Την ώρα που οι ελληνικές οικογένειες δεινοπαθούν καθημερινά για να τα φέρουν βόλτα, μετά τις δραματικές περικοπές εισοδημάτων στη χώρα μας, οι πολυεθνικές των σούπερ μάρκετ εξακολουθούν να σωρεύουν υπερκέρδη εις βάρος τους. Απόδειξη;
Η προκλητική διαφορά τιμών στα γερμανικών συμφερόντων Lidl της Βουλγαρίας, σε σύγκριση με την Ελλάδα.
Η έρευνα της «Δημοκρατίας» στο κατάστημα της Lidl στη βουλγαρική πόλη Πέτριτς, περίπου 17 χιλιόμετρα από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, είναι αποκαλυπτική. Σχεδόν όλα τα είδη, είτε ιδιωτικής ετικέτας είτε άλλα, είναι αισθητά φτηνότερα συγκριτικά με τα αντίστοιχα που λανσάρει η ίδια εταιρία στην Ελλάδα!
Η διαφορά μερικές φορές ξεπερνά και το 100% της αξίας του προϊόντος! Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι αγοράσαμε την Coca Cola 2 λίτρων 1,87 λέβα, δηλαδή 0,935 ευρώ (η ισοτιμία του εθνικού νομίσματος της Βουλγαρίας με το ευρώ είναι δύο προς ένα) και λίγες ημέρες μετά την πληρώσαμε 1,94 ευρώ στο κατάστημα της Lidl στην περιοχή Ελληνορώσων της Αθήνας.
Αν υπολογίσουμε ότι στη Βουλγαρία ισχύει ενιαίος ΦΠΑ 20%, ενώ στην Ελλάδα ο ΦΠΑ στα αναψυκτικά είναι 23% (δηλαδή με τον ανώτερο δικό μας φόρο θα στοίχιζε εκεί 0,963 ευρώ), προκύπτει ότι το είδος αυτό κοστίζει στη γειτονική χώρα κάτι λιγότερο από τα μισά ευρώ, συγκριτικά με εδώ! Και επειδή η έρευνά μας δεν εξαντλήθηκε στα γερμανικά σούπερ μάρκετ, επισημαίνουμε ότι πάνω κάτω αυτή είναι η τιμή της δίλιτρης Coca Cola στη χώρα μας (π.χ. στα ΑΒ Βασιλόπουλος 1,96 ευρώ).
Η Coca Cola μάς παρείχε τη δυνατότητα αντικειμενικής σύγκρισης, καθώς είναι ένα αναψυκτικό ευρύτατης κατανάλωσης με τα ίδια χαρακτηριστικά σε όλο τον κόσμο. Σημειώνεται ότι τη βουλγαρική αγορά, όπως και το μεγαλύτερο μέρος των βαλκανικών χωρών, καλύπτει στο συγκεκριμένο είδος η Coca Cola Ελληνική Εταιρεία Εμφιαλώσεως Α.Ε. (η γνωστή Τρία Εψιλον)!
Οι πολύ χαμηλότερες τιμές βασικών καταναλωτικών ειδών (τρόφιμα, αναψυκτικά, καθαριστικά κ.λπ.) της βουλγαρικής αγοράς υποχρεώνει χιλιάδες Βορειοελλαδίτες να περνούν τα σύνορα για να ψωνίσουν, προκειμένου να γλιτώσουν δεκάδες ευρώ κάθε φορά. Είναι ενδεικτικό ότι Σερραία με την οποία μιλήσαμε στο Σαντάνσκι μάς ανέφερε ότι δύο φορές τον μήνα κάνει τις αναγκαίες προμήθειες του σπιτιού στη Βουλγαρία και υπολογίζει ότι κερδίζει συνολικά 300-350 ευρώ!
