Απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανοίγει τον δρόμο σε μελλοντικές περικοπές
Απόφαση-πιλότο για μελλοντικές περικοπές στο Δημόσιο, λόγω της οικονομικής κρίσης αλλά και της απελπιστικής κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει πολλά ασφαλιστικά Ταμεία, εξέδωσε η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Πρόκειται για μια απόφαση που ανατρέπει άρδην τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα δημοσίων υπαλλήλων και το βασικότερο: ανοίγει για πρώτη φορά τον δρόμο για τη νομιμοποίηση περικοπών σε συντάξεις, μισθούς και ασφαλιστικά δικαιώματα στο Δημόσιο.
Το ανώτατο δικαστήριο, έκρινε πως στο Δημόσιο διπλή σύνταξη δεν μπορεί να εισπράττει κανείς, δηλαδή αποφάσισε, πως ένας συνταξιούχος του Δημοσίου μπορεί να λαμβάνει μόνο μία σύνταξη -π.χ. τη μεγαλύτερη- αλλά σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να εισπράττει δεύτερη σύνταξη από το Ταμείο του Δημοσίου. Για την απόφαση, αφορμή στάθηκε η προσφυγή στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου μιας υπαλλήλου του υπουργείου Οικονομικών που βγήκε σε σύνταξη στις αρχές της τελευταίας δεκαετίας.
Απόφαση-πιλότο για μελλοντικές περικοπές στο Δημόσιο, λόγω της οικονομικής κρίσης αλλά και της απελπιστικής κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει πολλά ασφαλιστικά Ταμεία, εξέδωσε η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Πρόκειται για μια απόφαση που ανατρέπει άρδην τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα δημοσίων υπαλλήλων και το βασικότερο: ανοίγει για πρώτη φορά τον δρόμο για τη νομιμοποίηση περικοπών σε συντάξεις, μισθούς και ασφαλιστικά δικαιώματα στο Δημόσιο.
Το ανώτατο δικαστήριο, έκρινε πως στο Δημόσιο διπλή σύνταξη δεν μπορεί να εισπράττει κανείς, δηλαδή αποφάσισε, πως ένας συνταξιούχος του Δημοσίου μπορεί να λαμβάνει μόνο μία σύνταξη -π.χ. τη μεγαλύτερη- αλλά σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να εισπράττει δεύτερη σύνταξη από το Ταμείο του Δημοσίου. Για την απόφαση, αφορμή στάθηκε η προσφυγή στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου μιας υπαλλήλου του υπουργείου Οικονομικών που βγήκε σε σύνταξη στις αρχές της τελευταίας δεκαετίας.
Η εν λόγω υπάλληλος διεκδικούσε και ποσοστό της σύνταξης του συζύγου της που απεβίωσε, ο οποίος ήταν επίσης υπάλληλος στο ίδιο υπουργείο και συνταξιούχος και αυτός του Ταμείου των δημοσίων υπαλλήλων. Οι δικαστές που πλειοψήφησαν έκριναν πως η εν λόγω χήρα συνταξιούχος του Δημοσίου μπορούσε να κρατήσει τη μεγαλύτερη σύνταξη που ήταν εκείνη του ανδρός της, επ’ ουδενί όμως να εισπράττει δύο συντάξεις από το ίδιο Ταμείο.
Η αρχή της ισότητας
Η απόφαση εκδόθηκε από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, που είναι κατ’ εξοχήν αρμόδιο για συνταξιοδοτικά θέματα έχοντας έτσι ιδιαιτέρως βαρύνουσα σημασία. H απόφαση φέρει αριθμό 1938 και μεταβάλλει άρδην του πυλώνες παροχών στο Δημόσιο, φθάνοντας στο σημείο να ξεπερνά και αυτήν ακόμα την αρχή της ισότητας που κατοχυρώνει το Σύνταγμα. Η απόφαση υπήρξε προϊόν δύσκολης διαβούλευσης στην Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όπου οι ανώτατοι δικαστικοί διατύπωσαν με επιχειρήματα εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις. Το αποτέλεσμα ήταν η απόφαση να ληφθεί κατά πλειοψηφία, με την ύπαρξη ισχυρής μειοψηφίας.
Η αρχή της ισότητας που επικαλέστηκε η συνταξιούχος ήταν ένα επιχείρημα που δεν έπεισε τους δικαστές, που στηρίχθηκαν στο αντεπιχείρημα της οικονομικής συγκυρίας και της αδυναμίας του Ταμείου των δημοσίων υπαλλήλων να καταβάλει διπλές συντάξεις, εφαρμόζοντας την αρχή της ισότητας...
