Οι εργαζόμενοι στα ασφαλιστικά ταμεία αναλύουν τις αλλαγές
Την ακτινογραφία του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου με 10 αποκαλυπτικά στοιχεία για τις μειώσεις συντάξεων και τις αυξήσεις στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης παρουσιάζουν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία (ΠΟΠΟΚΠ).
Παράλληλα, νέο γύρο απεργιακών κινητοποιήσεων ετοιμάζουν οι συνδικαλιστικές οργανώσεις διαμαρτυρόμενες για τα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης. ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ πρόκειται να πραγματοποιήσουν νέα 24ωρη ή 48ωρη γενική πανεργατική απεργία την προσεχή εβδομάδα, ταυτόχρονα με την κατάθεση στη Βουλή και την ψήφιση με τη διαδικασία του κατεπείγοντος του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου.
Την ακτινογραφία του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου με 10 αποκαλυπτικά στοιχεία για τις μειώσεις συντάξεων και τις αυξήσεις στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης παρουσιάζουν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στα ασφαλιστικά ταμεία (ΠΟΠΟΚΠ).
Παράλληλα, νέο γύρο απεργιακών κινητοποιήσεων ετοιμάζουν οι συνδικαλιστικές οργανώσεις διαμαρτυρόμενες για τα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης. ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ πρόκειται να πραγματοποιήσουν νέα 24ωρη ή 48ωρη γενική πανεργατική απεργία την προσεχή εβδομάδα, ταυτόχρονα με την κατάθεση στη Βουλή και την ψήφιση με τη διαδικασία του κατεπείγοντος του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου.
Τα σημεία-κλειδιά
Τα 10 σημεία που αποκρυπτογραφεί η ηγεσία της ΠΟΠΟΚΠ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Προσωπικού Κοινωνικής Πολιτικής) έχουν ως εξής:
1 Η φιλοσοφία του νόμου Πετραλιά παραμένει στο ακέραιο. Πρακτικά αυτό σημαίνει μείωση των συντάξεων από 17,5% έως 26,4% για όσους συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη σύνταξη. Μείωση των συντάξεων για πλήρη σύνταξη περίπου 18%.
1 Η φιλοσοφία του νόμου Πετραλιά παραμένει στο ακέραιο. Πρακτικά αυτό σημαίνει μείωση των συντάξεων από 17,5% έως 26,4% για όσους συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη σύνταξη. Μείωση των συντάξεων για πλήρη σύνταξη περίπου 18%.
2 Ο δημόσιος χαρακτήρας της κοινωνικής ασφάλισης με βασικά στοιχεία την αναδιανομή και την κοινωνική αλληλεγγύη ανατρέπεται και το σύστημα παίρνει χαρακτηριστικά προνοιακά και κεφαλαιοποιητικά.
3 Αν και δεν αυξάνονται τα ποσοστά των ασφαλιστικών εισφορών, ο ασφαλισμένος θα καταβάλλει περισσότερες εισφορές, αφού με έμμεσο τρόπο υποχρεώνεται να παραμείνει περισσότερο χρόνο στην εργασία του.
4 Η σταδιακή εισαγωγή ολόκληρου του εργασιακού βίου στον υπολογισμό της σύνταξης θα οδηγήσει σε μειώσεις των συντάξεων. Οι μειώσεις είναι συνάρτηση του συντελεστή αναπροσαρμογής χωρίς την προσμέτρηση της ωρίμασης.
5 Από 1/1/2013 μειώνονται οι κύριες συντάξεις αλλά και οι επικουρικές. Όλες οι αλλαγές έχουν ως στόχο σταδιακά να απαλλαγεί το κράτος από τη χρηματοδότηση και τα βάρη.
6 Με την κατάργηση του ΕΚΑΣ που καταβάλλεται με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας και τη χορήγηση της βασικής σύνταξης, που δεν είναι σύνταξη, από το 65ο έτος της ηλικίας, θα πληγούν άμεσα οι χαμηλοσυνταξιούχοι.
