27 Ιουν 2016

Αλαλούμ με την παρακράτηση φόρου στις εργαζόμενες μητέρες

Δεν απαντά το ΥΠΟΙΚ αν δικαιούνται και οι δύο γονείς την έκπτωση φόρου για τα παιδιά τους -Άλλα λογιστήρια κάνουν μεγαλύτερη παρακράτηση στις μητέρες και άλλα όχι - Βολεύεται από την ασάφεια η κυβέρνηση αφού το δημόσιο εισπράττει φόρους στο 2016 αντί του 2017 

Σε τεράστιο μπλέξιμο και άδικες επιβαρύνσεις σε βάρος χιλιάδων εργαζομένων οδηγεί η νομοθέτηση «στο γόνατο» εκατοντάδων φορολογικών διατάξεων που συντελέσθηκε τους μήνες Μάιο και Ιούνιο, προς εκπλήρωση των προαπαιτουμένων για την είσπραξη της δόσης των δανείων.

Σαν να μην έφτανε ότι, μετά από τρεις μήνες καθυστερήσεων στην έναρξη υποβολής δηλώσεων φόρου εισοδήματος, το υπουργείο Οικονομικών ζητά να υποβληθούν μέσα σε μόλις τέσσερις εργάσιμες μέρες σχεδόν δύο εκατομμύρια φορολογικές δηλώσεις (περίπου μισό εκατομμύριο ημερησίως) από επιχειρήσεις και νοικοκυριά (Ε1, ΦΠΑ, ΦΜΥ κλπ), τα λογιστήρια έχουν και την υποχρέωση να εφαρμόσουν την αυξημένη παρακράτηση φόρου στη μισθοδοσία που θα κάνουν στο τέλος του μηνός.

Και ενώ τα λογιστήρια ζητούν οδηγίες πώς θα υπολογίσουν την σωστή παρακράτηση φόρου που θα κάνουν στις εργαζόμενες μητέρες, αναλόγως των παιδιών που έχουν, το υπουργείο Οικονομικών απαντά σε όσους ρωτάνε τις αρμόδιες υπηρεσίες πως το θέμα αυτό «είναι υπό επεξεργασία» και υποχρεώνουν τους λογιστές να... αυτοσχεδιάζουν.

Ποιο είναι το αποτέλεσμα;

Μέχρι να βγει διευκρινιστική εγκύκλιος από την ΓΓΔΕ, τα μισά λογιστήρια κάνουν αυξημένη παρακράτηση φόρου στις μητέρες, σαν να ήταν άτεκνες, κάτι που σημαίνει μείωση μισθού έως και 30 ευρώ μεγαλύτερη κάθε μήνα από την κανονική.

Ποιο είναι το πρόβλημα;

Ο νόμος 4387/2016 άλλαξε την έκπτωση φόρου που ισχύει για τα εισοδήματα που αποκτώντας από φέτος. Ενώ από το 2013 μέχρι πέρυσι ίσχυε, αντί για κανονικό αφορολόγητο, μια έκπτωση φόρου 2.100 ευρώ για όλους τους μισθωτούς, από φέτος η έκπτωση φόρου κυμαίνεται από 1900 έως 2.100 ευρώ για τα παιδιά, ανάλογα με τον αριθμό τους.

Ο νόμος δεν λέει πουθενά πως την δικαιούται μόνο ο ένας γονέας. Παραπέμπει όμως σε παλαιότερο νόμο του 2013, που ορίζει ποια είναι τα εξαρτώμενα μέλη. Το μπέρδεμα γίνεται επειδή ο ν.4172/2013 συνδέει το εισόδημα (όχι όμως το αφορολόγητο) των παιδιών με τον φορολογούμενο (υπόχρεο) πατέρα.

Για να μην κάνουν μικρότερη παρακράτηση, που θα επιβαρύνει τους φορολογούμενους όταν τους έρθει η «λυπητερή» της εκκαθάρισης φόρου του 2017, πολλά λογιστήρια ρωτούν τις εργαζόμενες μητέρες στις οποίες θα δώσουν τον μισθό τους, αν ο σύζυγός τους είναι μισθωτός. Αν απαντήσουν θετικά, υπολογίζουν πως μόνον ο μισθωτός πατέρας δικαιούται την έκπτωση φόρου για τα παιδιά και όχι η μητέρα. 

Μικρότερη έκπτωση φόρου, σημαίνει ότι τα λογιστήρια κάνουν μεγαλύτερη παρακράτηση και εν τέλει μικρότερος μισθός στις μητέρες.

Δεν πρόκειται όμως για λάθος των λογιστηρίων, αφού ούτε το υπουργείο Οικονομικών δίνει ξεκάθαρη απάντηση αν πρέπει να πάρει μόνο ο πατέρας την έκπτωση.

Ενώ ο νόμος 4387 του Μαΐου του 2016 δεν ορίζει πουθενά ότι την έκπτωση φόρου την παίρνει ο ένας γονιός, η σχετική εγκύκλιος (ΠΟΛ 1064/2016) δεν λέει ξεκάθαρα ότι την δικαιούνται και οι δύο γονείς. Επίσης δεν λέει τι πρέπει να γίνεται αν πχ ο πατέρας (υπόχρεος) είναι ελεύθερος επαγγελματίας ή αγρότης.