Γιατί, όμως, παρατηρούνται αυτές οι μεγάλες διαφορές τιμών στις δύο γειτονικές χώρες για τα ίδια ακριβώς προϊόντα και μάλιστα σε μια εποχή που ο Ελληνας καταναλωτής υποφέρει οικονομικά;
Άριστος γνώστης του λιανεμπορικού πεδίου τις αποδίδει στα υπερκέρδη που συνεχίζουν να εξασφαλίζουν οι πολυεθνικές των σούπερ μάρκετ από την ελληνική αγορά, διατηρώντας γενικά σε υψηλά επίπεδα τις τιμές στον χώρο. Ο ίδιος μας μίλησε για ποσοστό κέρδους 15%-20% στα σούπερ μάρκετ της Βουλγαρίας, όταν το αντίστοιχο στη χώρα μας είναι πολλαπλάσιο και βεβαίως δεν μειώνεται ουσιαστικά με την απορρόφηση λίγων μονάδων ΦΠΑ, την οποία κάποιες εταιρίες εδώ διατυμπανίζουν. Με άλλα λόγια, μολονότι τα τελευταία δύο χρόνια οι Ελληνες έχουν υποστεί σοβαρή μείωση εισοδήματος, οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ τούς αντιμετωπίζουν όπως τις εποχές των παχιών αγελάδων. Το «κούρεμα», πάνω από 50%, λόγω οικονομικής κρίσης ισχύει μόνο για το πορτοφόλι των πολιτών και δεν επεκτείνεται στα κέρδη των μεγάλων αλυσίδων, που χρόνια τώρα… κάνουν πάρτι και γιγαντώνονται! Γιατί, προφανώς, κάποιοι επιθυμούν ο Ελληνας να τείνει να αμειφθεί σαν Βούλγαρος, αλλά να εξακολουθεί να πληρώνει σαν Γερμανός και Γάλλος! Ωστόσο, αυτό το μοντέλο δεν μπορεί να προχωρήσει, καθώς εξανεμίζει την αγοραστική μας δύναμη και μικραίνει συνέχεια το καλάθι της νοικοκυράς. Επιπλέον, από αυτές τις υπέρογκες τιμές δεν ωφελούνται οι Ελληνες παραγωγοί -είναι μάλιστα κοινό μυστικό ποιους δυσβάσταχτους όρους και ποιες εκπτώσεις στα προϊόντα τους καλούνται να δεχτούν για να τα τοποθετήσουν στα ράφια μεγάλων σούπερ μάρκετ- και συνεπώς σε αυτή την κρίσιμη φάση δεν ενισχύεται η παραγωγική βάση της χώρας και δεν ευνοείται η αύξηση των θέσεων εργασίας. Απλώς γεμίζουν τα ταμεία των εταιριών, οι μεγαλύτερες εκ των οποίων είναι ξένων συμφερόντων.
Πάντως, αυτή η δυσμενής για τον Ελληνα καταναλωτή κατάσταση διαιωνίζεται με την ανοχή των αρμόδιων κρατικών οργάνων (Επιτροπή Ανταγωνισμού, Γενική Γραμματεία Καταναλωτή κ.λπ.), που αποφεύγουν επιμελώς να τα βάλουν με τα ισχυρά συμφέροντα τα οποία έχουν διαμορφώσει συνθήκες καρτέλ, επιβάλλοντάς τους αναπροσαρμογή τιμών σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα. Κλείνουν τα μάτια επιδεικτικά, λοιπόν, και κάνουν σαν να μην έχει αλλάξει το οικονομικό περιβάλλον στην Ελλάδα. Αλλωστε, η κυβέρνηση διακρίνεται στην επιβολή φόρων και την περικοπή των εισοδημάτων των πολιτών κι όχι στην προστασία της αγοραστικής τους δύναμης! Ομως το αίτημα «ρίξτε τις τιμές στα επίπεδα αντοχής της τσέπης μας» φαίνεται επιτακτικό και μπορεί να επιβληθεί μόνο με την αφύπνιση και την παρέμβαση του καταναλωτικού κινήματος.
Ακόμα και το νερό
Η Coca Cola δεν είναι όμως το μοναδικό προϊόν ελληνικής σφραγίδας που πωλείται ακριβότερα στην Ελλάδα απ' ό,τι στη Βουλγαρία. Για παράδειγμα, στο Lidl του Πέτριτς προμηθευτήκαμε μπουκαλάκι 0,5 λίτρου του ελληνικού νερού ΒΙΚΟΣ στα 0,32 λέβα (0,16 ευρώ). Το ίδιο τιμάται και στο Lidl της Αθήνας, μόνο που το εμφιαλωμένο νερό εδώ έχει ΦΠΑ 13%, ενώ στη Βουλγαρία 20%.
Στην πραγματικότητα, δηλαδή, είναι ακριβότερο κατά 7%. Και μιλάμε για είδος πρώτης ανάγκης…
του Δημήτρη Κυριακόπουλου, από την εφημερίδα "Δημοκρατία", 26/9/2011
