχέσεις των νέων δήμων με τους πολίτες των καταργούμενων δήμων/κοινοτήτων. Το Δημοτικό Συμβούλιο, που έχει επιτελικό και ελεγκτικό ρόλο, έχει αυξημένο αριθμό δημοτικών σύμβούλων.
Η Δημαρχιακή Επιτροπή αποκτά αναλογικότερη συμμετοχή της αντιπολίτευσης και ενισχύεται ο εποπτικός και ελεγκτικός της ρόλος.
-Το Συμβούλιο Διαβούλευσης, στο οποίο μετέχουν, ο δήμαρχος, οι επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, συγκαλείται υποχρεωτικά ετησίως πριν από την έγκριση του και του προϋπολογισμού.
-Συνήγορος του Δημότη και της Επιχείρησης, και πενταμελή τοπικά συμβούλια σε όλα τα υπάρχοντα τοπικά διαμερίσματα με πληθυσμό τουλάχιστον 1.000 κατοίκων και τριμελή τοπικά συμβούλια για πληθυσμό κάτω των 1.000 κατοίκων. Για διαμερίσματα κάτω των 500 κατοίκων εκλέγεται ένας τοπικός εκπρόσωπος, με αρμοδιότητα την αντιμετώπιση προβλημάτων τοπικής εμβέλειας.
Για την εξυπηρέτηση των πολιτών των δήμων: Ιδρύονται δημοτικά e- ΚΕΠ, καθιερώνεται Κάρτα Δημότη για έκδοση πιστοποιητικών κ.λπ., και Αυτόματη Εξυπηρέτηση, καθώς και Διοικητική Βοήθεια στο Σπίτι για πολίτες που έχουν ανάγκη.
*Επτά γενικές διοικήσεις, οι οποίες θα αντικαταστήσουν τις σημερινές 13 κρατικές περιφέρειες. Εχουν ως αρμοδιότητα τις γενικές κρατικές υποθέσεις που ασκούνταν έως τώρα από τις διοικητικές περιφέρειες, όπως χωροταξία, πολεοδομία, περιβαλλοντική και δασική και μεταναστευτική πολιτική.
Για την αποτελεσματική εποπτεία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης συνιστάται Ειδική Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας των ΟΤΑ στο υπουργείο Εσωτερικών με αποκεντρωμένη συγκρότηση στην έδρα κάθε διοίκησης.
-Το Συμβούλιο Διαβούλευσης, στο οποίο μετέχουν, ο δήμαρχος, οι επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, συγκαλείται υποχρεωτικά ετησίως πριν από την έγκριση του και του προϋπολογισμού.
-Συνήγορος του Δημότη και της Επιχείρησης, και πενταμελή τοπικά συμβούλια σε όλα τα υπάρχοντα τοπικά διαμερίσματα με πληθυσμό τουλάχιστον 1.000 κατοίκων και τριμελή τοπικά συμβούλια για πληθυσμό κάτω των 1.000 κατοίκων. Για διαμερίσματα κάτω των 500 κατοίκων εκλέγεται ένας τοπικός εκπρόσωπος, με αρμοδιότητα την αντιμετώπιση προβλημάτων τοπικής εμβέλειας.
Για την εξυπηρέτηση των πολιτών των δήμων: Ιδρύονται δημοτικά e- ΚΕΠ, καθιερώνεται Κάρτα Δημότη για έκδοση πιστοποιητικών κ.λπ., και Αυτόματη Εξυπηρέτηση, καθώς και Διοικητική Βοήθεια στο Σπίτι για πολίτες που έχουν ανάγκη.
*Επτά γενικές διοικήσεις, οι οποίες θα αντικαταστήσουν τις σημερινές 13 κρατικές περιφέρειες. Εχουν ως αρμοδιότητα τις γενικές κρατικές υποθέσεις που ασκούνταν έως τώρα από τις διοικητικές περιφέρειες, όπως χωροταξία, πολεοδομία, περιβαλλοντική και δασική και μεταναστευτική πολιτική.
Για την αποτελεσματική εποπτεία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης συνιστάται Ειδική Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας των ΟΤΑ στο υπουργείο Εσωτερικών με αποκεντρωμένη συγκρότηση στην έδρα κάθε διοίκησης.
της Ντόρας Νταϊλιάνα, από την "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία", 17/1/2010
