Διέξοδο για τη συνέχιση της ασφάλισής τους και την κατοχύρωση των συνταξιοδοτικών τους δικαιωμάτων δίνει η προαιρετική ασφάλιση για τους ελεύθερους επαγγελματίες που διέκοψαν τη δραστηριότητά τους, λόγω της κρίσης, ενώ μπορούν να αξιοποιήσουν ακόμη και το χρόνο που τυχόν έχουν από παράλληλη ασφάλιση.
Ο «Α.Τ.» παρουσιάζει σήμερα έναν χρηστικό οδηγό με ερωτήσεις και απαντήσεις γύρω από τα ζητήματα της παράλληλης και της προαιρετικής ασφάλισης, ώστε να μη χάσουν τα «ένσημά» που έχουν πληρώσει όσοι έχουν διακόψει τη δραστηριότητά τους, λόγω της κρίσης.
Σύμφωνα με υπολογισμούς του ΟΑΕΕ, οι ενεργοί ασφαλισμένοι του, είναι λιγότεροι κατά 150.000 άτομα, εξέλιξη που αποδίδεται στην επιδημία λουκέτων που έχει πλήξει την αγορά λόγω των μέτρων λιτότητας που εφαρμόζει η κυβέρνηση.
Παρά ταύτα, η νομοθεσία έχει τα νόμιμα παράθυρα που μπορούν να τα εκμεταλλευτούν όσοι έχουν τις προϋποθέσεις για να κάνουν προαιρετική ασφάλιση, που θα τους εξασφαλίσει διαβατήριο για σύνταξη στο μέλλον.
Ερ: Μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος χρόνο παράλληλης ασφάλισης σε δύο Ταμεία;
Απ: Όχι, μόνο χρόνο διαδοχικής ασφάλισης.
Ερ: Ο παράλληλος χρόνος χάνεται;
Απ: Όχι, μπορεί να χρησιμοποιηθεί προκειμένου να λάβει ο ασφαλισμένος δεύτερη σύνταξη σύμφωνα με τις διατάξεις περί διπλοσυνταξιούχων με τις αυξημένες χρονικές προϋποθέσεις που ισχύουν ( - 65 ετών και 16 έτη ασφάλισης για τη μισή σύνταξη - 65 ετών και 20 έτη ασφάλισης για πλήρη σύνταξη).
Ερ: Επιστρέφονται οι εισφορές για την ασφάλιση στον ΟΑΕΕ όταν ο αντίστοιχος χρόνος είναι παράλληλος με άλλον φορέα ή δεν επαρκεί για συνταξιοδότηση από τον ΟΑΕΕ;
Απ: Όχι διότι οι εισφορές που καταβάλλονται για την άσκηση επαγγέλματος υποχρεωτικά υπαγόμενου στην ασφάλιση του Οργανισμού είναι απαιτητές και επιπλέον δεν προβλέπεται επιστροφή εισφορών λόγω μη εκπληρώσεως της προσδοκίας συνταξιοδοτήσεως
Ερ: Θα καταθέσω για συνταξιοδότηση στον τελευταίο μου ασφαλιστικό φορέα που είναι το ΙΚΑ. Ενδιαμέσως υπήρξα ασφαλισμένος στο πρώην ΤΕΒΕ. Σήμερα εκκρεμεί οφειλή στον ΟΑΕΕ. Αν δεν πληρώσω τι θα συμβεί κατά την αποστολή του χρόνου στο ΙΚΑ;
Απ: Στην περίπτωση αυτή ο Οργανισμός οφείλει να γνωστοποιήσει ολόκληρο το χρόνο αποδεδειγμένης επαγγελματικής απασχόλησης, έστω και αν για κάποιο χρονικό διάστημα δεν έχουν καταβληθεί εισφορές. Η γνωστοποίηση αυτή του χρόνου ασφάλισης έχει σαν σκοπό μόνο τον καθορισμό του αρμόδιου για την κρίση και την απονομή της σύνταξης φορέα. Εν συνεχεία και εφόσον από την ανάλυση των χρόνων προκύπτει ότι υπάρχει αρμοδιότητα για την κρίση και την απονομή της σύνταξης από το ΙΚΑ στην προκειμένη περίπτωση, μπορείτε να επιλέξετε με υπεύθυνη δήλωση σας να μεταφερθεί ο πληρωμένος χρόνος μόνο (εφόσον επαρκεί για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού σας δικαιώματος) ή και μέρος του απλήρωτου χρόνου (όσου απαιτείται για τη θεμελίωση).
