Ο Δήμος Αχαρνών έχει γίνει γνωστός στο πανελλήνιο από το δάνειο, ύψους 35 εκατομμυρίων ευρώ, που πήρε με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου από την αμερικανική τράπεζα Goldman Sachs. Ο πρώην δήμαρχος της πόλης, Ντούρος, είχε καταγγείλει ότι από τα χρήματα του δανείου μόλις 31,5 εκατομμύρια είχαν φθάσει στα ταμεία του. Μετά το 2006, ο τότε δήμαρχος, Φωτιάδης, κατήγγειλε το δάνειο, που στο μεταξύ η αμερικανική τράπεζα είχε πουλήσει στη βελγική Dexia.
Η ιστορία άρχισε να παίρνει νέες διαστάσεις, όταν τo 2011, κατά την εκταμίευση της 5ης δόσης του πρώτου μνημονίου, το συγκεκριμένο δάνειο απείλησε να τινάξει στον αέρα τη χώρα. Κι αυτό γιατί παρ’ ολίγον να αποτελέσει την αιτία (μαζί με ένα παρόμοιο δάνειο του Δήμου Ζωγράφου) για να καταγραφεί πιστωτικό γεγονός για τη χώρα.
Η ιστορία ξεκίνησε την περίοδο 2003 - 2006. Τότε ήταν που παρουσιάσθηκε «έλλειμμα» στο ταμείο του δήμου, ύψους 10,27 εκατ. ευρώ.Και ενώ οι δημοτικές αρχές, από τότε, συμπίεζαν σταθερά τις δαπάνες, τα 10,27 εκατομμύρια εγγράφονταν όχι ως «ταμειακό έλλειμμα», αλλά ως έσοδο, οι Αχαρνές δεν είναι ο μοναδικός δήμος που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Αυτό συνέβαινε έως τη σύνταξη της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) 26945 /31-7-2016, όπου στο άρθρο 12 ορίζονταν τα αυτονόητα. Οτι, δηλαδή:
• Το ταμειακό έλλειμμα θα εμφανίζεται στο ταμειακό υπόλοιπο του προϋπολογισμού, έως ότου εκδοθεί το τελικό πόρισμα του διαχειριστικού ελέγχου.
• Θα γίνει εγγραφή ισόποση με το εκτιμώμενο ύψος του ελλείμματος στο σκέλος των εξόδων. Ετσι ο δήμος, μέσα σε μία χρήση, «απέκτησε» 10,27 εκατομμύρια περισσότερες δαπάνες και ισόποσα μικρότερα έσοδα. Εως τη σύνταξη της ΚΥΑ, το ποσό «αντικριζόταν» με επενδύσεις (δρόμοι, έργα υποδομής) «που ποτέ δεν γίνονταν διότι τα χρήματα δεν υπήρχαν, ήταν λογιστικά», λέει στην «Κ» ο σημερινός δήμαρχος, Γιάννης Κασσαβός.
Προσφυγές
O κ. Κασσαβός δεν μπόρεσε να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του δήμου για το 2016, παρά το γεγονός ότι οι δαπάνες του συμπιέσθηκαν από τα 250 στα 94 εκατομμύρια. Μόνο σε σχέση με το 2013, οι φετινές περικοπές του προϋπολογισμού προσέγγισαν το 39,5% (κάπου 61,4 εκατομμύρια ευρώ). «Βάζαμε συνεχώς το πρόβλημα κάτω από το χαλάκι, αλλά δεν ήταν πια δυνατόν αυτή η κατάσταση να συνεχισθεί», είπε ο Κασσαβός στην «Κ». Αξίζει να σημειωθεί ότι επί θητείας προηγούμενων δημάρχων μειώθηκε δραστικά το προσωπικό του δήμου: Από 2.000 που ήταν το 2003 σήμερα υπηρετούν 700 εργαζόμενοι σε αυτόν.
Πολλοί από τους εργαζομένους, οι συμβάσεις εργασίας των οποίων καταγγέλθηκαν, προσέφυγαν στα δικαστήρια και αρκετοί δικαιώθηκαν, με αποτέλεσμα να κάνουν τη ζωή της δημοτικής αρχής ακόμα δυσκολότερη. Ταυτόχρονα το Μενίδι ως δήμος έχει, λόγω της διαρκούς επέκτασης του σχεδίου πόλης, ανάγκη να προχωράει σε απαλλοτριώσεις περιοχών.
