ΤΟ ΠΑΣΟΚ ΘΕΛΕΙ ΕΝΑ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΕΞΕΥΜΕΝΙΣΤΙΚΑ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ
ΣΥΝΤΑΞΗ ακόμη και με 10 έτη ασφάλισης, αλλά εργασία 40 ετών για αποδοχές στα σημερινά επίπεδα προβλέπει το τελικό σχέδιο για το ασφαλιστικό. Η κυβέρνηση βιάζεται να παρουσιάσει εγκαίρως ένα, «δραστικού περιεχομένου», σχέδιο νόμου ώστε να εξευμενίσει τις αγορές», αλλά το τελικό σχέδιο δεν αναμένεται να ψηφιστεί πριν από τα μέσα Μαΐου από τη Βουλή.
Έτσι, την ερχόμενη εβδομάδα από το υπουργείο Εργασίας αναμένεται να υπάρξουν ανακοινώσεις ως προς τους βασικούς άξονες του νομοσχεδίου. Υπολογίζεται, δε, ότι το προσχέδιο θα παρουσιάσει ο ίδιος ο Α. Λοβέρδος, ο οποίος αναμένεται να εξέλθει σήμερα ή τη Δευτέρα το πρωί από το νοσοκομείο.
Ωστόσο, και ενώ συνεχίζονταν όλο το Σαββατοκύριακο οι επαφές και οι υπηρεσιακές συσκέψεις, με την κοστολόγηση των διαφόρων σεναρίων από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή (ύψος περικοπών, περιορισμός μελλοντικών ελλειμμάτων κ.ά.), ταυτόχρονα αναφύονται όλο και πιο έντονα άλλοι δύο, αστάθμητοι, παράγοντες:
*Η κοινωνική αντίδραση που θα προκαλέσει η κατάθεση του νομοσχεδίου σε συνδυασμό με τη νέα γενική απεργία ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ του Μαΐου.
*Τη διχογνωμία στο εσωτερικό της κυβέρνησης για το εάν η βασική σύνταξη (των 360 ή ακόμη και των 230 ευρώ εάν διπλασιαστεί ο αριθμός των συνταξιούχων μέχρι το 2030, όπως προβλέπει η αναλογιστική μελέτη του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ) θα καταβάλλεται με τη συμπλήρωση των συμβατικών ορίων συνταξιοδότησης (π.χ. στο 60ό έτος με 35ετία) ή με τη συμπλήρωση του 65ου έτους.
Το υπουργείο Εργασίας έχει καταλήξει στις ακόλουθες αποφάσεις:
1 Σήμερα για κάθε χρόνο εργασίας μπαίνει ένας σταθερός συντελεστής 2%. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όποιος έχει 35 χρόνια υπηρεσίας να παίρνει σύνταξη που αντιστοιχεί στο 70% (35x2) του μέσου μισθού της καλύτερης 5ετίας. Αυτό αλλάζει. Για τα πρώτα 10 χρόνια το ποσοστό αναπλήρωσης θα κυμαίνεται από 0,8% έως 1,3%. Έτσι, ο ασφαλισμένος με 3.000 ένσημα θα παίρνει σύνταξη (σήμερα δεν προβλέπεται καμία παροχή και τα ασφάλιστρα χάνονται) έως 180 ευρώ στο 65ο έτος (με μεικτό μισθό 1700 ευρώ), συν μέρος της βασικής σύνταξης που θα χορηγείται από τον προϋπολογισμό. Και αυτό γιατί στις περιπτώσεις εξόδου με λιγότερα από 4.500 ένσημα η βασική σύνταξη δεν θα δίνεται ολόκληρη (η πλήρης θα φτάνει το πολύ τα 360 ευρώ).
Αναπροσαρμογές
Στα 15 έτη ασφάλισης το ποσοστό αναπλήρωσης αυξάνεται στο 1,2% και εν συνεχεία το ποσοστό αυτό αναπροσαρμόζεται κατά 0,1 της μονάδας ανά 5ετία ασφάλισης.
