Ρεπορτάζ: Ανδρέας Πετρόπουλος
Ένα προλεταριάτο, αόρατο για τους πελάτες και ανώνυμο όταν συνομιλεί μαζί τους τηλεφωνικά, βρίσκεται πίσω από τα γυαλιστερά μάρμαρα και τους γρανίτες των κεντρικών υποκαταστημάτων των Τραπεζών. Μια άλλη εργασιακή πραγματικότητα, διαφορετική από τη συνηθισμένη των τραπεζοϋπαλλήλων και βέβαια των golden στελεχών, έχει διαμορφωθεί χρόνια τώρα κερδίζοντας συνεχώς έδαφος.
Εκατοντάδες εργαζόμενοι, καθαρίστριες, τηλεφωνητές απασχολούνται με καθεστώς ενοικίασης έχοντας προσληφθεί μέσω (δήθεν) εργολαβικών εταιρειών βιώνοντας ένα καθεστώς εργασίας που παραπέμπει στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.
Υπάρχουν καταγγελίες για εργαζόμενους που έπαθαν νευρικό κλονισμό από την προσβλητική συμπεριφορά εκ μέρους των προϊσταμένων τους. Είναι συνηθισμένο το φαινόμενο εργαζόμενοι να διακομίζονται με ασθενοφόρο λόγω λιποθυμικών επεισοδίων και γενικά επεισοδίων υγείας! Άλλοι υποχρεώνονται να συνεχίζουν να εργάζονται σε συγκεκριμένο πόστο (τηλεφωνικό κέντρο) όταν έχει διαγνωστεί ανίατη ασθένεια!
Αντίστοιχοι των συνθηκών εργασίας είναι και οι μισθοί. Πρόσφατα καθαρίστρια λιποθύμησε από πείνα την ώρα της δουλειάς! Η αναλογία κατώτατου μισθού εργαζόμενου με τον ανώτατο μισθό ενός golden στελέχους μέσα στην ίδια τράπεζα μπορεί να είναι 1 προς 70, ίσως και χειρότερη! Πάνω απ' όλα, οι ενοικιαζόμενοι ζουν καθημερινά με το φόβο της απόλυσης, φοβούνται να μιλήσουν για τα όσα βιώνουν καθημερινά. Και όλα αυτά μέχρι να δουν την πόρτα της εξόδου, διαιωνίζοντας ένα ιδιότυπο καθεστώς εργατικής - υπαλληλικής ανακύκλωσης που κανείς (;) δεν μπορεί -προς το παρόν- να ελέγξει.
Ο κυρίαρχος φόβος...
"Φοβούνται να προχωρήσουν σε καταγγελία για όσα συμβαίνουν γιατί την επόμενη στιγμή θα απολυθούν" μας λέει η Βασιλική Χριστοπούλου, γραμματέας του Συλλόγου Δανειζομένου Προσωπικού Τραπεζικού Τομέα (ΣΥΔΑΠΤΤ). "Έχουμε παράδειγμα φύλακα ο οποίος κατήγγειλε στην Επιθεώρηση Εργασίας ότι στον χώρο εργασίας του δεν υπήρχε πόσιμο νερό και δεν υπήρχε τουαλέτα. Η Επιθεώρηση Εργασίας επιβεβαίωσε ότι υπήρχε σοβαρό πρόβλημα υγιεινής στον χώρο, ελήφθησαν τα αναγκαία μέτρα για να βελτιωθεί η κατάσταση, αλλά ο εργαζόμενος απολύθηκε"!
Οι «εργολάβοι», ειδικά στον κλάδο της καθαριότητας, νομίζουν πως μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν. Σε καταστήματα της Alpha Bank απλώς δεν πληρώνουν προφασιζόμενοι ότι δεν τους έχει εξοφλήσει η τράπεζα. Το αποτέλεσμα είναι οι εργαζόμενες μετά από 4,5 μήνες απλήρωτες να φεύγουν, ο εργολάβος προσλαμβάνει άλλες και η ιστορία επαναλαμβάνεται. Το δήθεν έργο της καθαριότητας ανατίθεται σε εργολάβους οι οποίοι στη συνέχεια το αναθέτουν σε μικρότερους υπεργολάβους και ο έλεγχος της κατάστασης γίνεται πιο δύσκολος.
Μεσάζοντες... εργασίας!
"Επιμένουμε να λέμε δήθεν εργολάβοι, διότι λειτουργούν μόνο σαν μεσάζοντες αφού την εποπτεία και την επίβλεψη του «έργου» την ασκούν οι προϊστάμενοι της κάθε Τράπεζας. Έχουμε το φαινόμενο εταιρεία να δανείζει συγχρόνως με αυτόν τον τρόπο σε εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, εταιρείες πληροφορικής, τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, φαρμακευτικές εταιρείες" συνεχίζει η Β. Χριστοπούλου.
Η εταιρεία αυτή ισχυρίζεται ότι εποπτεύει εκατοντάδες εργαζόμενους σε όλη την Ελλάδα έχοντας μόνο 4-5 άτομα στο Τμήμα Προσωπικού στην έδρα της εταιρείας. Η ίδια εταιρεία μπορεί να αναλαμβάνει έργο φύλαξης, έργα πληροφορικής, έργα τεχνικής υποστήριξης. Κάτι τέτοιο είναι φυσικά αδύνατο, αντιβαίνει τους νόμους της λογικής.
