ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ: Η ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ «ΔΕΙΧΝΕΙ» ΣΚΛΗΡΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΕΝ ΣΥΓΧΥΣΕΙ
Κρίση βαθιά, καθολική, οριζόντια και κάθετη στα πάνω της εξουσίας, αλλά και στα κάτω στα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας αναδεικνύει η ετήσια έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, σκιαγραφώντας ένα κράτος άναρχο, σκληρό και αδιαπέραστο από τις αγκυλώσεις και τη γραφειοκρατία, αλλά και πολίτες εν πλήρει συγχύσει και πλήρεις θράσους, που διαμαρτύρονται εγγράφως στις Ανεξάρτητες Αρχές ενώ έχουν... άδικο.
Πρώτη πικρή αλήθεια: Τουλάχιστον τρεις στους δέκα Ελληνες (ποσοστό 34,81%) πέρυσι απευθύνθηκαν στον Συνήγορο καταγγέλλοντας το άδικο κράτος, ενώ αποδείχτηκε ότι η Διοίκηση είχε τηρήσει απλώς τη νομιμότητα.
Δεύτερη πικρή αλήθεια: Δύο στους δέκα πολίτες (ποσοστό 22,30%) είναι χαμένοι από χέρι, αφού δεν μπόρεσαν να βρουν το δίκαιο τους ούτε με τις πλάτες του Συνηγόρου του Πολίτη, είτε γιατί η εξουσία έμαθε να αδιαφορεί στις παρεμβάσεις-προτάσεις της Ανεξάρτητης Αρχής είτε γιατί τα κενά στη νομοθεσία, οι οργανωτικές και διοικητικές δυσλειτουργίες δικαιώνουν τελικά το κράτος-τέρας.
Στην αντίπερα όχθη -ευτυχώς- υπάρχει το ποσοστό του 70,46% των περιπτώσεων (επτά στους δέκα) όπου οι πολίτες με την παρέμβαση του Συνηγόρου βρήκαν το δίκαιό τους.
Σχολιάζοντας τη φετινή έκθεση που παρέδωσε το πρωί στον πρόεδρο της Βουλής Φίλιππο Πετσάλνικο, ο Γιώργος Καμίνης δήλωσε: «Η κρίση της οικονομίας και του πολιτικού συστήματος είναι συνέπεια μιας καθολικής κρίσης συλλογικότητας που διαβρώνει όχι μόνο τις σχέσεις κράτους - πολίτη, αλλά και τα ίδια τα θεμέλια της κοινωνίας. Δεχτήκαμε 13.433 νέες αναφορές, πρόκειται για μια αύξηση 18,50% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και για τον μεγαλύτερο αριθμό αναφορών που δέχεται η Αρχή από συστάσεώς της», είπε ο Συνήγορος του Πολίτη, υπογραμμίζοντας ότι: «η οικονομική κρίση κάνει πιο ορατές τις ήδη σοβαρές ενδημικές αδυναμίες της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, όμως είναι παραπλανητικό να καταγγέλλεται η οικονομική κρίση ως ο κύριος υπεύθυνος της υποβάθμισης της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχει στον πολίτη το Δημόσιο. Οι παθογένειες πάνω από όλα οφείλονται στο πελατειακό σύστημα».
Αναλυτικά στον κύκλο Σχέσεις Κράτους - Πολίτη, που δέχτηκε και τις περισσότερες καταγγελίες (ποσοστό 34,38%), Επισημαίνεται:
* Γραφειοκρατία, κακοδιοίκηση που ταλαιπωρεί περισσότερο τους πολίτες σε περιόδους κρίσης, π.χ. πυρκαγιές 2007 όπου υπήρξαν προβλήματα ακόμα και με τη δήλωση μόνιμης κατοικίας των πληγέντων.