Είναι προφανές ότι για τα πρώτα 15 έτη θα ισχύει μέσος συντελεστής 1% το χρόνο, για το 16ο έως το 20ό συντελεστής 1,3%, για την περίοδο από 21ο έως 25ο 1,4%, για το 26ο έως το 30ό 1,5%, για το 31ο και μέχρι το 35ο 1,6% και για τα επιπλέον χρόνια 1,7%. Ετσι, μαζί με τη βασική σύνταξη των 360 ευρώ, θα προκύπτει για τον ασφαλισμένο με 40 χρόνια υπηρεσίας σύνταξη περίπου στο 70% των συντάξιμων αποδοχών, όσο δηλαδή σήμερα για εργαζόμενο με 35 χρόνια ασφάλισης.
2 Η βασική σύνταξη θα δίνεται στο σύνολο των ασφαλισμένων, καθώς δεν θα χορηγείται με οικονομικά κριτήρια, όπως προέβλεπε η αρχική εισήγηση.
3 Έξοδος με λιγότερα χρόνια ή νωρίτερα από το 63ο έτος συνεπάγεται περικοπή των αποδοχών από 10% και πάνω, ενώ σε μια ακραία περίπτωση μπορεί να ανέλθει στο 20%.
4 Όποιος βγει στη σύνταξη το 2018 θα υπολογίσει τη σύνταξή του με διπλό-μεικτό σύστημα. Και αυτό γιατί θα ισχύει ο υπολογισμός με βάση την καλύτερη 10ετία (από 5ετία σήμερα στο ΙΚΑ) και οι εισφορές από το 2008 μέχρι το 2012 θα υπολογίζονται με 2% το χρόνο (παλαιό σύστημα) και οι υπόλοιπες, από το 2013 έως το 2017, με το νέο σύστημα (1,5% το χρόνο για την 15ετία ή 1,9% για 35ετία).
5 Σταδιακά (έως το 2030) για τον υπολογισμό της σύνταξης θα λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του εργασιακού βίου, αν και αυτή η πρόβλεψη τίθεται από την κυβέρνηση προκειμένου να έχει την ευχέρεια διορθώσεων και θετικών παρεμβάσεων όταν θα διογκωθεί η λαϊκή αντίδραση και κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου στη Βουλή.
6 Με δεδομένο ότι θα λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του εργασιακού βίου οι εισφορές των παλαιοτέρων περιόδων θα αναπροσαρμόζονται κατά το ποσοστό του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ), συν ένα ποσοστό που θα τεθεί προκειμένου να καλύψει τις ωριμάνσεις και τα μισθολογικά κλιμάκια του εργαζόμενου. Και αυτό, καθώς η κυβέρνηση θέλει να στείλει μήνυμα ότι σκοπός δεν είναι η απαξίωση των «παλαιών» εισφορών αλλά η ενεργοποίηση του ασφαλισμένου (ατομική ευθύνη) για επικόλληση περισσότερων ενσήμων.
7 Θα βελτιωθούν οι συντελεστές στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης μεταξύ των ταμείων των μισθωτών. Σύμφωνα με πληροφορίες οι ασφαλιστικές εισφορές στο πρώτο ή τα προηγούμενα ταμεία, εκτός από τις τιμαριθμικές αναπροσαρμογές ανά έτος, θα αυξάνονται και με συντελεστή 1,7% για κάθε χρόνο από την τελευταία ημερομηνία ασφάλισης σε αυτό και μέχρι να επέλθει ο συνταξιοδοτικός κίνδυνος. Ο νέος υπολογισμός στη διαδοχική θα ισχύσει από το 2011 και θα αφορά στις περιπτώσεις που το προηγούμενο ή τα πρώτα ταμεία ήταν των μισθωτών (όχι ο ΟΑΕΕ/ΤΕΒΕ, καθώς οι εισφορές του αναπροσαρμόζονται και υπολογίζονται με βάση τις πληρωμές στις τρέχουσες ασφαλιστικές κλάσεις).
