 |
| Photo Copiright:Α.Π.Ε. |
του Σάββα Ρομπόλη*
Με βάση την πρόταση της Επιτροπής "Σοφών", αναδεικνύονται, μεταξυ των άλλων, τέσσερα κεντρικά ζητήματα:
1. Το πρώτο, σε βραχυχρόνιο επίπεδο, αναφέρεται στην εξασφάλιση 700 εκατ. ευρώ από περικοπές των συντάξεων πάνω από 1.000 ευρώ, που σημαίνει, μετά από μια μείωση 45% που έχουν υποστεί οι συντάξεις από το 2010 έως το 2015, μια περαιτέρω μείωση της τάξης του 6% περίπου, σημαίνει την απώλεια μιας σύνταξης 1.200 ευρώ τον χρόνο.
2. Το δεύτερο ζήτημα αναφέρεται στην πορεία ενοποίησης των ασφαλιστικών ταμείων. Κατά τη γνώμη μου, στα σημερινά οικονομικά και διοικητικά ελλείμματα τόσο της κοινωνικής ασφάλισης όσο και της διοίκησης των ασφαλιστικών ταμείων, η απευθείας ενοποίηση σε ένα ταμείο θα δημιουργήσει ανυπέρβλητα προβλήματα στους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους. Και αυτό γιατί τα ασφαλιστικά ταμεία δεν διαθέτουν ικανό αποθεματικό κεφάλαιο που να μπορεί να στηρίξει τη χρηματοδότηση της μετάβασης σε ένα ενοποιημένο σύστημα με ενιαίους κανόνες. Επίσης η υπάρχουσα κοινωνικοασφαλιστική διοίκηση δεν θα μπορεί να αντεπεξέλθει σε αυτό το έργο το αμέσως επόμενο διάστημα. Ως εκ τούτου η άποψή μου συνίσταται στο ότι στις παρούσες συνθήκες από τα 13 ταμεία κοινωνικής ασφάλισης θα πρέπει να επιδιώξουμε την ενοποίηση σε 3 ασφαλιστικά ταμεία (μισθωτών, αγροτών και ελεύθερων επαγγελματιών).
3. Το τρίτο ζήτημα αναφέρεται σε μεσομακροπρόθεσμο επίπεδο και στην αλλαγή του κοινωνικού και αναδιανεμητικού χαρακτήρα του ασφαλιστικού συστήματος που προτείνει η Επιτροπή. Προτείνει τη μετάβαση από ένα σύστημα διανεμητικό σε ένα σύστημα υπερ-κεφαλαιοποιητικό, το οποίο ιστορικά έχει εφαρμοστεί στα δύσκολα χρόνια της Χιλής και στις Βαλτικές χώρες.
Η αναφορά στην πρόταση ότι η μετάβαση αυτή θα συνεχίσει να διατηρεί τον διανεμητικό χαρακτήρα του συστήματος δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα δεδομένου ότι το 25% με 30% του προτεινόμενου συστήματος θα διακρίνεται από διανεμητικά στοιχεία και το 70% - 75% θα διακρίνεται από υπερ-κεφαλαιοποιητικά στοιχεία (ατομικές μερίδες).
Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα στις χώρες της Ευρώπης, στις όποιες παρεμβάσεις (αύξηση εισφορών, μείωση παροχών, αύξηση ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, μείωση του ποσοστού αναπλήρωσης κ.λπ.) έχουν γίνει στα κοινωνικοασφαλιστικά τους συστήματα, τα κεφαλαιοποιητικά στοιχεία είναι μόλις 30%, ενώ τα διανεμητικά - κοινωνικά στοιχεία είναι 70%. Επομένως εδώ διαπιστώνουμε μια αντίφαση με την κυρίαρχη στρατηγική των κρατών - μελών της Ε.Ε.
4. Το τέταρτο ζήτημα αναφέρεται στο γεγονός ότι, ενώ δεν υπάρχει κάποια μνημονιακή υποχρέωση για την αναγκαιότητα αλλαγής του διανεμητικού και κοινωνικού χαρακτήρα του ασφαλιστικού μας συστήματος, με ποια κριτήρια η Επιτροπή προτείνει ως κεντρική της θέση την ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα. Δεδομένου ότι ένα σύστημα, που κατά 70% είναι μη προσδιορισμένων παροχών, βασίζει κατά κύριο λόγο την όποια δέσμευσή του στις αποδόσεις των χρηματιστηρίων και των κεφαλαιαγορών.
Ιδιαίτερα αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή την περίοδο, με αφορμή το προσφυγικό ζήτημα, το ζήτημα του χρέους κ.λπ. η ελληνική κυβέρνηση, αλλά και άλλες κυβερνήσεις των κρατών - μελών διεκδικούν την εμβάθυνση των ευρωπαϊκών πολιτικών, επομένως δεν θα πρέπει να υπονομεύεται αυτή η στρατηγική με την πρόταση απόκλισης αυτής της στρατηγικής.
* Ο Σάββας Ρομπόλης είναι ομότιμος καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου
Εφημερίδα "Η Αυγή", 18/10/2015
