Ώρα µηδέν έχει σηµάνει για τη διαχείριση των απορριµµάτων στην Ελλάδα. Τα συναρµόδια υπουργεία δίνουν µάχη ώστε µέχρι τα µέσα του 2011 να κλείσουν οι ανεξέλεγκτες χωµατερές, για τις οποίες η χώρα έχει καταδικαστεί από το Ευρωδικαστήριο, ενώ η κατασκευή και λειτουργία αρκετών χώρων απόθεσης απορριµµάτων βρίσκεται ακόµη στον αέρα.
Εδώ και 27 χρόνια εκκρεµεί η εξεύρεση λύσης για την ολοκληρωµένη διαχείριση των σκουπιδιών της Αττικής. Το 1984 έγινε η πρώτη πρόβλεψη για τη δηµιουργία τριών νέων ΧΥΤΑ στη ∆υτική, τη Βορειοανατολική και τη Νοτιοανατολική Αττική καθώς και ενός µικρότερου στη Λαυρεωτική.
Από τότε έχουν περάσει χρόνια αντιπαραθέσεων µεταξύ δηµοτικών Αρχών και κατοίκων,για να αναλάβουν την κατασκευή χώρου απόθεσης απορριµµάτων. Ωστόσο, και από το 2003 όταν µε νοµοθετική ρύθµιση καθορίστηκαν οι τρεις χώροι σε Φυλή, Κερατέα και Γραµµατικό ακολούθησε σειρά δικαστικών προσφυγών για να αποτραπεί η κατασκευή.
ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ.
Η Κερατέα που απασχολεί τους τελευταίους τέσσερις µήνες το Λεκανοπέδιο µε τις συµπλοκές µεταξύ κατοίκων και αστυνοµικών δυνάµεων, δεν αποτελεί τη µοναδική περίπτωση στη χώρα όπου δεν προχωρούν τα έργα. Από τις Σέρρες µέχρι την Ιστιαία και από τη Λάρισα µέχρι τη Λευκίµµη, οι αντιδράσεις φορέων και κατοίκων έχουν µπλοκάρει την κατασκευή ΧΥΤΑ.
«Η εφαρµογή αποτελεσµατικού συστήµατος θα απαιτήσει χρόνια», ήταν η διαπίστωση και του επιτρόπου της Ε.Ε. για το Περιβάλλον Γιάνες Ποτότσνικ κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα. Παρά το γεγονός πως αναγνώρισε τη συστηµατική δουλειά που γίνεται το τελευταίο διάστηµα, επισήµανε ότι «η χώρα βρίσκεται ακόµα πίσω σε θέµατα διαχείρισης απορριµµάτων».
Για να προλάβουν τα πρόστιµα, στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών κάνουν συνεχείς συσκέψεις στις περιφέρειες. Χθες βρίσκονταν στην Ανατολική Μακεδονία - Θράκη, όπου η κατάσταση παρουσιάζει εξοµάλυνση και µένουν µόνο 6 ανεξέλεγκτες χωµατερές να κλείσουν, ενώ άλλες 26 βρίσκονται σε διαδικασία αποκατάστασης.
∆ραµατική, αντιθέτως, είναι η εικόνα στην Περιφέρεια Πελοποννήσου όπου µεταβαίνουν σήµερα τα στελέχη του υπουργείου. Πρόκειται για την περιφέρεια µε τις περισσότερες (30) ενεργές παράνοµες χωµατερές σε όλη τη χώρα και εκκρεµεί η αποκατάσταση για ακόµη 119 ανεξέλεγκτες χωµατερές. Παράλληλα, σοβαρή καθυστέρηση παρουσιάζουν και τα έργα κατασκευής ΧΥΤΑ.
Για τον λόγο αυτό, το υπουργείο Εσωτερικών έχει αποφασίσει να συνδράµει στην προκήρυξη διεθνούς διαγωνισµού για την υλοποίηση των απαιτούµενων έργων. Ανάλογη απόφαση έχει ληφθεί και για ορισµένα, µικρά κυρίως, νησιά που κρίθηκε ότι είναι αδύνατο να µπορέσουν να κατασκευάσουν τα έργα.