7 Με την καθιέρωση 40 χρόνων ασφάλισης για να εξασφαλιστεί καλύτερη σύνταξη, τα 35/35 αντικαθίστανται από 40/40. Αρα, ένας εργαζόμενος για 35 χρόνια ασφάλισης θα παίρνει 35/40 της σύνταξης.
3 Αν και δεν αυξάνονται τα ποσοστά των ασφαλιστικών εισφορών, ο ασφαλισμένος θα καταβάλλει περισσότερες εισφορές, αφού με έμμεσο τρόπο υποχρεώνεται να παραμείνει περισσότερο χρόνο στην εργασία του.
4 Η σταδιακή εισαγωγή ολόκληρου του εργασιακού βίου στον υπολογισμό της σύνταξης θα οδηγήσει σε μειώσεις των συντάξεων. Οι μειώσεις είναι συνάρτηση του συντελεστή αναπροσαρμογής χωρίς την προσμέτρηση της ωρίμασης.
5 Από 1/1/2013 μειώνονται οι κύριες συντάξεις αλλά και οι επικουρικές. Όλες οι αλλαγές έχουν ως στόχο σταδιακά να απαλλαγεί το κράτος από τη χρηματοδότηση και τα βάρη.
6 Με την κατάργηση του ΕΚΑΣ που καταβάλλεται με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας και τη χορήγηση της βασικής σύνταξης, που δεν είναι σύνταξη, από το 65ο έτος της ηλικίας, θα πληγούν άμεσα οι χαμηλοσυνταξιούχοι.
7 Με την καθιέρωση 40 χρόνων ασφάλισης για να εξασφαλιστεί καλύτερη σύνταξη, τα 35/35 αντικαθίστανται από 40/40. Αρα, ένας εργαζόμενος για 35 χρόνια ασφάλισης θα παίρνει 35/40 της σύνταξης.
8 Πέραν της λεγόμενης βασικής σύνταξης, που ουσιαστικά είναι ένα προνοιακό επίδομα, η λεγόμενη ανταποδοτική σύνταξη θα προκύψει αποκλειστικά από τις εισφορές του εργαζόμενου και του εργοδότη. Η λεγόμενη βασική σύνταξη είναι προνοιακό επίδομα και δεν έχει σχέση με το συνταξιοδοτικό σύστημα που στηρίζεται στην τριμερή χρηματοδότηση.
9 Η επιβολή εισφοράς αλληλεγγύης για συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ από 5%10% είναι ουσιαστικά η επαναφορά του ΛΑΦΚΑ με χαρακτηριστικά κεφαλικού φόρου. Με την καθιέρωση αυτής της ειδικής εισφοράς έρχεται το κράτος να εισπράξει με τη μορφή φόρου 400 εκατ. ευρώ, ποσό υπερβολικά υψηλό, για να χρηματοδοτήσει το σύστημα.
10 Επανέρχονται από το 2011 τα αυξημένα όρια ηλικίας των εργαζόμενων μητέρων του ιδιωτικού τομέα. Οι συνταξιούχοι στο Δημόσιο κάτω των 55 ετών θα χάνουν τη σύνταξή τους αν εργάζονται, ενώ αν είναι πάνω από 55 θα περικόπτεται η σύνταξη άνω των 850 ευρώ κατά 70%.
Ανοικτά δύο βασικά θέματα στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο
ΑΝΟΙΚΤΑ παραμένουν τα παρακάτω δύο βασικά θέματα στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, τα οποία θα αποσαφηνιστούν στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου:
Οι συντελεστές υπολογισμού των συντάξεων που θα κλιμακώνονται ανά τριετία και θα πριμοδοτούν την ασφάλιση από τα 37 έως τα 40 έτη. Η καθιέρωση του 60ού ως νέου ορίου για την πρόωρη συνταξιοδότηση έως το 2013, αφού εκτιμάται ότι είναι ασφυκτικό το περιθώριο της προσαρμογής.
