Η τουριστική περίοδος στη χώρα μας ξεκινάει σιγά - σιγά, τα τουριστικά γραφεία άρχισαν να προσλαμβάνουν τους οδηγούς των λεωφορείων τους και είναι έτοιμοι να μεταφέρουν τα εκατομμύρια των τουριστών που αναμένονται και φέτος στη χώρα μας.
Κι ενώ στον ξενοδοχειακό κλάδο, το εργασιακό τοπίο, τυπικά τουλάχιστον, είναι κάπως ξεκαθαρισμένο, δεν συμβαίνει το ίδιο και με τους οδηγούς των τουριστικών λεωφορείων, οι όροι εργασίας των οποίων, είναι εντελώς θολοί και αδιευκρίνιστοι.
Τι ισχύει τελικά για τον κλάδο αυτό;
Πολλά τα ερωτήματα. Πόσο είναι το ανώτατο όριο ωρών απασχόλησης των οδηγών; Πόσο είναι το ανώτατο όριο ωρών οδήγησης την ημέρα; Ποιό είναι το όριο εβδομαδιαίας απασχόλησης και οδήγησης; Ποιος είναι ο τρόπος κατανομής των ρεπό; Πόσα ρεπό δικαιούνται την εβδομάδα; Επιτρέπεται η μεταφορά των ρεπό; Αυτά και άλλα παρεμφερή θέματα εργασιακής φύσεως προκύπτουν στον κλάδο των οδηγών, ενώ τα πράγματα μπερδεύτηκαν ακόμη περισσότερο με την ουσιαστική αποδυνάμωση της ισχύος των ΣΣΕ, αφού πλέον καλύπτουν ένα μικρό μέρος των εργαζομένων. Για τους οδηγούς που δεν δεσμεύονται από ΣΣΕ, ποιοι όροι εργασίας ισχύουν και από ποια νομοθεσία διέπονται;
Από την Εθνική ή την Κοινοτική; Σήμερα υπάρχουν σε ισχύ 25 νόμοι, κανονισμοί, διατάγματα, αποφάσεις, εγκύκλιοι και ουδείς είναι σε θέση να διευκρινίσει τι ισχύει τελικά. Το υπουργείο Μεταφορών όπως και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη τηρούν τις δικές τους διατάξεις και το υπουργείο Εργασίας, άλλοτε τις δικές του και άλλοτε της ΕΕ. Για συνεννόηση μεταξύ τους ούτε λόγος. Αυτό που είναι νόμιμο για το υπουργείο Εργασίας είναι παράνομο για το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το ανάποδο, σύμφωνα με καταγγελίες των συνδικαλιστικών οργάνων, με αποτέλεσμα να επικρατεί γενικώς μια σύγχυση γύρω από το θέμα και με τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες να αδυνατούν να παρέμβουν ουσιαστικά αφού δεν υπάρχει κεντρική κατεύθυνση και ενιαία αντιμετώπιση του θέματος.
Τα ergasiaka-gr.net μετά και από το πλήθος των ερωτημάτων που είχαν για το θέμα, ζήτησαν από την Επιθεώρηση Εργασίας τη νομοθεσία που διέπει τους όρους εργασίας των οδηγών.
Δείτε παρακάτω τα στοιχεία που μας παραχώρησε ο Επιθεωρητής Εργασίας κος Ευαγ. Καραγιάννης, προϊστ. ΤΕΕΣ ΣΕΠΕ Ηρακλείου, με τις κυριότερες διατάξεις Εθνικής και Κοινοτικής νομοθεσίας που είναι σε ισχύ σήμερα και τις παρατηρήσεις του. Δείτε το πλήθος των νομοθετημάτων και εγκυκλίων, τις "συγκρούσεις" και τις "καραμπόλες" μεταξύ τους, την ασάφεια και τη διαφορετική αντιμετώπιση όμοιων καταστάσεων. Τα συμπεράσματα δικά σας.
Για τους όρους εργασίας των οδηγών έχουν εκδοθεί:
- Ενημερωτικό έγγραφο του Υπ. Μεταφορών: Στοιχεία Κοινωνικής Νομοθεσίας (ερωτήσεις και απάντηση με τη μέθοδο πολλαπλών επιλογών για τους Κανονισμούς 3820/1985 και 561/2006)
- Έγγραφο αρ. 30633/2004 Σ.ΕΠ.Ε. (Βιβλιάριο εργασίας ιδιοκτητών-οδηγών Τουριστικών Λεωφορείων. Εφ’ όσον οι ιδιοκτήτες οδηγούν οι ίδιοι τα Λεωφορεία τους για λογαριασμό τουριστικών γραφείων, υποχρεούνται οι ίδιοι να τηρούν βιβλία εργασίας, θεωρημένα από την Επιθεώρηση Εργασίας. Αντίθετα ως ιδιοκτήτες - οδηγοί για λογαριασμό τους, δεν υποχρεούνται να τηρούν τα άνω βιβλία. Οι ώρες εργασίας που καθορίζονται για το προσωπικό, ισχύουν και για τους ιδιοκτήτες-οδηγούς).
