ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΜΙΛΑ ΓΙΑ ΜΕΙΩΣΗ ΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ
Απολύσεις ή κινητικότητα; Οι Ελληνες διαλέγουν και όχι η τρόικα. Αρκεί να υπάρξει κάποτε και στην Ελλάδα πρόγραμμα και μεταρρυθμίσεις χωρίς αγκυλώσεις, αλλά με σεβασμό στον άνθρωπο.
Η λύση της εφεδρείας που σερβιρίστηκε ως σωτηρία το 2011 αποδείχθηκε τραγικό λάθος, για το οποίο την ευθύνη έχει καθ' ολοκληρίαν η ελληνική πλευρά
Ετσι, το ερώτημα που έχει γίνει καθημερινή αγωνία για χιλιάδες υπαλλήλους -αν θα γίνουν απολύσεις- δεν προορίζεται για τη σύγχρονη Πυθία, παρά τα «ήξεις αφήξεις» των υπουργών.
Το 2013 θα είναι χρόνος-σταθμός για τη δημόσια διοίκηση, καθώς είναι σίγουρο ότι αρκετοί δημόσιοι υπάλληλοι θα χρειαστεί να φύγουν από τις υπηρεσίες τους, να αποδεχτούν θέσεις κατώτερες των προσόντων τους, να υποστούν μειώσεις στους μισθούς τους, να αλλάξουν ίσως πόλη κατοικίας. Αυτό όμως που πρέπει και μπορεί να διατηρηθεί είναι να μη χάσουν τη δουλειά τους, δηλαδή να μην υπάρξουν τυφλές και χωρίς αξιολόγηση απολύσεις.
Ο στόχος αυτός δεν... ενώνει όλους τους υπουργούς της κυβέρνησης· υπάρχουν βασικές διαφωνίες, αντιφάσεις, ακόμα και σύγχυση. Γι' αυτό ο καθ' ύλην αρμόδιος υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Αντώνης Μανιτάκης, διαφαίνεται να έχει μια αμηχανία που μεταφράζεται σε καθυστερήσεις στο χρονοδιάγραμμα, και όσοι γνωρίζουν εύχονται να μη μείνει απελπιστικά μόνος στην ακλόνητη θέση του να μη γίνουν απολύσεις.
Συρρίκνωση
Κατ' αρχήν, κάτι που πρέπει να ειπωθεί νέτα σκέτα και χωρίς καμία παρερμηνεία είναι ότι στο Μνημόνιο δεν μιλάει κανείς για απολύσεις. Προβλέπεται, βέβαια, μια δραματική συρρίκνωση του δημόσιου τομέα της τάξης των 150.000 υπαλλήλων σε χρονικό ορίζοντα μιας πενταετίας. Δηλαδή η Ελλάδα έχει συμφωνήσει στο Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής με την τρόικα, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ΔΝΤ ότι σε σχέση με το τέλος του 2010 ο αριθμός των υπαλλήλων στο τέλος του 2015 θα έχει υποστεί τη συγκεκριμένη μείωση. Ο προσδιορισμός της διαδικασίας και η επιλογή των μέτρων γι' αυτή τη μείωση εναπόκειται όμως στην ελληνική κυβέρνηση.
Αν, λοιπόν, κάποια στιγμή χρειαστεί να γίνουν τυφλές απολύσεις στο Δημόσιο με το αιφνιδιαστικό ολοκληρωτικό κλείσιμο φορέων και τη συλλήβδην κατάργηση θέσεων, δεν είναι η τρόικα εκείνη που πρέπει να «πυροβολήσουμε».