Γεγονός πάντως είναι ότι:
Δεν θα θίγουν όσους έχουν θεμελιώσει ή θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα έως το τέλος του 2010. Με τη σχετική διάταξη που ενσωματώθηκε στο νομοσχέδιο με τα νέα οικονομικά μέτρα, ορίζεται ότι τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται τουλάχιστον μέχρι 31-12-2010 δεν θίγονται από την παραμονή των υπαλλήλων στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημερομηνία και τυχόν συνταξιοδοτικές μεταβολές δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους. Παράλληλα, παρέχεται η δυνατότητα σε όσους από τους υπαλλήλους του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ έχουν υποβάλει αίτηση παραίτησης από 1-1-2010, να την ανακαλέσουν μέσα σε ένα μήνα από τη δημοσίευση του νόμου. Η αίτηση ανακαλείται ανεξάρτητα από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται, ακόμα και αν έχει εκδοθεί διαπιστωτική πράξη λύσης της υπαλληλικής σχέσης. Η σταδιακή (από 1/1/2011 και μέχρι 31/12/2013) εξίσωση των ορίων ηλικίας ανδρών- γυναικών στον χώρο του Δημοσίου, μετά τη γνωστή καταδίκη της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, θα γίνει με άλλο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών. Με την εξίσωση των ορίων, περίπου 140.000 εργαζόμενες στο Δημόσιο θα είναι πλέον υποχρεωμένες να συνταξιοδοτούνται είτε στα 60 με μειωμένη σύνταξη, είτε στα 65 με πλήρη. Μεγάλες χαμένες θα είναι οι «παλαιές ασφαλισμένες», δηλαδή όσες άρχισαν να εργάζονται την 1η Ιανουαρίου 1983 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 1992.
Θα ισχύσουν μερικώς για όσους συνταξιοδοτηθούν από το 2018 (θα ισχύσει μεικτός τρόπος υπολογισμού των συντάξεών τους, με το σημερινό και το νέο σύστημα) και πλήρως για όσους ασφαλιστούν για πρώτη φορά την 1/1/2013. Για τους ασφαλισμένους που θα συνταξιοδοτηθούν στο διάστημα 2013-2017 και υπάγονται σε Ταμεία όπου το ποσοστό αναπλήρωσης είναι πάνω από 70%, το νομοσχέδιο θα επιβάλλει τον υπολογισμό των συντάξεων με συντελεστή 2% για το τμήμα της σύνταξης από 1/1/2013 και μετά.
Για τον ΛΑΦΚΑ (έκτακτη εισφορά) η παρακράτηση θα ισχύσει για όλες τις κύριες συντάξεις από την 1-8-2010 άνω των 1.400 ευρώ (σ.σ.: δεν αφορά τις επικουρικές).
Τα ακριβή ποσοστά παρακράτησης (ένα σενάριο αναφέρει από 5%-10%) δεν έχουν αποσαφηνιστεί.
9 Η επιβολή εισφοράς αλληλεγγύης για συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ από 5%10% είναι ουσιαστικά η επαναφορά του ΛΑΦΚΑ με χαρακτηριστικά κεφαλικού φόρου. Με την καθιέρωση αυτής της ειδικής εισφοράς έρχεται το κράτος να εισπράξει με τη μορφή φόρου 400 εκατ. ευρώ, ποσό υπερβολικά υψηλό, για να χρηματοδοτήσει το σύστημα.
10 Επανέρχονται από το 2011 τα αυξημένα όρια ηλικίας των εργαζόμενων μητέρων του ιδιωτικού τομέα. Οι συνταξιούχοι στο Δημόσιο κάτω των 55 ετών θα χάνουν τη σύνταξή τους αν εργάζονται, ενώ αν είναι πάνω από 55 θα περικόπτεται η σύνταξη άνω των 850 ευρώ κατά 70%.