Στην Αττική παραµένουν ακόµη ανοιχτές δύο παράνοµες χωµατερές και βρίσκονται στο στάδιο αποκατάστασης άλλες 26. Ο µικρός αριθµός οφείλεται στο ότι ύστερα από πολλά χρόνια που ο φορέας διαχείρισης του ΧΥΤΑ Φυλής (ΕΣ∆ΚΝΑ) δεν δεχόταν να µεταφέρουν εκεί τα απορρίµµατά τους οι δήµοι της Ανατολικής Αττικής, πριν από µερικούς µήνες άναψε πράσινο φως για τα σκουπίδια από την περιοχή αυτή.
Προβλήµατα καταγράφονται και για την κατασκευή και λειτουργία µικρότερων µονάδων όπως είναι οι Σταθµοί Μεταφόρτωσης Απορριµµάτων (ΣΜΑ). Από τους 5 κεντρικούς Σταθµούς που είχαν προβλεφθεί για την Αττική, µέχρι πρότινος λειτουργούσε µόνο αυτός στο Σχιστό και µάλιστα αδιαλείπτως από το 1991.
Ο ΣΜΑ Ελαιώνα είχε παγώσει λόγω προσφυγής στο Συµβούλιο της Επικρατείας που ακύρωσε τη µελέτη περιβαλλοντικών όρων το 2005 και πριν από λίγο διάστηµα τέθηκε σε λειτουργία, ενώ για τους ΣΜΑ Βορείων Προαστίων (Κηφισιά) και Υµηττού εκκρεµούσε επί σειρά ετών η διαδικασία χωροθέτησης λόγω αντιδράσεων από τοπικούς παράγοντες.
Πρόσφατα και αυτοί ολοκληρώθηκαν και δέχονται απορρίµµατα, ενώ τις επόµενες ηµέρες θα λειτουργήσει και ο ΣΜΑ Νοτίων Προαστίων, επίσης έπειτα από χρονοβόρες διαδικασίες για τη χωροθέτησή του.
Πρέπει να κλείσουν µέσα στο 2011, για να αποφύγουµε νέες κυρώσεις από την Ε.Ε.
Αγνοούνται τα έργα για επεξεργασία
Κι ενώ δεν έχουν ολοκληρωθεί τα βασικά έργα διαχείρισης, η Ελλάδα καλείται να περάσει το ταχύτερο δυνατόν στο επόµενο στάδιο επεξεργασίας. Υποδοµές ανακύκλωσης στους δήµους, κέντρα διαλογής ανακυκλώσιµων υλικών, µονάδες επεξεργασίας και κοµποστοποίησης είναι µερικά µόνον από τα έργα που πρέπει να τρέξουν για να µη βρεθεί η χώρα ενώπιον νέας παραποµπής.
Άµεσα δηλαδή πρέπει να προχωρήσουν διαγωνισµοί για τη δηµοπράτηση των έργων και όπως έχει διευκρινιστεί από το υπουργείο Εσωτερικών, θα είναι ανοικτοί σε όλες τις τεχνολογίες πλην της καύσης αποβλήτων, µέθοδο που όµως έχει υιοθετηθεί σε ποσοστό 20% κατά µέσο όρο στις χώρες της Ε.Ε.
Σκουπιδότοποι εκτός ελέγχου
478
κιλά σκουπιδιών παράγονται ανά κάτοικο τον χρόνο
107
ανεξέλεγκτες χωµατερές παραµένουν ενεργές
30 στην Πελοπόννησο
22 στην Κεντρική Μακεδονία
19 στο Νότιο Αιγαίο
10 στη Στερεά Ελλάδα
9 στο Βόρειο Αιγαίο
571
ανεξέλεγκτες χωµατερές βρίσκονται στο στάδιο αποκατάστασης
34.000 ευρώ την ηµέρα για κάθε ανεξέλεγκτη χωµατερή είναι το πρόστιµο µε το οποίο κινδυνεύει η χώρα
820.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα παράγει µία ανεξέλεγκτη χωµατερή που εξυπηρετεί 1 εκατοµµύριο κατοίκους
πηγή : Εφημερίδα "Τα Νέα", 19/4/2011