Η ανατροπή του φετινού προϋπολογισμού «σώθηκε» λόγω της απεργίας των δικηγόρων, αλλά πλέον οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών ακολουθούν μια επιθετική πολιτική που περιλαμβάνει τα πάντα, μεταξύ των άλλων και δέσμευση προνοιακών επιδομάτων σε έναν δήμο με 650 άτομα καθημερινά στο συσσίτιο, 13.000 δικαιούχους της κάρτας ανεργίας και 4.500 δημότες που καταφεύγουν στο κοινωνικό παντοπωλείο για να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Σχέδιο εξυγίανσης
Πάντως, ο δήμαρχος πιστεύει ότι η ώρα της ένταξης στη διαδικασία της εξυγίανσης με τον μηχανισμό του παρατηρητηρίου έπρεπε να έρθει. «Πίστευα ότι με τις δικές μου δυνάμεις θα μπορούσα να ξεπεράσω το πρόβλημα, αλλά παρά το γεγονός ότι μειώσαμε ακόμα και το πετρέλαιο κίνησης, απαλλαγήκαμε από ακίνητα που νοικιάζαμε ακριβά και αυξήσαμε τον καταλογισμό τελών παρεπιδημούντων, πάλι δεν τα καταφέραμε». Στις 2 Αυγούστου το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων αρνήθηκε να «ισοσκελίσει» τον προϋπολογισμό του Δήμου Αχαρνών,υποστηρίζοντας ότι η πιστοληπτική ικανότητα του δήμου «είναι άδηλη».
Ο δήμαρχος πιστεύει τώρα ότι αυτή η απόφαση θα περιορίσει τις δυνατότητες των επιλογών του. Κι αυτό γιατί το πλαίσιο της εξυγίανσης των δημοτικών οικονομικών είναι πια αρκετά ανελαστικό.
Χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου
Το Μενίδι έχει 106.000 κατοίκους και –σε αντίθεση με άλλους δήμους της δυτικής Αθήνας– δεν έχει πάρει αντισταθμιστικά όπως τα Ανω Λιόσια ή η Φυλή. Στα όρια του δήμου ζουν ορισμένοι από τους πλουσιότερους ανθρώπους αυτής της πόλης, αλλά και πολλοί από τους φτωχότερους. Σταθερά αποτελεί πόλο έλξης εσωτερικών και εξωτερικών μεταναστών, ενώ το πρόβλημα των οικονομικών του είναι επίκαιρο τουλάχιστον επί μία 12ετία. Απλώς, αυτό που συνέβη στις αρχές Αυγούστου μοιάζει σαν «χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου». Ο δήμος, που εντάσσεται σε καθεστώς εξυγίανσης, υποχρεούται να λάβει αυστηρά μέτρα είσπραξης των οφειλών (π.χ. δημοτικά τέλη) ή και να τα αυξήσει. Μπορεί ακόμα να αυξήσει τον ανώτατο συντελεστή επιβολής του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας σε ποσοστό μέχρι και 3‰. Επίσης, προβλέπεται η αύξηση του συντελεστή επιβολής του τέλους επί των ακαθάριστων εσόδων και παρεπιδημούντων από 0,5% μέχρι και 2%. Προβλέπεται ακόμα η αναστολή προσλήψεων αλλά και η επιβολή εθελοντικών ή και υποχρεωτικών μετατάξεων, κατά την κρίση του Παρατηρητηρίου του υπουργείου Εσωτερικών. Η κάλυψη της μισθοδοσίας του προσωπικού φαίνεται σε πρώτη φάση να είναι εξασφαλισμένη, καθώς ο νόμος προβλέπει «περιορισμό των δαπανών μόνο σε υποχρεώσεις μισθοδοσίας και λοιπές απολύτως ανελαστικές δαπάνες».
του Τάσου Τέλλογλου, εφημερίδα "Η Καθημερινή", 14/8/2016
