Πριν από 4,5 μήνες ο υπογράφων με άρθρο του υπό τον τίτλο: «Μόν(η)ιμη λύση οι προσλήψεις μόνιμων στην καθαριότητα μέσω ΑΣΕΠ» τόνιζε ότι, καθώς οι ανάγκες καθαριότητας στο Δημόσιο και τους ΟΤΑ είναι μεγάλες, η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει σε πρόσληψη μόνιμων εργαζόμενων στον τομέα αυτό, μέσω διαγωνισμού του ΑΣΕΠ. Μόνο με αυτό τον τρόπο, συνέχιζε, θα λυθεί οριστικά το πρόβλημα και μόνο τότε η κυβέρνηση αφενός θα αναδείξει με ξεκάθαρο τρόπο τις ιδεολογικές διαφορές της από τον σημερινό πρόεδρο της ΝΔ και αφετέρου κανείς δεν θα μπορεί να την κατηγορήσει για μικροπολιτικά παιχνίδια σε βάρος των συμβασιούχων, όπως κάνουν συχνά – πυκνά τα κόμματα της αντιπολίτευσης με προεξάρχουσα τη ΝΔ.
Στην πραγματικότητα, ο συγκεκριμένος διαγωνισμός του ΑΣΕΠ είχε ήδη αργήσει όταν δημοσιευόταν το προηγούμενο άρθρο στις αρχές του τρέχοντος έτους. Κι αυτό γιατί τα σημάδια των νομικών προβλημάτων που προέκυπταν από τις συνεχείς παρατάσεις των συμβάσεων ήταν ήδη κάτι περισσότερο από ορατά. Το «καμπανάκι» είχε χτυπήσει με την από 11.4.2016 απόφαση του 1ου (Ι) Τμήματος (ΠΡΑΞΗ 105/2016) του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την οποία η πρώτη ρύθμιση Κατρούγκαλου (άρθρο 49 του ν. 4325/2015) που παρέτεινε τις συμβάσεις καθαριότητας έως 31.12.2015, κρινόταν αντισυνταγματική.
Ωστόσο, καθώς ίσχυε η μνημονιακή απαγόρευση για τις προσλήψεις υπαλλήλων Υποχρεωτικής και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΥΕ και ΔΕ) στους ΟΤΑ, ο τότε αναπληρωτής υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης Χριστόφορος Βερναρδάκης με άρθρο 50 του Ν. 4351/2015 το οποίο επικυρώθηκε με την πρωτοχρονιάτικη ΠΝΠ, προχώρησε τον Δεκέμβριο του 2015 σε νέα παράταση των συμβάσεων καθαριότητας έως τις 31.12.2016.
Δύο, όμως, μήνες μετά, τα δεδομένα άλλαξαν, καθώς η κυβέρνηση με το νόμο για το παράλληλο πρόγραμμα (4368/2016) ήρε την αναστολή των προσλήψεων υπαλλήλων Υποχρεωτικής και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΥΕ και ΔΕ) για τις υπηρεσίες ανταποδοτικού χαρακτήρα των ΟΤΑ. Τότε, ήταν που θα έπρεπε να είχε έτοιμο και, βεβαίως, να εφαρμόσει σχέδιο για την πρόσληψη μόνιμων στην καθαριότητα των δήμων μέσω ΑΣΕΠ, στους οποίους ανάλογα και με τα κριτήρια που θα έμπαιναν, θα περιλαμβάνονταν και εκείνοι που ήδη εργάζονταν. Τότε ήταν που θα έπρεπε να συμφωνηθεί με τους θεσμούς ότι οι συγκεκριμένες προσλήψεις, μιας και δεν επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό, θα εξαιρούνταν από τον κανόνα του 1 προς 5 (μία πρόσληψη για κάθε πέντε αποχωρήσεις), ώστε αριθμός τους να μπορεί να είναι ανάλογος με τις δεδομένες (πάγιες και διαρκείς) ανάγκες των δήμων. Κι αν αυτό δεν επιτυγχανόταν, τότε θα έπρεπε να γίνει ένας καταμερισμός των συγκεκριμένων προσλήψεων ανάμεσα στο 2016 και το 2017 που η αναλογία προσλήψεων-αποχωρήσεων έχει πέσει, πλέον, στο 1 προς 4.
