Πηγή: Στοιχεία συστήματος «Εργάνη» υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
* 27% ο μέσος όρος μείωσης των μισθών, 515.747
χαμένες θέσεις εργασίας και 106.592 «λουκέτα»
* Καθυστερήσεις από ένα έως 11 μήνες –ή και περισσότερο- στην καταβολή των «μνημονιακών» αμοιβών
* Ακόμα χρωστούν σε πολλούς εργαζόμενους το επίδομα αδείας του περασμένου καλοκαιριού
του Νάσου Χατζητσάκου
Εφημερίδα "Η Εποχή", 8/12/2013
Μόλις πριν από τέσσερις ημέρες, ο αρμόδιος υπουργός Γιάννης Βρούτσης, έδωσε στη δημοσιότητα τα αποτελέσματα της ηλεκτρονικής καταγραφής των επιχειρήσεων και των μισθωτών με σχέσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου, στο σύνολο της ελληνικής αγοράς εργασίας. Όσο και αν ο υπουργός επιχείρησε να παρουσιάσει μια κατάσταση υποφερτή για την κοινωνία, οι αριθμοί και τα συμπεράσματα τα οποία προκύπτουν από την ανάλυση τούς διαψεύδουν κατηγορηματικά σε όσα η κυβέρνηση επικοινωνιακά επιχειρεί να στηρίξει.
«Εξαϋλώθηκαν» 202.200 μισθωτοί
Η καταστροφή την οποία προκάλεσαν τα μνημόνια φαντάζει ανεπανόρθωτη. Συνολικά, με βάση τα τελευταία στοιχεία του συστήματος «Εργάνη» προκύπτει ότι μόνο σε επίπεδο θέσεων μισθωτής απασχόλησης (εξαιρουμένων των ελεύθερων επαγγελματιών, οι οποίοι στο υπό εξέταση χρονικό διάστημα πέρασαν στην ανεργία) από το Μάιο του 2010 (όταν ψηφίστηκε και ξεκίνησε να τίθεται σε εφαρμογή το πρώτο μνημόνιο) μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου του 2013 χάθηκαν, οριστικά και αμετάκλητα, 515.747 θέσεις εργασίας.
Η «ισοπέδωση» της αγοράς εργασίας ξεκίνησε με ένταση τα πρώτα δύο χρόνια εφαρμογής των μνημονιακών νόμων (οπότε «εξαϋλώθηκαν 313.547 θέσεις απασχόλησης) και δεν ανακόπηκε, όπως η σημερινή κυβέρνηση αρέσκεται να υποστηρίζει. Το αντίθετο, και αυτό επιβεβαιώνεται από τα δεδομένα των υπηρεσιών (ΣΕΠΕ, ΙΚΑ και ΟΑΕΔ) του υπουργείου Εργασίας...
Συγκεκριμένα, από την ανάλυση των στοιχείων του συστήματος «Εργάνη» και των μηνιαίων στατιστικών δελτίων του ΙΚΑ προκύπτει ότι μέσα σε περίπου ένα χρόνο διακυβέρνησης ΝΔ και ΠΑΣΟΚ χάθηκαν επιπλέον 202.200 θέσεις μισθωτής απασχόλησης. Τι σημαίνει αυτό; Ότι κατά μέσο όρο, λόγω των επιχειρήσεων που κλείνουν ή προχωρούν σε απολύσεις, χάνονται περίπου 674 θέσεις εργασίας μισθωτών την ημέρα.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το σύνολο των ασφαλισμένων μισθωτών του ΙΚΑ, το Μάιο του 2010 ήταν 1,88 εκατ. άτομα. Τον Ιούλιο του 2012, ο αριθμός τους είχε μειωθεί στα 1,57 εκατ. άτομα. Περίπου ένα χρόνο μετά, οι ασφαλισμένοι μισθωτοί στο ΙΚΑ ανέρχονται σε 1,37 εκατ. άτομα με τη συνεχιζόμενη συρρίκνωση της αγοράς εργασίας να δείχνει ότι δεν θα έχει τέλος ούτε το 2014, ούτε το 2015, εάν δεν ανατραπούν μνημονιακοί νόμοι οι οποίοι ακριβώς αυτή τη στόχευση έχουν.
«Λουκέτο» σε 106.695 επιχειρήσεις
Από τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας γίνεται ευδιάκριτος ο λόγος για τον οποίο καθημερινά χάνονται εκατοντάδες θέσεις μισθωτής απασχόλησης. Τα «λουκέτα» στις επιχειρήσεις δεν αποτελούν τα τελευταία τρία χρόνια είδηση, αλλά μια καθημερινή πραγματικότητα.
Συνολικά, από το Μάιο του 2010 μέχρι και το Νοέμβριο του 2013 έκλεισαν 106.592 επιχειρήσεις οι οποίες απασχολούσαν προσωπικό (από έναν μισθωτό και πάνω). Από αυτές 86.918 έβαλαν «λουκέτο» τη διετία την περίοδο 2010–2012 και επιπλέον 19.674 «σφραγίστηκαν» τον τελευταίο χρόνο.