Ελλείψει ξεκάθαρης απάντησης, πολλά λογιστήρια θεωρούν πως αν ο σύζυγος είναι μισθωτός, η μητέρα χάνει την αυξημένη έκπτωση (που σημαίνει 50-200 ευρώ ετησίως λιγότερα από τους μισθούς της για τη σύζυγο). Υπολογίζουν δηλαδή παρακράτηση φόρου στις μητέρες με μικρότερη έκπτωση για τα παιδιά και, σε περίπτωση που το υπουργείο Οικονομικών πει ότι οι μητέρες δικαιούνται όπως και οι πατέρες την ίδια έκπτωση φόρου για τα παιδιά (1900-2100 ανάλογα με τον αριθμό τους) τα αυξημένα ποσά παρακράτησης θα υπολογιστούν με την τελική εκκαθάριση του 2017, ώστε να επιστραφούν ή να συμψηφιστούν τότε υπέρ των δικαιούχων.

Διαφορετικά, σε περίπτωση που δεν δικαιούται την έκπτωση για τα παιδιά και η μητέρα μισθωτή, όπως ίσχυε παλαιότερα, οι εργαζόμενες θα είχαν τον κίνδυνο να πληρώσουν το 2017 αναδρομικά και τις κρατήσεις όλου του α΄εξαμήνου μαζεμένες (επειδή η μείωση της έκπτωση φόρου επιβλήθηκε στα μέσα της χρονιάς) αλλά και τον επιπλέον φόρο που τυχόν δεν παρακρατήθηκε από τον Ιούνιο και μετά, αν κάνουν μικρότερη παρακράτηση από αυτήν που θέλει το υπουργείο Οικονομικών.

Ωστόσο η ασάφεια συμφέρει το υπουργείο Οικονομικών, στον βαθμό που τα λογιστήρια παρακρατούν και προκαταβάλουν αμέσως τον φόρο στο δημόσιο, αντί να τον εισπράξει το 2017!

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον νόμο 4387/2016:

-Μισθωτοί χωρίς παιδιά, δικαιούνται έκπτωση φόρου 1.900 ευρώ ετησίως (αντί 2100) δηλαδή έκπτωση στην παρακράτησης 158 ευρώ/μήνα.
-Μισθωτοί με 1 εξαρτώμενο παιδί, έκπτωση φόρου 1950 ευρώ (ή 162,5 ευρώ/μήνα)
-Με 2 εξαρτώμενα τέκνα, έκπτωση 2.000 ευρώ (ή 167 ευρώ/μήνα)
-Με 3 τέκνα και άνω, έκπτωση 2.100 ευρώ (ή 175 ευρώ/μήνα)
-Τα εξαρτώμενα τέκνα ορίζονται από το άρθρο 11 (ν.4172/2013)

Σε τι μπλέξιμο οδηγεί όμως η παραπομπή σε παλαιότερους νόμους;

Α. Μισθωτοί με δύο παιδιά και 10.000 ευρώ ο καθένας

Έστω ότι ο πατέρας παίρνει μισθό 833 ευρώ (ακαθάριστα). Το λογιστήριο της επιχείρησης όπου εργάζεται υπολογίζει ετήσιο φόρο 200 ευρώ (2.200 βάσει κλίμακας, μείον η έκπτωση 2.000 ευρώ για τα δύο παιδιά). Για 12 μισθούς το χρόνο, το λογιστήριο υπολογίζει μηνιαία παρακράτηση φόρου 16,5 ευρώ.

Αφού και η μητέρα έχει δύο παιδιά, θεωρητικά θα έπρεπε τα ίδια ακριβώς να παίρνει και η εργαζόμενη μητέρα και σύζυγος.

Αν όμως το υπουργείο Οικονομικών πει ότι την έκπτωση φόρου για τα παιδιά την δικαιούται μόνο ο σύζυγος, τότε εκείνη δεν θα έχει έκπτωση 2000 ευρώ αλλά 1900, σαν να μην είχε καν παιδιά.

Έτσι, με μισθό 833 ευρώ (ακαθάριστα), ο ετήσιος φόρος για την εργαζόμενη γυναίκα θα είναι 300 ευρώ (2.200 ο φόρος, μείον έκπτωση 1.900 ευρώ). Έτσι η μηνιαία παρακράτηση φόρου για εκείνη θα φτάσει στα 25 ευρώ. Αυτό σημαίνει 8,5 ευρώ λιγότερα κάθε μήνα από τον σύζυγό της (51 ευρώ στο εξάμηνο), και συνολικά 17 ευρώ λιγότερα λεφτά στην τσέπη από όσα έπαιρνε κάθε μήνα πέρυσι.

Β. Μισθωτοί γονείς με τρία παιδιά με 12.000 ευρώ ο καθένας

Πατέρας:
-Μισθός 1000 ευρώ (ακαθάριστα)
-Eτήσιος φόρος: 540 ευρώ (2.640 – έκπτωση 2.100)
-Mηνιαία παρακράτηση φόρου: 45 ευρώ

Μητέρα:
-Μισθός 1000 ευρώ (ακαθάριστα)
-Ετήσιος φόρος: 740 ευρώ (2.640– έκπτωση 1.900)
-Μηνιαία παρακράτηση φόρου: 62 ευρώ

17 ευρώ λιγότερα κάθε μήνα (102 ευρώ στο εξάμηνο)