Διαστάσεις επιδηµίας παίρνουν σε όλη την Ελλάδα οι απάτες µε θύµατα ηλικιωµένους. Καθηµερινά καταγγέλλονται τρία κρούσµατα, αλλά οι περιπτώσεις είναι πολύ περισσότερες
Στο στόχαστρο απατεώνων που χρησιµοποιούν διάφορα παραπλανητικά µέσα έχουν πέσει εκατοντάδεςηλικιωµένοι. Ιδιαίτερη έξαρση παρουσιάζει το πρόβληµα στην περιφέρεια επειδή στις κλειστές τοπικές κοινωνίες οι απατεώνες µπορούν ευκολότερα να εκµαιεύσουν πληροφορίες από τον περίγυρο για την οικογενειακή και οικονοµική κατάσταση των θυµάτων τους. Τα περιστατικά πλέον είναι τόσο αυξηµένα ώστε Αστυνοµικές ∆ιευθύνσεις έχουνεκδώσει οδηγίες µε συµβουλές για την προστασία των ηλικιωµένων.
Οι απατεώνες παρουσιάζονται στα υποψήφια θύµατα ως ασφαλιστές, λογιστές, εφοριακοί, υπάλληλοι εταιρειών πώλησης ηλεκτρικών ειδών, υπολογιστών, ανταλλακτικών αυτοκίνητων καιγενικότερα µε ό, τι έχει σχέση µε χρηµατική συναλλαγή. Παραπλανούν τα θύµατα που έχουν επιλέξει πείθοντάς τους ότι τα παιδιά τους χρωστούν χρήµατα και καταφέρνουννα αποσπάσουν διάφορα ποσά. Τον τελευταίο καιρό έχουν επινοήσει µια νέα µορφή απάτης εκµεταλλευόµενοι τη σύγχυση και τον πανικό. Εµφανίζονται σε ηλικιωµένους και τους αιφνιδιάζουν λέγοντας ότι το παιδί τους έπεσε θύµα τροχαίου ή παρουσίασε πρόβληµα υγείας και χρειάσθηκε να µεταφερθεί επειγόντως σε νοσοκοµείο. Σε κάποιες περιπτώσεις ισχυρίσθηκαν ότι το παιδί βρίσκεται ήδη στο χειρουργείο και χρειάζονται χρήµατα και µάλιστα σηµαντικά ποσά, ακόµα και 3.000 ευρώ. Σοκαρισµένοιοι ηλικιωµένοι γονείς δίνουν χωρίς να το σκεφθούν όσα χρήµατα έχουν στο σπίτι τους. Ακόµα πιο οργανωµένοι και πειστικοί, οι απατεώνες τηλεφωνούν µε κινητό πρώτα στα θύµατα και τους λένε ότι το παιδί τους βρίσκεται στο νοσοκοµείο καισε λίγο πρόκειται να χειρουργηθεί.Μάλιστα σε ορισµένες περιπτώσεις έχει καταγγελθεί ότι συνεργός µιµείται τη φωνή του παιδιού τους στο τηλέφωνο ή εκµεταλλεύονται τον θόρυβο ώστε το θύµα να µην µπορεί να αναγνωρίσει τη φωνή.
«Το πρόβληµα απασχολεί γιατί πρόκειται γιαευαίσθητες κοινωνικές οµάδες. Οι δράστες επενδύουν στον συναισθηµατικόφόρτο ή στις συναισθηµατικ ές ανάγκες των ηλικιωµένων επικαλούµενοι είτε κίνδυνο ζωήςή παίζονταςµε τη φήµη και την υπόληψη των παιδιών τους» εξηγεί ο εκπρόσωπος Τύπου της ΕΛ.ΑΣ.κ. ΘανάσηςΚοκκαλάκης. Καλοντυµένοι, πάντα µε κοστούµι καιγραβάτα, υπήρξαν και περιπτώσεις πουσυνοδεύονταν και από γυναίκες ηλικίας 40 µε 45 ετών, οιαπατεώνες προσπαθούν να εµπνεύσουν εµπιστοσύνη στα ηλικιωµέναθύµατα. Αν και πρόκειται γιαµια απλήστη σύλληψή της µορφή απάτης, χρειάζεται οργάνωση και προεργασία. Το κυριότερο κεφάλαιο είναι η άντληση πληροφοριών από τον περίγυρο µε όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτοµέρειες για την οικογένεια, τα παιδιά, τιςδουλειές και την οικονοµική τους κατάσταση.
ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΜΕΡΕΣ ΤΟΥ ΜΗΝΑ.