* Περιφέρειες και ΟΤΑ χωρίς χρηματοδότηση και μέσα δεν μπορούν να ασκήσουν έλεγχο και εποπτεία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
* Η φορολογική διοίκηση μετακυλίει την ευθύνη των δικών της λαθών στους πολίτες και αγνοεί ευνοϊκές γι' αυτούς ρυθμίσεις. Ειδική μνεία έγινε για την επιβολή της έκτακτης εισφοράς που περιείχε αναδρομική μεταβολή των κανόνων φορολογίας, που κλόνισε την εμπιστοσύνη των πολιτών και μείωσε τη διάθεσή τους να συνεργαστούν με το κράτος, ευνοώντας έτσι την ιδεολογία της φοροδιαφυγής.
Ο Συνήγορος προτείνει δημιουργία ειδικού μητρώου, στο οποίο κάθε κάτοικος της χώρας να δηλώνει έναν και μόνο δήμο μόνιμης κατοικίας και επανέλεγχο του κριτηρίου της εντοπιότητας στις προσλήψεις.
* Ο κύκλος Κοινωνικής Προστασίας, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης δέχτηκε καταγγελίες αυξημένες κατά 36% σε σχέση με το 2008. Τα προβλήματα πολλά και ποικίλα:
* Χρόνια οργανωτικά προβλήματα στο σύνολο των ασφαλιστικών ταμείων που έχουν επισημανθεί από τον Συνήγορο χρόνια τώρα χωρίς ουσιαστική ανταπόκριση.
* Σοβαρές δυσλειτουργίες στο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα και στο Ταμείο Πρόνοιας. Η έκδοση των συντάξεων καθυστερεί πάνω από ένα χρόνο.
* Τα ταμεία που καταβάλλουν εφάπαξ με σοβαρά ταμειακά ελλείμματα και 16.000 δικαιούχους στην αναμονή μόνο στο Ταμείο δημοσίων υπαλλήλων.
Ο Συνήγορος προτείνει να αναμορφωθεί το οργανόγραμμα των Ταμείων, να εκσυγχρονιστούν οι διαδικασίες τους και να συνδεθούν με τις υπόλοιπες δημόσιες υπηρεσίες.
Στον κύκλο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου:
- Η σωφρονιστική πολιτική παρουσιάζει μακροχρόνια άλυτα προβλήματα.
- Η κοινωνική ένταξη των μεταναστών που συμμετέχουν κανονικά στην οικονομική ζωή καθυστερεί εξαιτίας εμπλοκής των διαδικασιών με ευθύνη των ελληνικών κυρίως προξενικών αρχών
- Ο μηχανισμός εξέτασης των αιτημάτων ασύλου κατέρρευσε και περιθωριοποιημένοι πληθυσμοί συγκεντρώθηκαν στα μεγάλα αστικά κέντρα.
- Δεν υπάρχουν συνθήκες πραγματικής ισοπολιτείας για τους τσιγγάνους.
* Στον κύκλο Ποιότητας ο Συνήγορος συμπεραίνει ότι:
- Οι πολεοδομικές υπηρεσίες παραβιάζουν στοιχειώδεις κανόνες νομιμότητας και χρηστής διοίκησης.
- Η ατμοσφαιρική ρύπανση δεν μπορεί να περιοριστεί αποτελεσματικά παρά μόνον με τη λήψη προληπτικών μέτρων.
* Στον κύκλο Δικαιώματα του Παιδιού:
- Τα παιδιά με χρόνιες παθήσεις και αναπηρίες σε μονάδες κοινωνικής φροντίδας ζουν σε εξαιρετικά δυσχερείς συνθήκες, τίθενται σε καταστολή, προσδένονται στα κρεβάτια τους, που είναι πρακτικές απολύτως απαράδεκτες και πρέπει να σταματήσουν άμεσα.
- Ο σχολικός κανονισμός μπορεί να προσφέρει εγγυήσεις για τη δημοκρατική λειτουργία του σχολείου.
* Τέλος, στην Ισότητα των Φύλων, εργαζόμενοι και υποψήφιοι για απασχόληση αγνοούν τα δικαιώματα που έχουν.
