16 Απρ 2010

Σήμα στις αγορές με ψαλίδι στις συντάξεις

Το ποσοστό αναπλήρωσης μειώνεται στο 65% για 35 έτη ασφάλισης, πλήρης σύνταξη στα 40 έτη εργασίας
Η σύνταξη που γνωρίζαμε μέχρι πρότινος αποτελεί παρελθόν. Η κυβέρνηση επέλεξε το σκληρότερο σενάριο αλλαγών στο ασφαλιστικό σύστημα, ανατρέποντας πλήρως τη σημερινή εικόνα. Οι ασφαλιστικές ρυθμίσεις οδηγούν σε μείωση των συντάξεων μεταξύ 20% και 30% στα 35 έτη ασφάλισης, ενώ για την κατοχύρωση μιας ικανοποιητικής σύνταξης απαιτούνται τουλάχιστον 40 έτη εργασίας.
Το άτυπο Υπουργικό Συμβούλιο που συνεδρίασε χθες και συζήτησε την επερχόμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση ενέκρινε εξαιρετικά επώδυνα μέτρα, η ισχύς των οποίων θα ξεκινήσει σε τέσσερις χρόνους: αμέσως, το 2011, το 2013 και το 2018. Η κίνηση αυτή της κυβέρνησης εκπέμπει το απαραίτητο «σήμα» προς τις αγορές, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ότι είναι αποφασισμένη να προχωρήσει τις διαρθρωτικές αλλαγές και να λάβει «γρήγορα και αποτελεσματικά μέτρα» για την αντιμετώπιση του ελλείμματος των ασφαλιστικών ταμείων. Η επί τα χείρω αλλαγές στο αρχικό σχέδιο της κυβερνητικής μεταρρύθμισης επικεντρώνονται σε τρία σημεία:

Πρώτον, στη βασική σύνταξη, η οποία θα δίδεται μόνο κατά το 65ο έτος της ηλικίας, ανεξαρτήτως πότε λαμβάνει ο ασφαλισμένος την ανταποδοτική σύνταξη. Μάλιστα θα τεθούν και εισοδηματικά κριτήρια που θα απαγορεύουν τη χορήγησή της στις περιπτώσεις που ο συνταξιούχος έχει και επιπλέον εισοδήματα.
Δεύτερον, το ποσοστό αναπλήρωσης μειώνεται στο 65%, από το 70% ή το 80%, γεγονός που οδηγεί σε δραματικές μειώσεις των συντάξεων.
Και τρίτον, επιβάλλεται αμέσως, από το 2010, δηλαδή με την ψήφιση του νομοσχεδίου, ειδική εισφορά τύπου ΛΑΦΚΑ στις συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ. Η εισφορά θα είναι μηνιαία και θα κυμαίνεται από 2% ως 5%.

Η κυβέρνηση αποφάσισε να λάβει νωρίτερα ορισμένα μέτρα, όπως η περικοπή των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, η αύξηση της «ποινής» σε περιπτώσεις πρόωρης εξόδου από την εργασία, η εξίσωση των ορίων ανδρών και γυναικών στο Δημόσιο. Ταυτοχρόνως, έχει επεξεργαστεί ένα «δεύτερο πακέτο μέτρων», το οποίο θα τεθεί σε εφαρμογή- προ του θέρους- εφόσον δεν αποδώσουν τα μέτρα κατά της εισφοροδιαφυγής, αλλά και για τον περιορισμό των ανεξέλεγκτων δαπανών στους κλάδους υγείας.
Τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο «Ρlan Β» αφορούν περικοπές στις υψηλές συντάξεις κυρίως των ΔΕΚΟ και αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων στα ελλειμματικά ταμεία, όπως αυτό των αυτοαπασχολουμένων, από το 2013.
Βασική σύνταξη
Θα ισχύσει από το 2018 και θα αφορά το σύνολο των ασφαλισμένων. Θα δίδεται στο 65ο έτος της ηλικίας, ανεξαρτήτως πότε θα λαμβάνει ο ασφαλισμένος την ανταποδοτική σύνταξη.
Η βασική σύνταξη, με βάση τα σημερινά δεδομένα, θα είναι 360 ευρώ. Το ποσό αυτό θα δικαιούνται όσοι έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης. Ωστόσο οι δικαιούχοι θα πρέπει να πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια που θα τεθούν. Στην περίπτωση αυτή επιβολής εισοδηματικών κριτηρίων στη βασική σύνταξη θα οδηγηθούμε σε ποσοστό αναπλήρωσης από 40% ως 45%.