∆εν είναι τυχαίο ότι συνήθως οι απατεώνες χτυπούν τις πρώτες ηµέρες του µήνα, όταν οι ηλικιωµένοι έχουν εισπράξει τη σύνταξη και διαθέτουν χρήµατα στο σπίτι. Στόχος είναι ηλικιωµένοι κάθε εισοδηµατικής τάξης.
Υπάρχουν όµως καιπεριπτώσεις που οι απατεώνες, γνωρίζοντας ελάχιστα,αυτοσχεδιάζουν αξιοποιώντας πληροφορίεςπου τους δίνουν πάνω στη συζήτηση τα ίδια τα θύµατα. Για να γίνουνπειστικοί, προσποιούνται ότι δήθεν µιλούν στο κινητό για την υπόθεση του “χρέους” µε το παιδί του ηλικιωµένου. Προθυµοποιούνται µάλιστα να δώσουν το κινητό στον ηλικιωµένο να µιλήσει κι εκείνος. Συνεργός τους τότε µιµείται τη φωνή και σε συνδυασµό µε τον θόρυβο γίνεται πειστικός.
Η δράση τους συνήθως δεν είναι ευκαιριακήκαι δενπεριορίζεται σε µια δυοπεριπτώσεις εξαπάτησης. Ένας30χρονος που συνελήφθη στην Κρήτη είχε κάνει σωστή επιχείρηση τις απάτες µε θύµατα ηλικιωµένους. Μέσα σε λιγότερο από τρεις µήνες είχε εξαπατήσει έξι αποσπώντας από 450 µέχρι 2.500 ευρώ. Επεσε όµως σε µια 87χρονη που δεν πείστηκε για όσα της είπε ότι δήθεν η κόρη της είχε πέσει θύµα τροχαίου. Με ψυχραιµία, µόλις το άκουσε, έπιασε το τηλέφωνο. Ο απατεώνας έφυγε όµως η 87χρονη πρόλαβε και συγκράτησε στοιχεία του αυτοκινήτου µε αποτέλεσµα ο δράστης να συλληφθεί.
Ανάµεσα στα εκατοντάδες θύµατα ήταν και µια 79χρονη, θύµα της καταστροφικής φωτιάςτης Ηλείας, την οποία οι απατεώνες επέλεξαν να χτυπήσουν το διάστηµα που έµενε στο σπίτι της κόρης της. ∆υο άνδρες 50 και 55 χρόνων παρουσιάσθηκαν ως εφοριακοί και της είπαν ότι ο γιος της που έµενε στην Αθήνα είχε χρέος. Προσποιούµενοι ότι µιλούσαν µαζί του στο κινητό, την έπεισαν και την µετέφεραν µε το αυτοκίνητό τους σε υποκατάστηµα τράπεζας όπου έκανε ανάληψη σηµαντικού ποσού το οποίο παρέδωσε στους απατεώνες.
«Ο απατεώνας απέσπασε από τη µητέρα µου πεντακόσια ευρώ»
ΕΝΑΝ ΚΑΛΟΝΤΥΜΕΝΟ ΚΥΡΙΟ µε κοστούµι και γραβάτα αντίκρυσε η 85χρονη κυρία Ελένη έξω από την πολυκατοικία της το πρωί που πήγαινε για τα καθηµερινά της ψώνια.
«Μιλούσε συνέχεια στο κινητό του και µάλιστα επαναλάµβανε δυνατά το όνοµά µου Θανάσης. Εδινε την εντύπωση ότι µιλούσε µαζί µου. Πλησίασε τη µητέρα µου και της είπε: “Κυρία Ελένη, γεια σας, είµαι από το λογιστικό γραφείο µε το οποίο συνεργάζεται ο γιος σας. Χρειάζεται επειγόντως να καταβάλει τον ΦΠΑ και µε παρακάλεσε να έρθω σε σας να µου δώσετε τα χρήµατα”», περιγράφει ο ιδιωτικός υπάλληλος κ. Θανάσης (σ.σ. τα πλήρη στοιχεία του στη διάθεση της εφηµερίδας) την περιπέτεια της µητέρας του, η οποία πριν από έξι µήνες έπεσε θύµα απατεώνα που της απέσπασε 500 ευρώ.
