18 Μαΐ 2017

Στο Ευρωδικαστήριο η τύχη των συμβασιούχων

ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΕ

Στο «μικροσκόπιο» του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου μπαίνουν η νομιμότητα των προσλήψεων συμβασιούχων διαφόρων ειδικοτήτων (στους τομείς εστίασης-σίτισης, καθαριότητας και φύλαξης) σε κρατικές υπηρεσίες και η συμβατότητα του νόμου 4430/16 (που τις επέτρεψε) με το ενωσιακό δίκαιο.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας, κατόπιν «πιλοτικής δίκης» για διαδικασίες σχετικών προσλήψεων σε 3 νοσοκομεία και με δεδομένο ότι εκκρεμούν πολλές παρόμοιες δίκες, παρέπεμψε στο ΔΕΕ (Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης) το κρίσιμο νομικό και κοινωνικό θέμα, που προκαλεί και σωρεία πολιτικών αντιπαραθέσεων.

Στην πράξη, το Ευρωδικαστήριο στο Λουξεμβούργο καλείται να απαντήσει αν μπορούν να γίνουν τέτοιες προσλήψεις συμβασιούχων για 2ετία, με «συμβάσεις απασχόλησης» που ο ν. 4430/16 επιτρέπει να συνάπτουν οι υπηρεσίες υπουργείων, ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ που εποπτεύονται από το κράτος, με βάση σύστημα μοριοδότησης (της ανεργίας, εργασιακής εμπειρίας κ.λπ.), ξεπερνώντας την Οδηγία 2014/24 για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων και άλλες ρυθμίσεις του ενωσιακού δικαίου.

Αντίστοιχη ρύθμιση του ν. 4368/16 που επέτρεψε «συμβάσεις έργου» (και όχι εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου) στον τομέα του υπουργείου Υγείας κατέπεσε πέρυσι στην Επιτροπή Αναστολών ΣτΕ (205-6/16) ως αντίθετη στο ενωσιακό δίκαιο.

Διορθώνοντας κάπως τη ρύθμιση, η κυβέρνηση επεξέτεινε την εφαρμογή της στον δημόσιο τομέα, υποστηρίζοντας ότι έτσι εξυπηρετείται το γενικότερο συμφέρον, καθώς μειώνεται το κόστος και καλύπτονται έκτακτες και επείγουσες ανάγκες διαφόρων υπηρεσιών για περιορισμένη περίοδο (έως το 2019).

Αντίθετα, εταιρείες (ΑΕ), που προσέφυγαν και πέρυσι στο ΣτΕ, υποστηρίζουν ότι ο ν. 4430/16 παραβιάζει την Οδηγία 2014/24 και τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΣΛΕΕ) που κατοχυρώνουν την ελευθερία εγκατάστασης, την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών, τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και αποφυγής διακρίσεων, της διαφάνειας και αναλογικότητας στο πεδίο των δημοσίων συμβάσεων.

Αίτημα
Το ΣτΕ (1305/17) καλεί το ΔΕΕ να απαντήσει με ταχεία διαδικασία, καθώς η ολοκλήρωση των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων «μπορεί να έχει ως άμεση και δυσχερώς αναστρέψιμη συνέπεια» να εξαιρεθεί από την εφαρμογή του ενωσιακού δικαίου ένα σημαντικό τμήμα της εσωτερικής αγοράς δημοσίων συμβάσεων. Το ΣτΕ προβληματίζεται αν οι ισχυρισμοί και οι έκτακτες περιστάσεις που επικαλείται το Δημόσιο αποτελούν επιτακτικούς λόγους γενικότερου συμφέροντος που δικαιολογούν σοβαρό περιορισμό στην ελευθερία εγκατάστασης και στην ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, αλλά και αν οι επίμαχες συμβάσεις εργασίας μπορούν να εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας, έχοντας ως κριτήριο τον χρόνο ανεργίας, την προηγούμενη εμπειρία, τον αριθμό ανήλικων τέκνων των υποψηφίων, με βάση μια τυπική διαδικασία ελέγχου δικαιολογητικών και σχετική μοριοδότηση, χωρίς οποιαδήποτε προσωπική επαφή εργοδότη-υποψηφίου κατά την επιλογή.

Στη μια περίπτωση προβλέπεται πρόσληψη 73 εργαζομένων για τη σίτιση σε νοσοκομείο επί 24 μήνες με μισθό 1.081-1.170 ευρώ μηνιαίως. 

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