Βάσει αυτού, του πληρωμένου χρόνου, θα προσδιοριστεί και το τμήμα σύνταξης του ΟΑΕΕ.
Ερ: Τελευταίος φορέας ασφάλισής μου είναι ο ΟΑΕΕ στον οποίο πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτοτελούς συνταξιοδότησης και είχα προηγουμένως επιπλέον 10 έτη ασφάλισης στο ΙΚΑ. Συμφέρει να συνυπολογίσω στο συνολικό χρόνο και τα ένσημα του ΙΚΑ; Θα βελτιωθεί το ποσό σύνταξης;
Απ: Ναι, σε κάθε περίπτωση θα υπάρξει βελτίωση καθώς το ποσό της σύνταξης του ΟΑΕΕ θα προστεθεί και το τμηματικό ποσό του ΙΚΑ. Από 01/01/2011 επαναπροσδιορίζονται οι συντάξιμες αποδοχές των ταμείων κύριας ασφάλισης μισθωτών (όπως το ΙΚΑ) ή το Δημόσιο, βάσει ων οποίων υπολογίζεται το ποσό σύνταξης ώστε εκτός από την επικαιροποίηση αυτών με βάση τον μέσο ετήσιο δείκτη τιμών καταναλωτή να υπολογίζεται πλέον και η εξέλιξη των εισοδημάτων και η αναβάθμιση της ασφαλιστικής κλάσεως των ασφαλισμένων. Αυτό θα γίνεται με τον πολλαπλασιασμό των συντάξιμων αποδοχών του ΙΚΑ, για κάθε έτος ασφάλισης που πραγματοποιήθηκε από τη διακοπή της ασφάλισης σε αυτό μέχρι το προηγούμενο έτος του χρόνου υποβολής της αίτησης, με ορισμένους συντελεστές σύμφωνα με την εξέλιξη των συντελεστών ωρίμανσης των μισθών και ημερομισθίων.
Ερ: Πώς υπολογίζεται ο χρόνος ασφάλισης στο ΝΑΤ ή ο χρόνος στρατιωτικής θητείας κατά το συνυπολογισμό στη σύνταξη του ΟΑΕΕ;
Απ: Ο ΟΑΕΕ για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος αλλά και για τον προσδιορισμό του ποσού της σύνταξης υπολογίζει το χρόνο υποχρεωτικής και προαιρετικής ασφάλισης του ιδίου όσο και των άλλων Οργανισμών που συμμετέχουν στη σύνταξη σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, σε έτη και μήνες, που αναλύονται σε 300 ημέρες για κάθε έτος και 25 ημέρες ασφάλισης για κάθε μήνα, πλην του ΝΑΤ που υπολογίζεται με 30 ημέρες το μήνα και 360 ημέρες το χρόνο. Όσον αφορά τον χρόνο στρατιωτικής θητείας ισχύει ότι ο ΟΑΕΕ, ως ασφαλιστικός Οργανισμός που υπολογίζει τον χρόνο ασφάλισης σε έτη και μήνες, θα υπολογίζει για ένα έτος στρατιωτικής θητείας 12 μήνες και 30 ημέρες για κάθε μήνα.
ΛΑΪΤ ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΑ ΒΑΡΕΑ
Ηπιες αλλαγές αλλά με κρυφές ανατροπές στο συνταξιοδοτικό καθεστώς όσων ασφαλίζονται στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα περιλαμβάνει το πόρισμα που παρέδωσε ήδη στο υπουργείο Εργασίας η αρμόδια τεχνική επιτροπή.
Στο πόρισμα -όπως αποκαλύπτει σήμερα ο «Α.Τ.»- δεν γίνεται αναφορά σε επαγγέλματα που αποχαρακτηρίζονται, παρά μόνο τίθενται με τη μορφή ερωτήματος η εξαίρεση όλων των διοικητικών υπαλλήλων εργοστασίων και βιομηχανιών που έχουν ενταχθεί στα «βαρέα».