ΣΥΝΤΑΞΗ ακόμη και με 10 έτη ασφάλισης, αλλά εργασία 40 ετών για αποδοχές στα σημερινά επίπεδα προβλέπει το τελικό σχέδιο για το ασφαλιστικό. Η κυβέρνηση βιάζεται να παρουσιάσει εγκαίρως ένα, «δραστικού περιεχομένου», σχέδιο νόμου ώστε να εξευμενίσει τις αγορές», αλλά το τελικό σχέδιο δεν αναμένεται να ψηφιστεί πριν από τα μέσα Μαΐου από τη Βουλή.
Έτσι, την ερχόμενη εβδομάδα από το υπουργείο Εργασίας αναμένεται να υπάρξουν ανακοινώσεις ως προς τους βασικούς άξονες του νομοσχεδίου. Υπολογίζεται, δε, ότι το προσχέδιο θα παρουσιάσει ο ίδιος ο Α. Λοβέρδος, ο οποίος αναμένεται να εξέλθει σήμερα ή τη Δευτέρα το πρωί από το νοσοκομείο.
Ωστόσο, και ενώ συνεχίζονταν όλο το Σαββατοκύριακο οι επαφές και οι υπηρεσιακές συσκέψεις, με την κοστολόγηση των διαφόρων σεναρίων από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή (ύψος περικοπών, περιορισμός μελλοντικών ελλειμμάτων κ.ά.), ταυτόχρονα αναφύονται όλο και πιο έντονα άλλοι δύο, αστάθμητοι, παράγοντες:
*Η κοινωνική αντίδραση που θα προκαλέσει η κατάθεση του νομοσχεδίου σε συνδυασμό με τη νέα γενική απεργία ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ του Μαΐου.
*Τη διχογνωμία στο εσωτερικό της κυβέρνησης για το εάν η βασική σύνταξη (των 360 ή ακόμη και των 230 ευρώ εάν διπλασιαστεί ο αριθμός των συνταξιούχων μέχρι το 2030, όπως προβλέπει η αναλογιστική μελέτη του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ) θα καταβάλλεται με τη συμπλήρωση των συμβατικών ορίων συνταξιοδότησης (π.χ. στο 60ό έτος με 35ετία) ή με τη συμπλήρωση του 65ου έτους.
Το υπουργείο Εργασίας έχει καταλήξει στις ακόλουθες αποφάσεις:
1 Σήμερα για κάθε χρόνο εργασίας μπαίνει ένας σταθερός συντελεστής 2%. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όποιος έχει 35 χρόνια υπηρεσίας να παίρνει σύνταξη που αντιστοιχεί στο 70% (35x2) του μέσου μισθού της καλύτερης 5ετίας. Αυτό αλλάζει. Για τα πρώτα 10 χρόνια το ποσοστό αναπλήρωσης θα κυμαίνεται από 0,8% έως 1,3%. Έτσι, ο ασφαλισμένος με 3.000 ένσημα θα παίρνει σύνταξη (σήμερα δεν προβλέπεται καμία παροχή και τα ασφάλιστρα χάνονται) έως 180 ευρώ στο 65ο έτος (με μεικτό μισθό 1700 ευρώ), συν μέρος της βασικής σύνταξης που θα χορηγείται από τον προϋπολογισμό. Και αυτό γιατί στις περιπτώσεις εξόδου με λιγότερα από 4.500 ένσημα η βασική σύνταξη δεν θα δίνεται ολόκληρη (η πλήρης θα φτάνει το πολύ τα 360 ευρώ).
Αναπροσαρμογές
Στα 15 έτη ασφάλισης το ποσοστό αναπλήρωσης αυξάνεται στο 1,2% και εν συνεχεία το ποσοστό αυτό αναπροσαρμόζεται κατά 0,1 της μονάδας ανά 5ετία ασφάλισης.