Ο υπολογισμός των συντάξεων
Αφορά το σύνολο των ασφαλιστικών ταμείων. Το νέο σύστημα θα ξεκινήσει από το 2018 και θα ολοκληρωθεί το 2030, οπότε και για την έκδοση της σύνταξης θα λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του ασφαλιστικού βίου. Ωστόσο στα ελλειμματικά ταμεία θα εφαρμοστεί από το 2013. Το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων δεν θα ξεπερνά το 65% για όσους έχουν 35 έτη ασφάλισης, όταν σήμερα είναι στο 70% για όσους ασφαλίστηκαν μετά το 1993 και στο 80% για την πλειονότητα των παλαιών ασφαλισμένων. Ο υπολογισμός της ανταποδοτικής σύνταξης θα γίνεται με βάση τα έτη ασφάλισης και με κλιμακούμενους συντελεστές, που θα ξεκινούν από το 0,9% για τα 15 έτη εργασίας και θα φτάνουν το 1,6% για τα 40 έτη εργασίας. Οι συντελεστές αυτοί θα αλλάζουν ανά πενταετία, ενώ ειδική προσαύξηση θα δίνεται από τα 37 ως και τα 40 έτη. Το 2018 θα λαμβάνεται υπόψη η καλύτερη δεκαετία, ενώ σταδιακά ως το 2030 ο υπολογισμός θα γίνεται με βάση το σύνολο του ασφαλιστικού βίου. Στο ενδιάμεσο, δηλαδή από το 2018 ως το 2030, θα εφαρμοστεί ένα μεικτό σύστημα για τον υπολογισμό των συντάξεων. Ετσι, το 2018 πέντε χρόνια (από το 2008 ως το 2012) θα υπολογίζονται με το παλαιό σύστημα και πέντε χρόνια (από το 2013 ως το 2017) με τον νέο τρόπο.

Ελλειμματικά Ταμεία
Το κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων από το 2013 στα ελλειμματικά Ταμεία όπως ο Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών. Εξετάζεται η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων από το 2013, μειώνοντας τους συντελεστές υπολογισμού από το 3% που είναι σήμερα στο 2%. Το μέτρο υπολογίζεται να οδηγήσει σε μείωση των συντάξεων κατά μέσο όρο στο 10%. Σημειωτέον ότι και τα συγκεκριμένα ταμεία από το έτος 2018 θα εφαρμόζουν τον γενικό υπολογισμό της σύνταξης που θα περιέχεται στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο.

Ειδική εισφορά
Επίσης εγκρίθηκε η επιβολή ειδικής εισφοράς τύπου ΛΑΦΚΑ στις συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ με στόχο το ποσό που εισπράττεται να ενισχύει τα οικονομικώς αδύναμα ασφαλιστικά ταμεία. Η εισφορά θα είναι μηνιαία και θα κυμαίνεται από 2% ως 5%. Ταυτοχρόνως, στο τραπέζι υπάρχει και πρόταση για τη μείωση των υψηλών συντάξεων στον ΟΤΕ και στη ΔΕΗ, με δεδομένο πως φέτος περιορίστηκε σημαντικά η κρατική χρηματοδότηση στα συγκεκριμένα Ταμεία. Σύμφωνα με πληροφορίες, η μείωση αυτή θα αφορά συντάξεις άνω των 1.500 ευρώ και θα κυμαίνεται από 3% ως 8%.
Ρεπορτάζ του Κ. ΠΑΠΑΔΗ, από την εφημερίδα "Το Βήμα", 16/4/2010