Ωστόσο, αντί γι’ αυτό, η κυβέρνηση με τη δεύτερη ρύθμιση Βερναρδάκη (άρθρο 16 του Ν. 4429/2016), προχώρησε σε νέα παράταση των συμβάσεων έως 31.12.2017, με αποτέλεσμα, πολλοί Επίτροποι του Ελεγκτικού Συνεδρίου με βάση και την ΠΡΑΞΗ 105/2016, να μην θεωρούν τα εντάλματα πληρωμής, καθώς, εκτός των άλλων, σε πολλές περιπτώσεις οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι υπερέβαιναν τους 24 συνεχείς μήνες απασχόλησης που βάζει ως όριο το ΠΔ 164/2004 (Παυλόπουλου). Τότε, μπροστά στο ενδεχόμενο να μην πληρωθούν χιλιάδες συμβασιούχοι, η διάδοχος του Χρ. Βερναρδάκη στο υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης Όλγα Γεροβασίλη, μαζί με τον υπουργό Εσωτερικών Πάνο Σκουρλέτη έφεραν ρύθμιση (άρθρο 25 του Ν. 4456/2917), με την οποία επιχειρούνταν το ξεμπλοκάρισμα της μισθοδοσίας τους.
Και, όντως, τα περισσότερα προβλήματα με τις πληρωμές λύθηκαν. Όμως, αφενός προέκυψαν άλλα, με δημάρχους να αρχίσουν να απολύουν συμβασιούχους που συμπλήρωναν το 24μηνο και, αφετέρου, τους Επιτρόπους, που συνέχιζαν να αρνούνται να υπογράψουν, να στέλνουν τα εντάλματα αθεώρητα, ώστε να αποφασίσει η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Έτσι, ήρθε η γνωστή, δημοσιοποιηθήσα μέσω νυχτερινής διαρροής, απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου που, αν και ακόμη δεν την έχουμε δει καθαρογραμμένη, είναι βέβαιο ότι λέει τρία «όχι»: Σε παράταση πληρωμή και μονιμοποίηση.
Έτσι, ένα σχεδόν χρόνο μετά, από τότε που η κυβέρνηση έπρεπε να είχε δώσει λύση στο θέμα των συμβασιούχων, καλείται τώρα, να την βρει και να την εφαρμόσει υπό σαφώς δυσμενέστερες συνθήκες. Κι αυτό γιατί:
-Πρώτον, θα πρέπει να λύσει άμεσα το πρόβλημα των πληρωμών τόσο εκείνων των συμβασιούχων, περίπου 2.000 σύμφωνα με τους υπολογισμούς των συνδικαλιστών, που παραμένουν απλήρωτοι έως και έξι μήνες, καθώς οι Επίτροποι έστειλαν αθεώρητα τα εντάλματα στο Ελεγκτικό Συνέδριο, όσο και των μελλοντικών όσων ήδη έχουν πληρωθεί.
-Δεύτερον, να υλοποιήσει τη δέσμευσή της για μονιμοποίηση, αν όχι όλων, τουλάχιστον ενός μεγάλου τμήματος από τους συνολικά σχεδόν 10.000, πράγμα, που, με τα σημερινά δεδομένα των «ανοιχτών» διαγωνισμών ΑΣΕΠ, μοιάζει δύσκολο.
Δύσκολο, ωστόσο, ήταν εξαρχής το εγχείρημα και το γνώριζαν καλά όσοι το ξεκίνησαν. Απλώς, με λιγότερα λάθη, που εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο οι, κάθε είδους, αντίπαλοι, ο δρόμος θα μπορούσε να ήταν λιγότερο ανηφορικός και η λύση να είχε ήδη δοθεί.
