«Δίνουν την ευκαιρία να αρθεί και η τελευταία άγκυρα που προστάτευε τους μισθούς από την κάθοδο» είπε επικρίνοντας τους υπουργούς Οικονομικών και Εργασίας, πριν από μερικούς μήνες, καταψηφίζοντας το σχετικό πολυνομοσχέδιο και προκαλώντας τη διαγραφή του από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ.
Συνέντευξη στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 12 Ιουνίου 2011
Ο Βαγγέλης Παπαχρήστος, οικονομολόγος και νυν ανεξάρτητος βουλευτής Πρέβεζας, έχει περάσει και πιο δύσκολα, αφού υπήρξε ένας από τους νεαρότερους κρατούμενους της χούντας, που βασανίστηκε σε ηλικία μόλις 18 ετών. Στέλεχος του ΚΚΕ για χρόνια, αποχώρησε το 1989, διαφωνώντας με την παραπομπή του Α. Παπανδρέου. Στη συνέχεια πέρασε στο ΠΑΣΟΚ και υπήρξε συνεργάτης του Γ. Παπανδρέου στο υπ. Εξωτερικών. Σήμερα τονίζει την αντίθεσή του με την οικονομική πολιτική, για την οποία δηλώνει ότι αποτελείται από ένα μείγμα «κακών επιλογών και επικίνδυνων χειρισμών».
Ε Υπάρχει άλλος δρόμος εξόδου από την κρίση;
Α Ο δρόμος που πρότεινε το μνημόνιο απέτυχε. Οχι γιατί δεν εφαρμόστηκε σωστά αλλά γιατί ήταν μια λάθος θεραπευτική αγωγή, που στηρίχθηκε σε λάθος διάγνωση. Αντί να απαντάει στο πρόβλημα, βαθαίνει την κρίση. Η στρατηγική αντιμετώπισης της κρίσης πρέπει να είναι ευρωπαϊκή και εσωτερική. Η ευρωπαϊκή πρέπει να έχει τρεις συνιστώσες: Μείωση του χρέους στις χώρες της περιφέρειας, σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος στο κέντρο και στην περιφέρεια, άρση των ενδοευρωπαϊκών ανισορροπιών. Η εσωτερική πρέπει να συμβάλει στην εξωστρεφή ανάπτυξη, μέσω της αναμόρφωσης των τριών αναπτυξιακών εργαλείων -κράτος, τράπεζες, αγορά- ξεφεύγοντας από την τρέχουσα λογιστική λογική.
Ε Γιατί η κυβέρνηση επέλεξε αυτόν τον δρόμο;
Α Η κυβέρνηση έχει εγκλωβιστεί στη λογική των τοκογλύφων. Ο κ. Παπακωσταντίνου αντί να αρθρώνει τα επιχειρήματα των οφειλετών απέναντι στους δανειστές, γίνεται φορέας των επιχειρημάτων των πιστωτών προς το εσωτερικό, απεμπολώντας τα διαπραγματευτικά εργαλεία της χώρας.
Ε Εχει διαπραγματευτικά εργαλεία η χώρα;
Α Και βέβαια έχει. Εχει όμως λάθος διαπραγματευτική στρατηγική. Είναι άλλο να λες: έχω πρόβλημα και πρέπει να με βοηθήσετε εν ονόματι της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Και άλλο να απευθύνεσαι στους εταίρους και να λες: έχω πρόβλημα, έχετε πρόβλημα, ελάτε να βρούμε μια συνεργατική λύση, γιατί αν με αναγκάσετε να φέρω όλο το βάρος της προσαρμογής, και να βρεθώ το 2013 σε χειρότερη κατάσταση από αυτή που ξεκίνησα, τότε θα πάμε στον γκρεμό παρέα.