Αρμόδιο στέλεχος της επιτροπής μιλώντας στον «Α.Τ.» προσδιόρισε τον αριθμό αυτό σε περίπου 100.000 άτομα. Στην εισήγησή της η επιτροπή προτείνει επίσης την απάλειψη από τον κανονισμό των βαρέων, όλων των επαγγελμάτων που είχαν καθεστώς βαρέων αλλά πλέον έχουν πάψει να ασκούνται (π.χ. καραγωγείς), ενώ υπάρχει θετική γνωμοδότηση για να ενταχθούν στα βαρέα, νέες ειδικότητες που ήδη είχαν προταθεί και από την επιτροπή Λινού το 2008 (προσωπικό σε εργασίες κατεδάφισης και αφαίρεσης αμιάντου, οι απασχολούμενοι στον βιολογικό καθαρισμό, οι εναερίτες της ΔΕΗ όπως και οι αντίστοιχοι εναερίτες του ΟΤΕ).
Η επιτροπή προτείνει να καθιερωθεί συντελεστής αναλογικότητας για όσους εξαιρεθούν, ώστε ο χρόνος που έχουν διανύσει στα βαρέα να πριμοδοτεί το συνολικό χρόνο ασφάλισης. Αυτός ο συντελεστής βγάζει μια πριμοδότηση 2 μηνών για κάθε 1 έτος ασφάλισης στα βαρέα και αφορά όσους δεν συμπληρώνουν φέτος 4.500 εκ των οποίων 3.600 στα βαρέα ώστε να συνταξιοδοτηθούν με ευνοϊκές προϋποθέσεις.
ΤΙ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΟΙ ΕΜΠΟΡΟΙ
Τις νέες επιβαρύνσεις στις επιχειρήσεις από την εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου προγράμματος τονίζει σε ανακοίνωσή της η ΕΣΕΕ. Σύμφωνα με τους εμπόρους, τα νέα οικονομικά μέτρα θα επιφέρουν επιπρόσθετες φορολογικές, επιβαρύνει οι οποίες οφείλονται στην:
- Επιβολή έκτακτης εισφοράς σε όλα τα εισοδήματα, με κλιμακωτό συντελεστή από 1% έως 3%.
Τα εισοδήματα, από 12.001 – 20.000 ευρώ θα φορολογούνται με συντελεστή 1%, από 20.001 – 50.000 ευρώ με συντελεστή 2% και από 50.000 και πάνω θα φορολογούνται με συντελεστή 3%.
- Στην εισφορά αλληλεγγύης 3% υπέρ των ανέργων του ΟΑΕΔ σε όλα τα εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ.
- Επιβολή νέου τέλους ακινήτων με συντελεστή 0,2% μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ σε ακίνητα των οποίων η αντικειμενική αξία υπερβαίνει τις 100.000 ευρώ.
- Μείωση του αφορολόγητου για ΦΑΠ από τις 400.000 ευρώ στις 200.000 ευρώ.
Για παράδειγμα, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της ΕΣΕΕ, ο ιδιοκτήτης μιας ατομικής επιχείρησης με ετήσιο τζίρο 75.000 ευρώ, καθαρά προ φόρου κέρδη 14.000 ευρώ σε ιδιόκτητο κατάστημα 35 τ.μ. θα πληρώσει, μεταξύ άλλων, ετήσιο Φ.Π.Α. 7.000 ευρώ, έκτακτη εισφορά 140 ευρώ, εισφορά αλληλεγγύης 420 ευρώ και επιπλέον επιβαρύνσεις από τα νέα φορολογικά μέτρα και επαγγελματικά κριτήρια 380 ευρώ. Το σύνολο της φορολογικής επιβάρυνσης προκύπτει 14.376 ευρώ, αυξημένο κατά 1.480 ευρώ, λόγω των επιπρόσθετων μέτρων.
ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΕΚΛΕΙΣΑΝ ΜΑΓΑΖΙΑ
Α. Παλαιοί Ασφαλισμένοι (μέχρι 31/12/92).