Ειδικά ο χώρος των κατασκευών μοιάζει «βομβαρδισμένος» από τα μνημονιακά μέτρα που εφαρμόζονται από το 2010 και μετά. Το Μάιο του ’10 ήταν καταγεγραμμένες 38.377 οικοδομοτεχνικές επιχειρήσεις. Τον Ιούλιο του 2012 ήταν μόλις 14.491, ενώ φέτος μέχρι το Νοέμβριο έφτασαν τις 9.057.
Οι επιπτώσεις των μνημονίων δεν είναι δραματικές μόνο για τους μισθωτούς που απολύονται χωρίς τη δυνατότητα να επανέλθουν στην αγορά εργασίας, αλλά και για τις επιχειρήσεις οι οποίες είτε κλείνουν, είτε συρρικνώνονται δραματικά. Τα αρνητικά αποτελέσματα της ασφυκτικής δημοσιονομικής προσαρμογής την οποία επιβάλλουν η τρόικα και οι κυβερνήσεις της χώρας από το 2010 μέχρι σήμερα, είναι ορατά όσο ποτέ και στους εναπομείναντες, στην αγορά, μισθωτούς.
«Κούρεμα» 27% στους μισθούς
Ειδικά σε όσους απασχολούνται σε επιχειρήσεις με προσωπικό έως 10 άτομα (90% του συνόλου), ο μέσος μηνιαίος μισθός έχει υποστεί μείωση της τάξης του 27,5% μέσα στην περίοδο 2010 – 2013. Από 931 ευρώ το μήνα, μεικτά το 2010 (περίπου 745 ευρώ καθαρά) φέτος, υπολογίζεται ότι έχει φτάσει στα… 675 ευρώ το μήνα μεικτά, δηλαδή περίπου στα 540 ευρώ το μήνα καθαρά. Και ο «κατήφορος» συνεχίζεται χωρίς τέλος…
Το πρώτο «κούρεμα» στις αμοιβές των μισθωτών με σχέσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου έπεσε την περίοδο 2010 – 2012, όταν από τα 931 ευρώ το μήνα, μεικτά, ο μέσος μισθός στις επιχειρήσεις με προσωπικό έως 10 άτομα έφτασε στα 811,1 ευρώ το μήνα.
Η κυβέρνηση Σαμαρά όχι μόνο δεν ανέκοψε τη μείωση των μηνιάτικων αλλά την επέσπευσε. Έτσι, μέσα σε ένα χρόνο ο μέσος μισθός σε επιχειρήσεις με προσωπικό έως 10 άτομα έφτασε το Νοέμβριο του 2013 να είναι στα 675,15 ευρώ το μήνα μεικτά (27,5% μείωση, συνολική, συγκριτικά με τα επίπεδα του Μαΐου του 2010).
Μικρότερη μείωση φαίνεται να έχουν υποστεί, κατά μέσο όρο, στα μηνιάτικα τους, όσοι απασχολούνται σε επιχειρήσεις με περισσότερα από 10 άτομα προσωπικό (ανέκαθεν οι μηνιαίες αμοιβές ανάμεσα στις εταιρίες με λίγο προσωπικό και στις μεγαλύτερες με βάση τον αριθμό των απασχολουμένων τους, είχαν –και διατηρούν- μια απόσταση της τάξης του 40%). Συγκεκριμένα, σε αυτή την κατηγορία επιχειρήσεων, ο μέσος μισθός από τα 1.397,9 ευρώ το Μάιο του 2010, έφτασε στα 1.351,9 ευρώ τον Ιούλιο του 2012 και το Νοέμβριο του 2013 (με βάση την ανάλυση των νεότερων στοιχείων της «Εργάνης») φαίνεται ότι έχει μειωθεί στα 1.125,2 ευρώ (19,6% μείωση από το 2010 μέχρι και το 2013).
Μηνιάτικα - «ρεγάλο»
Το δράμα των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα δεν σταματά εδώ. Ακόμη και αυτά τα 200 έως 600 ευρώ που δικαιούνται στην πλειονότητά τους, ο ένας στους δύο τα λαμβάνει με καθυστέρηση από ένα μήνα έως και 11 μήνες ή και περισσότερο. Συνολικά, από τους εναπομείναντες 1,37 εκατ. μισθωτούς, υπολογίζεται -με βάση και τις εκτιμήσεις των συνδικαλιστικών φορέων- ότι περισσότεροι από 700.000 δεν αμείβονται στην ώρα τους.
Μάλιστα, πολλές επιχειρήσεις ακόμη και μέχρι σήμερα δεν έχουν καταβάλει στο προσωπικό τους –ή ένα μέρος αυτού- το επίδομα αδείας του περασμένου καλοκαιριού! Όπως όλα δείχνουν, αρκετές από αυτές δεν θα το αποδώσουν ούτε μέχρι το τέλος του χρόνου. Στελέχη τους αναφέρουν ότι η προσπάθεια τους επικεντρώνεται στη χορήγηση μόνο του επιδόματος Χριστουγέννων, το οποίο, εάν δεν καταβληθεί, ενέχει τον κίνδυνο της αυτόφωρης σύλληψης του εργοδότη ή του υπεύθυνου της εταιρείας.