Αυτός που έχει την ευθύνη της δουλειάς είναι ο κάθε φορά προϊστάμενος από την πλευρά της τράπεζας. Αν και οι διοικήσεις των τραπεζών προσπαθούν να παίξουν τον ρόλο του Ποντίου Πιλάτου, φέρουν ακέραια την ευθύνη, όπως στην περίπτωση των τηλεφωνικών κέντρων, όπου οι διοικήσεις των τραπεζών πλένουν τα χέρια τους ενώ επικρατούν απολίτιστες και άθλιες συνθήκες εργασίας".
Το γκέτο της ΕΤΕ
Για τις ιδιαίτερες και δραματικές συνθήκες που βιώνουν οι εργαζόμενοι στο τηλεφωνικό κέντρο της Εθνικής Τράπεζας οι μαρτυρίες, ανώνυμες και επώνυμες, αποτελούν αδιάψευστο μάρτυρα του εργασιακού γκέτο που έχει στηθεί την τελευταία δεκαετία και συνεχώς διευρύνεται λόγω και της οικονομικής κρίσης.
"Είναι μάλλον δύσκολο να περιγράψουμε τις συνθήκες που επικρατούν στον δικό μας χώρο δουλειάς. Φοβόμαστε ότι θα πιστέψετε πως υπερβάλλουμε. Είμαστε εκ των πραγμάτων αναγκασμένες να ακούμε υπομονετικά την οργή οφειλετών που τους ενοχλούμε για να πληρώσουν τα δάνειά τους και πολλοί από αυτούς, όντας άνεργοι, άρρωστοι κ.λπ. απλά δεν έχουν να πληρώσουν. Οι βρισιές που πρέπει να ακούμε με υπομονή δεν περιγράφονται.
Κάθε οφειλέτης που δικαιολογημένα ίσως, λόγω της κρίσης -μειώσεις μισθών, ανεργία- δεν μπορεί πλέον να πληρώσει το δάνειό του συσσωρεύει οργή η οποία ξεσπάει πάνω σε αυτόν που τον ενοχλεί για να πληρώσει. Κάνουμε ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατόν να βρούμε μία λύση, μία ικανοποιητική ρύθμιση, για αλλά φυσικά δεν μπορούμε παρά να ακολουθούμε τις οδηγίες της τράπεζας", μας λέει η Μαρία Λάτσα, εργαζόμενη στο τηλεφωνικό κέντρο της ΕΤΕ και αναπληρώτρια γραμματέας του σωματείου εργαζομένων.
"Φέρνουμε έσοδα, μας πετάνε σαν σκουπίδι..."
"Αντί λοιπόν να υπάρχει μια κατανόηση και να δίνεται η ευκαιρία να κάνει κάποιος ένα διάλειμμα, να απομακρυνθεί για λίγα λεπτά από τις γραμμές, υπάρχει η εντελώς αντίθετη αντιμετώπιση. Τα διαλείμματα είναι αυστηρά καθορισμένα και πολύ σύντομα. Ενώ υπάρχει νομοθεσία που προβλέπει διαλείμματα μέχρι 15 λεπτά κάθε δύο ώρες, τα διαλείμματα είναι πολύ πιο σύντομα και αυστηρά καθορισμένα. Μέχρι πριν από περίπου τρία χρόνια, τα διαλείμματα τηρούνταν, τώρα όμως δεν μπορείς να σηκωθείς από την καρέκλα σου, εκτός εάν πέσεις κάτω λιπόθυμη. Είμαστε αυτοί που φέρνουν έσοδα στην τράπεζα, και όμως μας αντιμετωπίζουν σαν σκουπίδι".
Η Γεωργία Γιαννούλη, επίσης εργαζόμενη στο τηλεφωνικό κέντρο της ΕΤΕ, αναφέρεται στο καθεστώς τρομοκρατίας που βιώνουν καθημερινά. "Αν τολμήσεις να ρωτήσεις διευκρινίσεις ή να ζητήσεις βοήθεια για να χειριστείς ένα πρόβλημα της δουλειάς, σου γίνεται παρατήρηση ότι απασχολείς πολύ τον supervisor. Απολύθηκε συνάδελφος με τη δικαιολογία αυτή. Το γεγονός ότι η ίδια έφερνε τις καλύτερες εισπράξεις στο τμήμα τους τούς άφησε αδιάφορους.
Σε άλλη περίπτωση η απάντηση στην ερώτηση συναδέλφου για τα θέματα της δουλειάς είναι: 'Έπρεπε να το ξέρεις, το έχουμε πει στην εκπαίδευση'. Το γεγονός ότι η εκπαίδευση έχει γίνει έξι μήνες πριν και δεν είχε ασχοληθεί με παρόμοια περίπτωση στο ενδιάμεσο διάστημα δεν έχει σημασία γι' αυτούς. Κάθε απόγευμα φεύγουμε από τη δουλειά με ένα τεράστιο ερωτηματικό, ένα τεράστιο 'γιατί'; Αυτά δεν συμβαίνουν σε καμία άλλη Διεύθυνση της Τράπεζας, γιατί πρέπει να συμβαίνουν σε μας; Ποιον σκοπό εξυπηρετεί ο εξευτελισμός και η απαξίωση του εργαζομένου;".
Εφημερίδα "Η Αυγή", 15/2/2016