Δικαιούνται να συνεχίσουν την ασφάλισή τους προαιρετικά μετά τη διακοπή της δραστηριότητάς τους, με την προϋπόθεση να μην είναι ασφαλισμένοι ή συνταξιούχοι άλλου φορέα Κύριας Ασφάλισης ή του Δημοσίου από ίδιο δικαίωμα.
Οι βασικές προϋποθέσεις είναι:
α) Να έχουν πραγματοποιήσει συνολικά 5 έτη ασφάλισης, συνυπολογιζόμενου του χρόνου ασφάλισης σε άλλο φορέα Κύριας Ασφάλισης ( π.χ. ΙΚΑ, κ.λπ.), εκ των οποίων 1 τουλάχιστον έτος στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. πριν από τη διακοπή της ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, η αίτηση θα πρέπει να υποβληθεί εντός ενός έτους από την διακοπή της υποχρεωτικής ασφάλισης.
β) Την ασφάλισή τους προαιρετικά στον Ο.Α.Ε.Ε μπορούν να συνεχίσουν και οι ασφαλισμένοι του Ο.Α.Ε.Ε που έχουν συνταξιοδοτηθεί λόγω αναπηρίας, εφόσον διακοπεί η συνταξιοδότησή τους και υποβάλλουν σχετική αίτηση.
γ) Την ασφάλισή τους προαιρετικά στον Ο.Α.Ε.Ε μπορούν να συνεχίσουν όσοι έχουν συμπληρώσει συνολικά 10 έτη ασφάλισης, συνυπολογιζομένων και των ετών ασφάλισης σε άλλους Κύριους Φορείς Ασφάλισης (π.χ. ΙΚΑ), με την προϋπόθεση ότι ο Ο.Α.Ε.Ε. είναι ο τελευταίος φορέας ασφάλισης, ανεξάρτητα από τον πραγματοποιηθέντα σε αυτόν χρόνο ασφάλισης.
Τα πρόσωπα τα οποία πληρούν τις προϋποθέσεις συνέχισης της ασφάλισης στον Ο.Α.Ε.Ε προαιρετικά, κατατάσσονται στην ασφαλιστική κατηγορία που κατέβαλαν τις εισφορές τους στον Ο.Α.Ε.Ε. κατά την διακοπή του επαγγέλματός τους. Όμως δύναται κατόπιν αιτήσεώς τους να υπαχθούν και σε ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία.
Β. Νέοι Ασφαλισμένοι (από 1/1/93).
Μπορούν μετά τη διακοπή της δραστηριότητάς τους, να συνεχίσουν την ασφάλισή τους με προϋπόθεση:
α) Να έχουν πραγματοποιήσει στην υποχρεωτική ασφάλιση 1500 ημέρες εργασίας ή 5 έτη ασφάλισης τουλάχιστον (συνυπολογιζόμενου και του χρόνου ασφάλισης σε άλλο φορέα κύριας Ασφάλισης), εκ των οποίων 300 ημέρες ή 1 έτος εντός της τελευταίας πριν την υποβολή της αίτησης, πενταετίας.
β) Να μην υπάγονται στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας Ασφάλισης.
Οι νέοι ασφαλισμένοι οι οποίοι διακόπτουν την δραστηριότητα και εγκρίνεται η συνέχιση της ασφάλισής τους προαιρετικά, καταβάλλουν το ποσό της ασφαλιστικής κατηγορίας στην οποία κατέβαλαν εισφορές κατά τη διακοπή της απασχόλησης και παραμένουν για όλη τη διάρκεια της προαιρετικής συνέχισης της ασφάλισής τους στον Ο.Α.Ε.Ε, στην ίδια ασφαλιστική κατηγορία.
Στις περιπτώσεις νέων ασφαλισμένων, οι οποίοι είχαν πραγματοποιήσει 10 έτη ασφάλισης, παρέχεται η δυνατότητα να καταταγούν στην αμέσως ανώτερη ασφαλιστική κατηγορία εφόσον έχουν συμπληρώσει τριετία στην κατηγορία που ευρίσκονται και δεν έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους.
του Κώστα Κατίκου, από την εφημερίδα "Αδέσμευτος Τύπος", 18/6/2011