- Έγγραφο αρ. 30890/2006 Σ.ΕΠ.Ε. (Οι ιδιοκτήτες των τουριστικών λεωφορείων οι οποίοι εργάζονται ως εργοδότες στα δικά τους λεωφορεία: α) υποχρεούνται να θεωρούν βιβλίο δρομολογίων και β) δεν υποχρεούνται να τηρούν βιβλία εργασίας- ΡΕΠΟλόγια για τον εαυτό τους.
- Έγγραφο αρ. 3741 Υπ. Εργασίας (Τήρηση Κανονισμού 561/2006 Ε.Ε. στο πεδίο εφαρμογής του οποίου υπάγονται και οι ιδιοκτήτες των Τουριστικών Λεωφορείων).
- Εγκύκλιος Ειδικού Γραμματέα του Σ.ΕΠ.Ε. α.π. 30823/2007 (Βιβλία Δρομολογίων και Βιβλιάρια Εργασίας).
- Έγγραφο αρ. Γ454/9169/851//2009 Υπ. Μεταφορών (Τήρηση Κοινωνικής νομοθεσίας μεταφορών στις σχολικές εκδρομές. Δηλ. ο κανονισμός 561/2006 ως προς το ημερήσιο/εβδομαδιαίο ωράριο, διαλλείματα, αναπαύσεις και τυχόν συλλογικές συμβάσεις εργασίας που περιέχουν ευνοϊκότερες διατάξεις).
- Εγκύκλιος Ειδικού Γραμματέα Σ.ΕΠ.Ε. α.π. 31575/2009 (Υπενθύμιση εγκυκλίου 30823/2007).
- Έγγραφο αρ. 21501/757/2009 Υπ. Εργασίας (Διαβίβαση της ΚΥΑ Γ 438/οικ.28317/2481/2009-Κανονιστικό κείμενο με αυξημένη ισχύ εφ’ όσον ενσωματώνει Ευρωπαϊκή οδηγία, Μικτά Συνεργεία, Συντονισμός από Σ.ΕΠ.Ε.).
- Έγγραφο αρ. 13877/448/2009 Υπ. Εργασίας (Βιβλίο Δρομολογίων από Γερμανική επιχείρηση. Δεν υποχρεούται για τους οδηγούς της στην Ελλάδα να θεωρεί Βιβλία Δρομολογίων, εφ’ όσον τηρεί την Ευρωπαϊκή νομοθεσία).
- Έγγραφο αρ. 16406/2010 Υπ. Εργασίας (Το ΠΔ. 167/2006, ισχύει και για τους αυτοαπασχολούμενους οδηγούς).
- Εγκύκλιος Ειδικού Γραμματέα Σ.ΕΠ.Ε. α.π. 31302/2010 (Υπενθύμιση εγκυκλίου α.π. 31575/2009, ο κανονισμός 561/2006 αφορά και τους ιδιοκτήτες τουριστικών λεωφορείων για τους οποίους ισχύουν οι ρυθμίσεις περί ημερήσιου και εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας του 561/2006 Κανονισμού, αλλά και οι ειδικότερες ρυθμίσεις των συλλογικών συμβάσεων εργασίας!!).
- Έγγραφο αρ. 31509/2010 Υπ. Εργασίας (Στοιχεία για αυτοαπασχολουμένους ΠΔ. 167/2006).
- Έγγραφο αρ. 8215/330/2012 Υπ. Εργασίας (Ωράριο απασχόλησης/Βιβλιάρια εργασίας οδηγών τουριστικών λεωφορείων, γνωστοποίηση αλλαγής ωραρίου/ΡΕΠΟ οδηγών. Αναφέρεται στην ΥΑ. 51266/1975 και στην οικεία σ.σ.ε.).
- Εγκύκλιος α.π. φ450/10735/1241/2012 Υπ. Μεταφορών (Κοινωνικές διατάξεις μεταφορών. Κανονισμός 561/2006 Ε.Ε., κοινοποίηση ΚΥΑ φ450/51477/5520/2011 «διοικητικές κυρώσεις»).
- Εγκύκλιος Ειδικού Γραμματέα Σ.ΕΠ.Ε. α.π. 31035/2012 (Σύστημα ελέγχου οδικών μεταφορών, τήρηση στατιστικών στοιχείων κλπ).