Ανοικτά δύο βασικά θέματα στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο
ΑΝΟΙΚΤΑ παραμένουν τα παρακάτω δύο βασικά θέματα στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, τα οποία θα αποσαφηνιστούν στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου:
Οι συντελεστές υπολογισμού των συντάξεων που θα κλιμακώνονται ανά τριετία και θα πριμοδοτούν την ασφάλιση από τα 37 έως τα 40 έτη. Η καθιέρωση του 60ού ως νέου ορίου για την πρόωρη συνταξιοδότηση έως το 2013, αφού εκτιμάται ότι είναι ασφυκτικό το περιθώριο της προσαρμογής.
Γεγονός πάντως είναι ότι:
Δεν θα θίγουν όσους έχουν θεμελιώσει ή θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα έως το τέλος του 2010. Με τη σχετική διάταξη που ενσωματώθηκε στο νομοσχέδιο με τα νέα οικονομικά μέτρα, ορίζεται ότι τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που έχουν θεμελιωθεί ή θεμελιώνονται τουλάχιστον μέχρι 31-12-2010 δεν θίγονται από την παραμονή των υπαλλήλων στην υπηρεσία μετά την ανωτέρω ημερομηνία και τυχόν συνταξιοδοτικές μεταβολές δεν επηρεάζουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους. Παράλληλα, παρέχεται η δυνατότητα σε όσους από τους υπαλλήλους του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ έχουν υποβάλει αίτηση παραίτησης από 1-1-2010, να την ανακαλέσουν μέσα σε ένα μήνα από τη δημοσίευση του νόμου. Η αίτηση ανακαλείται ανεξάρτητα από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται, ακόμα και αν έχει εκδοθεί διαπιστωτική πράξη λύσης της υπαλληλικής σχέσης. Η σταδιακή (από 1/1/2011 και μέχρι 31/12/2013) εξίσωση των ορίων ηλικίας ανδρών- γυναικών στον χώρο του Δημοσίου, μετά τη γνωστή καταδίκη της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, θα γίνει με άλλο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών. Με την εξίσωση των ορίων, περίπου 140.000 εργαζόμενες στο Δημόσιο θα είναι πλέον υποχρεωμένες να συνταξιοδοτούνται είτε στα 60 με μειωμένη σύνταξη, είτε στα 65 με πλήρη. Μεγάλες χαμένες θα είναι οι «παλαιές ασφαλισμένες», δηλαδή όσες άρχισαν να εργάζονται την 1η Ιανουαρίου 1983 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 1992.
Θα ισχύσουν μερικώς για όσους συνταξιοδοτηθούν από το 2018 (θα ισχύσει μεικτός τρόπος υπολογισμού των συντάξεών τους, με το σημερινό και το νέο σύστημα) και πλήρως για όσους ασφαλιστούν για πρώτη φορά την 1/1/2013. Για τους ασφαλισμένους που θα συνταξιοδοτηθούν στο διάστημα 2013-2017 και υπάγονται σε Ταμεία όπου το ποσοστό αναπλήρωσης είναι πάνω από 70%, το νομοσχέδιο θα επιβάλλει τον υπολογισμό των συντάξεων με συντελεστή 2% για το τμήμα της σύνταξης από 1/1/2013 και μετά.
Για τον ΛΑΦΚΑ (έκτακτη εισφορά) η παρακράτηση θα ισχύσει για όλες τις κύριες συντάξεις από την 1-8-2010 άνω των 1.400 ευρώ (σ.σ.: δεν αφορά τις επικουρικές).
Τα ακριβή ποσοστά παρακράτησης (ένα σενάριο αναφέρει από 5%-10%) δεν έχουν αποσαφηνιστεί.
Ρεπορτάζ του Ηλία Γεωργάκη, από την εφημερίδα "Τα Νέα", 7/5/2010
