Παρουσιάζουμε εδώ μια συνοπτική απάντηση που έδωσε σε συνέντευξή του, ο αναγνωρισμένος ψυχολόγος-ψυχαναλυτής και συγγραφέας Νίκος Σιδέρης, για το "Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να μιλήσουμε στα παιδιά μας για την κρίση":
"Να αντιμετωπίσουμε σωστά τους μικρότερους, που περιμένουν από τους μεγαλύτερους να τους δώσουν κάποιες εξηγήσεις για όσα συμβαίνουν: Κάποια παιδιά ζούσαν π.χ. σε ένα σπίτι τεσσάρι και ξάφνου βρίσκονται σε δυάρι, οι γονείς είχαν τρία αυτοκίνητα και πουλούν τα δύο, ο πατέρας χάνει τη δουλειά του. Τα παιδιά, πέρα από το ότι ακούνε γύρω-γύρω διάφορα, σίγουρα βλέπουν ότι εδώ υπάρχει κάτι που μας τα χαλάει, μας τα κάνει αλλιώς.
Eδώ η στάση των γονιών θα πρέπει να είναι η εξής: Αν μεν ο τρόπος ζωής του παιδιού δε θίγεται και τα βασικά του αγαθά (τροφή, ένδυση, σχολείο) παραμένουν περίπου ίδια, δεν υπάρχει κανένας λόγος οι γονείς να φορτώσουν το παιδί με τα δικά τους βάσανα. Θα πρέπει να αντέξουν την κατάσταση με αξιοπρέπεια, αντιμετωπίζοντάς την ως αποκλειστικό θέμα των μεγάλων που ψάχνουν να δουν πώς θα τα καταφέρουν.
Αν ερωτηθούν, ας πουν: «Άσε παιδί μου, αυτά είναι θέματα των μεγάλων, θα τα καταφέρουμε εμείς, θα βρούμε τρόπο». Αν όμως ο τρόπος ζωής του παιδιού αλλάξει αισθητά, τότε οι γονείς θα πρέπει να του μιλήσουν με απλά λόγια: «Ζούμε σε έναν κόσμο που είναι σκληρός και άδικος και πολλές φορές άνθρωποι που δεν φταίνε σε κάτι την πληρώνουν άσχημα – έτσι, αυτή τη φορά συνέβη και σε εμάς μια μεγάλη δυσκολία. Όμως όλοι μαζί θα προσπαθήσουμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε και θα τα καταφέρουμε. Η χώρα μας έχει περάσει και άλλες φορές δύσκολα κλπ.», αναφέροντας άλλες δύσκολες καταστάσεις που τελικά ξεπεράστηκαν.
Καλό θα είναι να εξηγήσουν στο παιδί ότι όλα αυτά δεν οφείλονται σε προσωπικό σφάλμα, αμαρτία ή ελάττωμα του γονιού, αλλά ότι πρόκειται για ένα κοινωνικό φαινόμενο, ώστε να μην πιστέψει το παιδί ότι ευθύνονται οι γονείς του γι’ αυτό που συμβαίνει και αρχίσει να πλέκει περίεργα σενάρια στο μυαλό του. Επίσης να του υπενθυμίσουν ότι θα πρέπει να συνεχίσει να φροντίζει τον εαυτό του, να έχει επαφή με τους φίλους του και να διαβάζει στο σχολείο του.
Και το σπουδαιότερο, θα πρέπει τα παιδιά να καταλάβουν ότι η σωστή αντιμετώπιση σε αυτές τις περιστάσεις δεν είναι «Ο σώζων εαυτόν σωθήτω» ούτε ότι «Εγώ είμαι ο τυχεράκιας και δεν θα μου συμβεί ποτέ αυτό».
Νίκος Σιδέρης
ψυχαναλυτής, ψυχίατρος, συγγραφέας