Από το ανωτέρω πλέγμα των Κανονισμών, Νόμων, Υπουργικών Αποφάσεων, προκύπτει θέμα στην εφαρμογή των ισχυόντων, ειδικώς για τους οδηγούς Τουριστικών Λεωφορείων. Προς τούτο αναγκαιοί έκδοση ερμηνευτικής εγκυκλίου από το Υπ. Εργασίας, υπό τύπον κωδικοποίησης αυτών, προκειμένου, τόσο οι διοικητικές αρχές να έχουν την ίδια θέση, όσο και οι εργοδότες και εργαζόμενοι να γνωρίζουν τις υποχρεώσεις τους.
Επισημαίνουμε τα – κατά την άποψή μας – ερμηνευτικά θέματα :
- Το ΠΔ. 167/2006, το οποίο εφαρμόζεται στους μετακινούμενους εργαζόμενους επιχειρήσεων οδικών μεταφορών, στους αυτοαπασχολούμενους οδηγούς και συμπληρώνει τον Κανονισμό 3820/1985, έχει εκδοθεί στις 22/8/2006 (ΦΕΚ 179/Α), ενώ ο Κανονισμός 3820/1985 είχε ήδη καταργηθεί ρητώς από το νεότερο όμοιο 561/2006 της 15/3/2006.
- Το άνω ΠΔ. 167/2006 δεν καταργεί τις διατάξεις της ΥΑ.51266/1975 ή του ΒΔ. 28/1/1938, οι δε αναφερόμενες διατάξεις για τα χρονικά όρια διαφέρουν. (μειωμένες ως προς τα Τουριστικά Λεωφορεία, αυξημένες ως προς τα Φορτηγά αυτοκίνητα). Μήπως σιωπηρώς έχουν καταργηθεί;
Ο ισχύον Κανονισμός 561/2006, υποχρεωτικώς για τις διεθνείς μεταφορές, ενώ για τις εθνικές μεταφορές ισχύει τούτος, εκτός αν με εθνική νομοθεσία προβλέπονται ευνοϊκότερες ρυθμίσεις.
Διακρίνουμε ότι η Εθνική Νομοθεσία περιέχει δυσμενέστερες διατάξεις:
- Η ΥΑ.51266/1975 και το ΠΔ. 167/2006 προβλέπουν διάλειμμα μετά από έξι ώρες οδήγησης, ενώ ο 561/2006 Κανονισμός προβλέπει διάλειμμα μετά από 4,5 ώρες.
- Το ΠΔ.167/2006 προβλέπει μέσο όρο εβδομαδιαίας εργασίας 48 ωρών και μέγιστο 60 ώρες με μέσο όρο τετραμήνου τις 48 ώρες, ενώ ο Κανονισμός 561/2006, προβλέπει έως 56 ώρες οδήγησης εβδομαδιαίως και 90 ώρες, σε δύο διαδοχικές εβδομάδες.
- Το ΠΔ. 167/2006 για το χρόνο ανάπαυσης παραπέμπει στον καταργηθέντα Κανονισμό 3820/1985, η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας οδηγών Τουριστικών Λεωφορείων όλης της χώρας προβλέπει μεταφορά των εβδομαδιαίων αναπαύσεων υπό προϋποθέσεις, η αντίστοιχη της Κρήτης, ρητώς απαγορεύει τη μεταφορά και ο Κανονισμός 561/2006 ορίζει χορήγηση εβδομαδιαίας αναπαύσεως μετά από έξι συνεχόμενα 24ωρα.
- Το απ. 8215/330/2012 έγγραφο του Υπ. Εργασίας, σχετικά με το ωράριο απασχόλησης των οδηγών τουριστικών λεωφορείων, αναφέρεται στις εθνικές διατάξεις και όχι και στον Κανονισμό της ΕΕ.
- Τα απ.21501/757/2009 και 3741/2007 έγγραφα Υπ. Εργασίας, αναφέρονται στον Κανονισμό 561/2006 και την ΚΥΑ Γ 438/28317/2481/09/2009.
- Το απ. Γ454/9169/851/09/2009, αναφέρεται στον Κανονισμό 561/2006 και στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, οι οποίες ισχύουν εφ’ όσον περιέχουν ευνοϊκότερες διατάξεις αυτού.
- Το ΒΔ. 28/1/1938 για τα φορτηγά αυτοκίνητα των επιχειρήσεων (Γ΄ κατηγορία) ορίζει 8ωρη ημερήσια απασχόληση, ενώ ο Κανονισμός 561/2006 προβλέπει υποχρεωτικό διάλλειμα μετά από 4,5 ώρες οδήγησης.
- Στους νομίμως απασχολούμενους οδηγούς επί εξαήμερο εβδομαδιαίως, χορηγείται υποχρεωτικώς εβδομαδιαία ανάπαυση μετά από την εξαήμερη απασχόλησή τους κατά τον Κανονισμό 561/2006, ενώ για τα Τουριστικά Λεωφορεία η ΥΑ. 51266/1975 προβλέπει μεταφορά υπό προϋποθέσεις, όπως και η σ.σ.ε. οδηγών τουριστικών λεωφορείων όλης της χώρας.