Ε Κι αν μας διώξουν από το ευρώ, όπως είπε η κ. Δαμανάκη;
Α Είναι εγκληματικό ατόπημα να βάζεις υπό αμφισβήτηση το ύστατο διαπραγματευτικό σου εργαλείο. Πρώτον, γιατί δεν υπάρχει νομική βάση εκδίωξης μιας χώρας από το ευρώ. Δεύτερον, ακόμη και οικειοθελής αποχώρηση θα προκαλούσε έναν κυκεώνα νομικών προβλημάτων. Τρίτον, η δημιουργία οποιουδήποτε μηχανισμού διαχείρισης της κρίσης απαιτεί αλλαγή των συνθηκών, που με τη σειρά της απαιτεί ομοφωνία. Αρα έχεις και τη δυνατότητα να μπλοκάρεις όχι μόνο την έξοδο, αλλά και την ίδια τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ε Ποια η γνώμη σας για τις αποκρατικοποιήσεις;
Α Δυστυχώς η συζήτηση για τις αποκρατικοποιήσεις κυριαρχείται από μια λογιστική λογική και όχι από τη λογική ενός επιτελικού, αναπτυξιακού επανασχεδιασμού του κράτους. Δεν υπάρχει σοβαρός αναλυτής που να πιστεύει ότι ο στόχος των 50 δισ. μέχρι το 2015 είναι εφικτός. Τίθεται για να είναι σε θέση να κάμψουν τις οποιεσδήποτε αντιστάσεις σε επιλογές που θέλουν να μας επιβάλλουν.
Θέλουν οι επιλογές τους να είναι και διαταγές. Εχει παρατηρηθεί διεθνώς ότι στην εποχή των αποκρατικοποιήσεων έχουμε και όξυνση της διαφθοράς. Θεωρώ ότι εδώ εντάσσονται οι πιέσεις που ασκούνται από ντόπιους οικονομικούς κύκλους για κυβερνήσεις «προσωπικοτήτων», δηλαδή «πολιτικών μιας χρήσης» σε μια εποχή που θα παιχθούν πολλά χρήματα στις αποκρατικοποιήσεις.
Ε Γιατί υπάρχει αυτή η πίεση για συναίνεση; Δεν είναι παρέμβαση στην εσωτερική πολιτική της χώρας;
Α Πιέζουν για συναίνεση γιατί η πολιτική αυτή υπερβαίνει τη δεκαετία. Στην προσπάθειά τους αυτή παρεμβαίνουν ωμά στα εσωτερικά μιας χώρας, κατά παράβαση των συνθηκών και της ορθής πρακτικής στην Ε.Ε.
Ε Πιστεύετε ότι αν δεν περνούσε το μεσοπρόθεσμο, δεν θα πληρώνονταν δημόσιοι υπάλληλοι, όπως υποστηρίζουν κάποιοι;
Α Δυστυχώς στην προσπάθεια να περάσει το μεσοπρόθεσμο, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης κινδυνολογεί και καλλιεργεί το φόβο. Αυτή η «μυωπική» επιλογή ξεχνά ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απόσυρση των καταθέσεων, βάζοντας σε κίνδυνο το ήδη ασταθές τραπεζικό σύστημα. Εχουμε ένα εκρηκτικό μείγμα κακών επιλογών και επικίνδυνων χειρισμών.
Ε Υπάρχει πολιτική βούληση να παταχθεί η φοροδιαφυγή;
Α Αν θες να χτυπήσεις τη φοροδιαφυγή με ουσιαστικό τρόπο, πρώτα χτυπάς τη διαφθορά.
Το οικονομικό επιτελείο ξόδεψε την ενέργειά του σε επικοινωνιακά παιχνίδια και όχι σε αποτελεσματικές παρεμβάσεις.
Ε Ποια είναι η γνώμη σας για όσα συμβαίνουν στην πλατεία Συντάγματος;
Α Οι αντιδράσεις του κόσμου αναδεικνύουν ότι πλέον το βασικό πρόβλημα στη χώρα μας δεν είναι η οικονομική κρίση, αλλά η κρίση πολιτικής εκπροσώπησης. Υπήρξαν χώρες που βγήκαν από την κρίση χωρίς την εμπιστοσύνη των αγορών, δεν γνωρίζω χώρες να βγήκαν από την κρίση χωρίς την εμπιστοσύνη των πολιτών.