- Η εγκυμοσύνη αντιμετωπίζεται ως ασθένεια και η μητρότητα ως οικονομικό βάρος που δυσκολεύει τη λειτουργία των επιχειρήσεων
Κρίση βαθιά, καθολική, οριζόντια και κάθετη στα πάνω της εξουσίας, αλλά και στα κάτω στα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας αναδεικνύει η ετήσια έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, σκιαγραφώντας ένα κράτος άναρχο, σκληρό και αδιαπέραστο από τις αγκυλώσεις και τη γραφειοκρατία, αλλά και πολίτες εν πλήρει συγχύσει και πλήρεις θράσους, που διαμαρτύρονται εγγράφως στις Ανεξάρτητες Αρχές ενώ έχουν... άδικο.
Πρώτη πικρή αλήθεια: Τουλάχιστον τρεις στους δέκα Ελληνες (ποσοστό 34,81%) πέρυσι απευθύνθηκαν στον Συνήγορο καταγγέλλοντας το άδικο κράτος, ενώ αποδείχτηκε ότι η Διοίκηση είχε τηρήσει απλώς τη νομιμότητα.
Δεύτερη πικρή αλήθεια: Δύο στους δέκα πολίτες (ποσοστό 22,30%) είναι χαμένοι από χέρι, αφού δεν μπόρεσαν να βρουν το δίκαιο τους ούτε με τις πλάτες του Συνηγόρου του Πολίτη, είτε γιατί η εξουσία έμαθε να αδιαφορεί στις παρεμβάσεις-προτάσεις της Ανεξάρτητης Αρχής είτε γιατί τα κενά στη νομοθεσία, οι οργανωτικές και διοικητικές δυσλειτουργίες δικαιώνουν τελικά το κράτος-τέρας.
Στην αντίπερα όχθη -ευτυχώς- υπάρχει το ποσοστό του 70,46% των περιπτώσεων (επτά στους δέκα) όπου οι πολίτες με την παρέμβαση του Συνηγόρου βρήκαν το δίκαιό τους.
Σχολιάζοντας τη φετινή έκθεση που παρέδωσε το πρωί στον πρόεδρο της Βουλής Φίλιππο Πετσάλνικο, ο Γιώργος Καμίνης δήλωσε: «Η κρίση της οικονομίας και του πολιτικού συστήματος είναι συνέπεια μιας καθολικής κρίσης συλλογικότητας που διαβρώνει όχι μόνο τις σχέσεις κράτους - πολίτη, αλλά και τα ίδια τα θεμέλια της κοινωνίας. Δεχτήκαμε 13.433 νέες αναφορές, πρόκειται για μια αύξηση 18,50% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και για τον μεγαλύτερο αριθμό αναφορών που δέχεται η Αρχή από συστάσεώς της», είπε ο Συνήγορος του Πολίτη, υπογραμμίζοντας ότι: «η οικονομική κρίση κάνει πιο ορατές τις ήδη σοβαρές ενδημικές αδυναμίες της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, όμως είναι παραπλανητικό να καταγγέλλεται η οικονομική κρίση ως ο κύριος υπεύθυνος της υποβάθμισης της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχει στον πολίτη το Δημόσιο. Οι παθογένειες πάνω από όλα οφείλονται στο πελατειακό σύστημα».
Αναλυτικά στον κύκλο Σχέσεις Κράτους - Πολίτη, που δέχτηκε και τις περισσότερες καταγγελίες (ποσοστό 34,38%), Επισημαίνεται:
* Γραφειοκρατία, κακοδιοίκηση που ταλαιπωρεί περισσότερο τους πολίτες σε περιόδους κρίσης, π.χ. πυρκαγιές 2007 όπου υπήρξαν προβλήματα ακόμα και με τη δήλωση μόνιμης κατοικίας των πληγέντων.
* Περιφέρειες και ΟΤΑ χωρίς χρηματοδότηση και μέσα δεν μπορούν να ασκήσουν έλεγχο και εποπτεία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
* Η φορολογική διοίκηση μετακυλίει την ευθύνη των δικών της λαθών στους πολίτες και αγνοεί ευνοϊκές γι' αυτούς ρυθμίσεις. Ειδική μνεία έγινε για την επιβολή της έκτακτης εισφοράς που περιείχε αναδρομική μεταβολή των κανόνων φορολογίας, που κλόνισε την εμπιστοσύνη των πολιτών και μείωσε τη διάθεσή τους να συνεργαστούν με το κράτος, ευνοώντας έτσι την ιδεολογία της φοροδιαφυγής.
