Το εργατικό κίνημα σε κρίσιμο σταυροδρόμι

Οι προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν όλοι οι φορείς οργάνωσης των εργαζομένων. 

Την επόμενη εβδομάδα το εργατικό κίνημα της χώρας μας καλείται να αντιμετωπίσει μια από τις πιο σημαντικές προκλήσεις στη σύγχρονη ιστορία του. Εκμεταλλευόμενες την εντεινόμενη κυβερνητική αστάθεια και κρίση, αποτέλεσμα και αυτή των αγώνων κατά την προηγούμενη τριετία, οι ριζοσπαστικές εργατικές δυνάμεις είναι αναγκασμένες να αναζητήσουν τρόπους για την αξιοποίηση στο έπακρο της 48ωρης πανεργατικής απεργίας και για τη μετατροπή της σε Βατερλό για την τρικομματική μνημονιακή κυβέρνηση.
«Το δικαίωμα στην απεργία είναι το δικαίωμα στην πρόκληση βλάβης και ζημίας στην αντίπαλη πλευρά», διδάσκουν για δεκαετίες οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι του Εργατικού Δικαίου. 

Η επίτευξη αυτού του στόχου στη σημερινή μάλιστα συγκυρία προϋποθέτει να αφεθεί αχαλίνωτη η φαντασία, να δημιουργήσει και να ξεφύγει η εφευρετικότητα από την τετριμμένη πειραματοζωοποίηση των απεργών στα νέα χημικά των κατασταλτικών μηχανισμών της δημοκρατίας.

Συστηματικές πρωτοβουλίες

Ανεξάρτητα από την έκβαση αυτής της (για αντικειμενικούς και υποκειμενικούς λόγους) άνισης μάχης απέναντι σε μια πανστρατιά αντιδραστικών δυνάμεων, ο κόσμος της μισθωτής εργασίας είναι υποχρεωμένος να αναλάβει συστηματικές οργανωτικές και πολιτικές πρωτοβουλίες. Όπως συνέβη σε όλα τα ιστορικά παραδείγματα βίαιης ανατροπής ή κατάρρευσης της καθεστηκυίας διακυβέρνησης, οι φορείς εκπροσώπησης και αυτοοργάνωσης των εργαζομένων αντιμετωπίζουν την πρόκληση της κατεπείγουσας συγκρότησης του δεύτερου πόλου στο σύστημα της δυαδικής εξουσίας που αναδύεται.

Ειδικότερα, οι προκλήσεις αυτές συνοψίζονται στα εξής:

• Στην επινόηση μεθόδων και δομών: α) Αυτοτελούς και παράλληλης υλοποίησης στρατηγικών αξόνων ή «κανόνων» εργατικής και κοινωνικής πολιτικής και β) υπεράσπισης μιας ενδεχόμενης προοδευτικής κυβέρνησης απέναντι στην μήνη του καθεστώς που θα διατηρεί για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε απόλυτο βαθμό την πραγματική εξουσία,

• Στην επεξεργασία και εφαρμογή ενός συνολικού προγράμματος για την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική ανασυγκρότηση της χώρας, με επίκεντρο τον κόσμο της μισθωτής εργασίας και στη βάση εργαλειακών ή και προγραμματικών συμμαχιών με άλλα τμήμα των παραγωγικών τάξεων της χώρας,

-Στη συγκρότηση μορφών και οργάνων αυτοάμυνας και περιφρούρησης του εργατικού κινήματος ενάντια στην δράση των ακροδεξιών και παρακρατικών συμμοριών καθώς και των ένστολων εφεδρειών τους, 

• Στην εδραίωση αυθεντικών αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών συναπόφασης και συνεκτέλεσης ενός επιχειρησιακού σχεδίου προάσπισης/ προαγωγής των εργατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων/διεκδικήσεων σε κλαδικό και κυρίως σε τοπικό επίπεδο,

• Στον ανασχεδιασμό της δομής και του αξιακού συστήματος του συνδικαλιστικού κινήματος, ώστε να μην αφορά σε μια μικρή μειοψηφία κανονικά ή πλήρως εργαζομένων, αλλά στην συντριπτική πλειοψηφία των ευέλικτα απασχολούμενων και των ημιανέργων στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα,

• Στην εδραίωση διαύλων επικοινωνίας και συντονισμού με άλλα κοινωνικά και πολιτικά κινήματα, τόσο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό της χώρας.

Η παθογένεια και οι μεταπηδήσεις

Οι συνδικαλιστικές διεργασίες και οι τακτικές κινήσεις σε δευτεροβάθμιο ή τριτοβάθμιο επίπεδο δεν μπορούν παρά να αποτελούν την αντανάκλαση ζυμώσεων και διεργασιών στην βάση του εργατικού κινήματος και μάλιστα όχι μόνο των τυπικά οργανωμένων δυνάμεών του. Σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται η διατήρηση της σημερινής παθογένειας, δηλαδή της αντίστροφης πορείας και της από τα πάνω αναδιάταξης των εκλογικών συσχετισμών, ιδίως εφόσον εστιάζει σε προσπάθειες προσέγγισης πασοκοτραφών και πασοκογενών παραγόντων, οι οποίοι δεν τίμησαν με τη διαδρομή τους το ιστορικό εργατικό κίνημα αυτής της χώρας. 

Μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν. Οι καλύτερες απαντήσεις προκύπτουν από τα κατάλληλα ερωτήματα, τα οποία συνήθως προκύπτουν και αναπτύσσονται στο πλαίσιο ενός ειλικρινούς και συντροφικού διαλόγου από μηδενική αφετηρία χωρίς διαχωριστικές γραμμές ή ιδεολογικές αγκυλώσεις. Όχι, δεν εμπίπτει σε αυτές τις τελευταίες ο αποκλεισμός και η υπό αυστηρές προϋποθέσεις και κανόνες συμμετοχή στη νέα προσπάθεια, των σεσημασμένων γραφειοκρατών, των εργοδοτικών συνδικαλιστών και των επί σειρά ετών επιστημονικών τους συμβούλων.

του Αποστόλη Καψάλη, 

ερευνητή εργασιακών σχέσεων, εφημερίδα "δρόμος της Αριστεράς", 3/11/2012