Εκείνο μάλιστα που πρέπει να σημειώσουμε είναι ότι και η τρόικα και το ΔΝΤ έχουν εκφράσει τη... σωστή άποψη ότι η μείωση του προσωπικού πρέπει να είναι στοχευμένη και όχι οριζόντια, και ότι πρέπει να βασίζεται κατ' αρχήν στη μείωση των δομών των υπηρεσιών και στην κατάρτιση νέων οργανογραμμάτων. Αν αφήναμε δηλαδή την τρόικα να αναλάβει δράση στο ελληνικό Δημόσιο, δεν θα έπεφτε ποτέ στο λάθος της εφεδρείας που μας σέρβιρε ως σωτηρία η ελληνική κυβέρνηση στα τέλη του 2011. Ενα μέτρο άδικο, ανόητο και, πάνω απ' όλα, αναποτελεσματικό.
Στο φιάσκο, μάλιστα, της εφεδρείας επικεντρώνονται τα πυρά της τρόικας σήμερα, διότι τότε η ελληνική κυβέρνηση είχε συμφωνήσει να φύγουν 15.000 υπάλληλοι μέχρι το τέλος του 2012 σε εργασιακή εφεδρεία ως πλεονάζοντες, μαζί με ένα μικρής εμβέλειας πρόγραμμα κατάργησης φορέων και οργανισμών. Στην πραγματικότητα, λιγότεροι από 100 υπάλληλοι τέθηκαν τελικά σε εφεδρεία και ένας μικρός αριθμός υπαλλήλων από φορείς που καταργήθηκαν μεταφέρθηκαν σε άλλους. Οσοι προσέφυγαν στα δικαστήρια δικαιώθηκαν, ξαναγύρισαν στις δουλειές τους, και το κερασάκι στην τούρτα είναι ότι την εβδομάδα που πέρασε το ΣτΕ έκρινε την εφεδρεία αντισυνταγματική...
Αυτός είναι ο λόγος που οι τροϊκανοί δεν εμπιστεύονται το μέτρο της κινητικότητας και διαθεσιμότητας που προτείνει τώρα η ελληνική κυβέρνηση, και ζητούν ένα πλήρες πρόγραμμα που θα αναφέρει επακριβώς ποιες υπηρεσίες θα συγχωνευτούν, ποιες θέσεις θα καταργηθούν και πόσοι υπάλληλοι θα αποχωρούν ανά τρίμηνο από τις υπηρεσίες τους, μαζί με τα κόστη που θα εξοικονομηθούν από αυτές τις κινήσεις. Ολο αυτό η τρόικα το ζητά αναλυτικά σε βάθος χρόνου μέχρι και το τέλος του 2014, προκειμένου να πειστεί ότι αυτή τη φορά υπάρχει προγραμματισμός και ότι πάνω απ' όλα όσα λέγονται θα γίνουν...
Παραδοχές
Οσα λέγονται θα γίνουν; Αυτό είναι το ερώτημα σε ένα σημείο μηδέν τόσο από άποψη ουσίας όσο και από χρονοδιαγράμματα για τη δημόσια διοίκηση στην Ελλάδα. Διότι πρέπει να παραδεχτούμε ότι:
- Δεν θα 'πρεπε να έρθει η τρόικα να μας υποχρεώσει να έχουμε μικρότερο και αποτελεσματικότερο κράτος.
- Δεν θα 'πρεπε να υπαγορεύσει η τρόικα να απολυθούν -ναι, να απολυθούν- οι επίορκοι, οι διορισμένοι με πλαστά δικαιολογητικά και οι κοπανατζήδες.
- Δεν θα 'πρεπε να μας υποχρεώσει η τρόικα να στελεχωθούν οι υπηρεσίες με το προσωπικό που ακριβώς χρειάζονται και όχι σε άλλες υπηρεσίες να υπάρχει συνωστισμός υπαλλήλων που κάθονται και σε άλλες οι υπάλληλοι να μην μπορούν να πάρουν ούτε τις νόμιμες άδειές τους από το φόρτο εργασίας.
Ολα αυτά είναι μεταρρυθμίσεις που θα 'πρεπε εδώ και χρόνια να έχουμε κάνει για να εκσυγχρονιστεί και να δουλέψει σωστά το ελληνικό Δημόσιο
της Ελένης Δελβινιώτη, εφημερίδα "Ελευθεροτυπία", 23/2/2013