Ο Συνήγορος προτείνει δημιουργία ειδικού μητρώου, στο οποίο κάθε κάτοικος της χώρας να δηλώνει έναν και μόνο δήμο μόνιμης κατοικίας και επανέλεγχο του κριτηρίου της εντοπιότητας στις προσλήψεις.
* Ο κύκλος Κοινωνικής Προστασίας, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης δέχτηκε καταγγελίες αυξημένες κατά 36% σε σχέση με το 2008. Τα προβλήματα πολλά και ποικίλα:
* Χρόνια οργανωτικά προβλήματα στο σύνολο των ασφαλιστικών ταμείων που έχουν επισημανθεί από τον Συνήγορο χρόνια τώρα χωρίς ουσιαστική ανταπόκριση.
* Σοβαρές δυσλειτουργίες στο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα και στο Ταμείο Πρόνοιας. Η έκδοση των συντάξεων καθυστερεί πάνω από ένα χρόνο.
* Τα ταμεία που καταβάλλουν εφάπαξ με σοβαρά ταμειακά ελλείμματα και 16.000 δικαιούχους στην αναμονή μόνο στο Ταμείο δημοσίων υπαλλήλων.
Ο Συνήγορος προτείνει να αναμορφωθεί το οργανόγραμμα των Ταμείων, να εκσυγχρονιστούν οι διαδικασίες τους και να συνδεθούν με τις υπόλοιπες δημόσιες υπηρεσίες.
Στον κύκλο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου:
- Η σωφρονιστική πολιτική παρουσιάζει μακροχρόνια άλυτα προβλήματα.
- Η κοινωνική ένταξη των μεταναστών που συμμετέχουν κανονικά στην οικονομική ζωή καθυστερεί εξαιτίας εμπλοκής των διαδικασιών με ευθύνη των ελληνικών κυρίως προξενικών αρχών
- Ο μηχανισμός εξέτασης των αιτημάτων ασύλου κατέρρευσε και περιθωριοποιημένοι πληθυσμοί συγκεντρώθηκαν στα μεγάλα αστικά κέντρα.
- Δεν υπάρχουν συνθήκες πραγματικής ισοπολιτείας για τους τσιγγάνους.
* Στον κύκλο Ποιότητας ο Συνήγορος συμπεραίνει ότι:
- Οι πολεοδομικές υπηρεσίες παραβιάζουν στοιχειώδεις κανόνες νομιμότητας και χρηστής διοίκησης.
- Η ατμοσφαιρική ρύπανση δεν μπορεί να περιοριστεί αποτελεσματικά παρά μόνον με τη λήψη προληπτικών μέτρων.
* Στον κύκλο Δικαιώματα του Παιδιού:
- Τα παιδιά με χρόνιες παθήσεις και αναπηρίες σε μονάδες κοινωνικής φροντίδας ζουν σε εξαιρετικά δυσχερείς συνθήκες, τίθενται σε καταστολή, προσδένονται στα κρεβάτια τους, που είναι πρακτικές απολύτως απαράδεκτες και πρέπει να σταματήσουν άμεσα.
- Ο σχολικός κανονισμός μπορεί να προσφέρει εγγυήσεις για τη δημοκρατική λειτουργία του σχολείου.
* Τέλος, στην Ισότητα των Φύλων, εργαζόμενοι και υποψήφιοι για απασχόληση αγνοούν τα δικαιώματα που έχουν.
- Η εγκυμοσύνη αντιμετωπίζεται ως ασθένεια και η μητρότητα ως οικονομικό βάρος που δυσκολεύει τη λειτουργία των επιχειρήσεων
της Ελένης Δελβινιώτη, από την εφημερίδα "Ελευθεροτυπία", 27/3/2010