Για να γίνει ακόµα πιο πειστικός, προσποιήθηκε ότι συνέχιζε τη συνοµιλία µε τον γιο της: «“Θανάση, αυτή τη στιγµή είµαι µε τη µητέρα σου για να κανονίσουµε το ποσό που έχουµε συνεννοηθεί”. Η µητέρα µου κάποια στιγµή του είπε “δώσε µου το τηλέ φωνο να του µιλήσω”. Εκείνος όµως το απέφυγε λέγοντας απότοµα “γεια σου, τα λέµε αργότερα”, µε το πρόσχηµα ότι έκλεινε η γραµµή. Απευθύνεται τότε στη µητέρα µου ζητώντας χίλια ευρώ. Η µητέρα µου του εξήγησε ότι δεν έχει στο σπίτι της τόσο µεγάλο ποσό». Ο «κύριος» προθυµοποιήθηκε να τη διευκολύνει και να συµβιβαστεί µε µικρότερο ποσό. Ανυποψίαστη η ηλικιωµένη, τον οδήγησε στο διαµέρισµά της και του έδωσε τα χρήµατα που είχε. «Την ευχαρίστησε και µάλιστα της είπε και περαστικά για την υγεία της. Πράγµατι η µητέρα µου πριν από εννιά µήνες είχε κάνει επέµβαση. Γνώριζε ακόµα και αυτήν τη λεπτοµέρεια.
Η οικογένειά µου µένει χρόνια στη γειτονιά και µας γνωρίζουν. Αλλωστε είναι µια περιοχή που διατηρεί ακόµα κάποια χαρακτηριστικά της γειτονιάς, µε τα καταστήµατά της, τους παλιούς κατοίκους της και µπορεί κανείς εύκολα να “ψαρέψει” πληροφορίες. Ενα λεπτό αργότερα µε πήρε τηλέφωνο και µου είπε για το περιστατικό. Της είπα “κλείσε, έρχοµαι αµέσως”. ∆υστυχώς ήταν αργά, είχε ήδη φύγει».
«Δέκα εντολές» προς ηλικιωµένους
1. Να µην εµπιστεύονται αγνώστους που τους πλησιάζουν είτε µε πρόσχηµα αγορών σε τιµή ευκαιρίας είτε µε πρόσχηµα την εξόφληση χρέους ασφαλιστηρίων, συµβολαίων συσκευών ή επίκληση άλλων χρεών συγγενικών τους προσώπων και τους ζητούν χρηµατικά ποσά.
2. Να µην εµπιστεύονται αγνώστους που τους πλησιάζουν µε το πρόσχηµα παροχής ιατρικών υπηρεσιών.
3. Να µην εµπιστεύονται άτοµα που ισχυρίζονται ότι έχουν κερδίσει δώρα, βραβεία και τους ζητούν να πληρώσουν δήθεν έξοδα συσκευασίας, αποστολής ή άλλες επιβαρύνσεις.
4. Σε περίπτωση που τους προσεγγίσουν άγνωστοι, να φροντίζουν να επικοινωνούν πρώτα µε τα παιδιά τους ώστε να διασταυρώνουν όσα τους λένε για δήθεν χρέη.
5. Στις επικοινωνίες µε τα παιδιά τους να χρησιµοποιούν το δικό τους τηλέφωνο και όχι το κινητό που τους δίνουν οι άγνωστοι. Και αυτό γιατί µπορεί να είναι παγίδα και στην άλλη άκρη της γραµµής να βρίσκεται συνεργός του απατεώνα.
6. Να φροντίζουν να κερδίσουν χρόνο µέχρι να επικοινωνήσουν µε τα παιδιά τους. Το καλύτερο είναι να πουν στους αγνώστους να περιµένουν µέχρι να έρθουν τα ίδια τα παιδιά τους για να τακτοποιήσουν το χρέος.
7. Να µην υπογράφουν ποτέ λευκά έντυπα (δήθεν ασφαλιστικών αποζηµιώσεων, εξουσιοδοτήσεων).
8. Το κυριότερο είναι να µην ανοίγουν την πόρτα του σπιτιού τους σε αγνώστους.
9. Ακόµη κι αν ανοίξουν την πόρτα, να µην επιτρέπουν σε αγνώστους να µπαίνουν στα διαµερίσµατά τους, ό,τι και αν αυτοί επικαλούνται, όσο «αθώοι» κι αν φαίνονται.
10. Να έχουν πάντα πρόχειρα τα τηλέφωνα της Αστυνοµίας και της Πυροσβεστικής. Σε περίπτωση που συµβεί κάτι, να αφήσουν ελεύθερη την τηλεφωνική τους σύνδεση µέχρι να φθάσει η Αστυνοµία.
Ρεπορτάζ της ΛΙΑΣ ΝΕΣΦΥΓΕ, από την εφημερίδα "Τα Νέα", 7/5/2011