Είναι προφανές ότι για τα πρώτα 15 έτη θα ισχύει μέσος συντελεστής 1% το χρόνο, για το 16ο έως το 20ό συντελεστής 1,3%, για την περίοδο από 21ο έως 25ο 1,4%, για το 26ο έως το 30ό 1,5%, για το 31ο και μέχρι το 35ο 1,6% και για τα επιπλέον χρόνια 1,7%. Ετσι, μαζί με τη βασική σύνταξη των 360 ευρώ, θα προκύπτει για τον ασφαλισμένο με 40 χρόνια υπηρεσίας σύνταξη περίπου στο 70% των συντάξιμων αποδοχών, όσο δηλαδή σήμερα για εργαζόμενο με 35 χρόνια ασφάλισης.
2 Η βασική σύνταξη θα δίνεται στο σύνολο των ασφαλισμένων, καθώς δεν θα χορηγείται με οικονομικά κριτήρια, όπως προέβλεπε η αρχική εισήγηση.
3 Έξοδος με λιγότερα χρόνια ή νωρίτερα από το 63ο έτος συνεπάγεται περικοπή των αποδοχών από 10% και πάνω, ενώ σε μια ακραία περίπτωση μπορεί να ανέλθει στο 20%.
4 Όποιος βγει στη σύνταξη το 2018 θα υπολογίσει τη σύνταξή του με διπλό-μεικτό σύστημα. Και αυτό γιατί θα ισχύει ο υπολογισμός με βάση την καλύτερη 10ετία (από 5ετία σήμερα στο ΙΚΑ) και οι εισφορές από το 2008 μέχρι το 2012 θα υπολογίζονται με 2% το χρόνο (παλαιό σύστημα) και οι υπόλοιπες, από το 2013 έως το 2017, με το νέο σύστημα (1,5% το χρόνο για την 15ετία ή 1,9% για 35ετία).
5 Σταδιακά (έως το 2030) για τον υπολογισμό της σύνταξης θα λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του εργασιακού βίου, αν και αυτή η πρόβλεψη τίθεται από την κυβέρνηση προκειμένου να έχει την ευχέρεια διορθώσεων και θετικών παρεμβάσεων όταν θα διογκωθεί η λαϊκή αντίδραση και κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου στη Βουλή.
6 Με δεδομένο ότι θα λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του εργασιακού βίου οι εισφορές των παλαιοτέρων περιόδων θα αναπροσαρμόζονται κατά το ποσοστό του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ), συν ένα ποσοστό που θα τεθεί προκειμένου να καλύψει τις ωριμάνσεις και τα μισθολογικά κλιμάκια του εργαζόμενου. Και αυτό, καθώς η κυβέρνηση θέλει να στείλει μήνυμα ότι σκοπός δεν είναι η απαξίωση των «παλαιών» εισφορών αλλά η ενεργοποίηση του ασφαλισμένου (ατομική ευθύνη) για επικόλληση περισσότερων ενσήμων.
7 Θα βελτιωθούν οι συντελεστές στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης μεταξύ των ταμείων των μισθωτών. Σύμφωνα με πληροφορίες οι ασφαλιστικές εισφορές στο πρώτο ή τα προηγούμενα ταμεία, εκτός από τις τιμαριθμικές αναπροσαρμογές ανά έτος, θα αυξάνονται και με συντελεστή 1,7% για κάθε χρόνο από την τελευταία ημερομηνία ασφάλισης σε αυτό και μέχρι να επέλθει ο συνταξιοδοτικός κίνδυνος. Ο νέος υπολογισμός στη διαδοχική θα ισχύσει από το 2011 και θα αφορά στις περιπτώσεις που το προηγούμενο ή τα πρώτα ταμεία ήταν των μισθωτών (όχι ο ΟΑΕΕ/ΤΕΒΕ, καθώς οι εισφορές του αναπροσαρμόζονται και υπολογίζονται με βάση τις πληρωμές στις τρέχουσες ασφαλιστικές κλάσεις).
του Χρήστου Μέγα, από την "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία", 11/4/2010