Kάπως έτσι, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι «είναι επιτρεπτό να απαγορεύεται η καταβολή διπλής συντάξεως από φορέα απονομής συντάξεως, έστω κι εάν αυτή στηρίζεται σε διαφορετική αιτία, εάν σταθμίζοντας την οικονομική του αντοχή, κρίνει ότι η σωρευτική καταβολή θα επέφερε σε αυτόν μεγάλη οικονομική επιβάρυνση και εξασθένηση των οικονομικών του δυνατοτήτων, θέτοντας, έτσι, σε κίνδυνο την ομαλή λειτουργία του, κάτι, που θα έπληττε το δημόσιο συμφέρον».
Και στην επόμενη παράγραφο: «Τούτο ισχύει, αναφέρεται επί λέξει, και για το δημόσιο ταμείο, εφόσον είναι και φορέας απονομής συντάξεως πρώην υπαλλήλων του Δημοσίου».
Κρίνοντας, όπως έκρινε, το Ανώτατο Δικαστήριο, δεν δέχθηκε επιχειρήματα που έπεσαν στο τραπέζι για άνιση μεταχείριση, καθώς η συνταξιούχος που προσέφυγε, έθεσε θέματα όπως: Διπλή σύνταξη από το Δημόσιο αναγνωρίζεται σε βουλευτές, πρώην δημοσίους υπαλλήλους. Οι χήρες και οι χήροι που είναι συνταξιούχοι άλλων Ταμείων μπορούν να λάβουν διπλή σύνταξη - μία από το ταμείο τους και μία από το δημόσιο Ταμείο αν ο ένας από τους δυο ήταν δημόσιος υπάλληλος. Τα επιχειρήματα αυτά απορρίφθηκαν στη λογική ότι πρόκειται για ανόμοιες καταστάσεις και η αρχή της ισότητας νοείται επί ομοίων καταστάσεων.
Η μειοψηφούσα άποψη
Με το ίδιο σκεπτικό απορρίφθηκε και το επιχείρημα πως με μια τέτοια ρύθμιση βλάπτονται κυρίως οι γυναίκες, διότι ζουν περισσότερο και κυρίως χήρες συνταξιοδοτούνται. Βέβαια η απόφαση αυτή, που αναμένεται -για το θέμα ουσίας που έκρινε, την απαγόρευση διπλής σύνταξης στο Δημόσιο- να προκαλέσει αντιδράσεις, έτυχε και αντίδρασης ομάδας δικαστών που μειοψήφησαν. Το σκεπτικό τους; Η αρχή της ισότητας και η λογική πως η σύνταξη έχει ανταποδοτικότητα και δεν μπορεί να προσαρμόζεται κάθε φορά στη στενωπό της οικονομικής συγκυρίας ή της δυνατότητας των Ταμείων να πληρώσουν.
Εκείνο όμως που είναι το ουσιαστικότερο αυτής της απόφασης, σύμφωνα με εκτιμήσεις δικαστικών κύκλων, είναι το «χαλί» στο οποίο πάτησαν οι δικαστές. Αναδεικνύοντας δηλαδή την οικονομική δυσπραγία και την αδυναμία πληρωμής των Ταμείων, ως βασικούς παράγοντες για τη νομιμότητα περικοπών σε συντάξεις και μισθούς. Θέτοντας για πρώτη φορά την αρχή της ισότητας σε δεύτερη μοίρα.
Δείγματα των καιρών ή αναγκαίες προσαρμογές; Ίδωμεν...
της Ιωάννας Μάνδρου, από την Εφημερίδα "Η Καθημερινή", 21/2/2010
Η αρχή της ισότητας
Η απόφαση εκδόθηκε από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, που είναι κατ’ εξοχήν αρμόδιο για συνταξιοδοτικά θέματα έχοντας έτσι ιδιαιτέρως βαρύνουσα σημασία. H απόφαση φέρει αριθμό 1938 και μεταβάλλει άρδην του πυλώνες παροχών στο Δημόσιο, φθάνοντας στο σημείο να ξεπερνά και αυτήν ακόμα την αρχή της ισότητας που κατοχυρώνει το Σύνταγμα. Η απόφαση υπήρξε προϊόν δύσκολης διαβούλευσης στην Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όπου οι ανώτατοι δικαστικοί διατύπωσαν με επιχειρήματα εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις. Το αποτέλεσμα ήταν η απόφαση να ληφθεί κατά πλειοψηφία, με την ύπαρξη ισχυρής μειοψηφίας.
Η αρχή της ισότητας που επικαλέστηκε η συνταξιούχος ήταν ένα επιχείρημα που δεν έπεισε τους δικαστές, που στηρίχθηκαν στο αντεπιχείρημα της οικονομικής συγκυρίας και της αδυναμίας του Ταμείου των δημοσίων υπαλλήλων να καταβάλει διπλές συντάξεις, εφαρμόζοντας την αρχή της ισότητας...
Kάπως έτσι, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι «είναι επιτρεπτό να απαγορεύεται η καταβολή διπλής συντάξεως από φορέα απονομής συντάξεως, έστω κι εάν αυτή στηρίζεται σε διαφορετική αιτία, εάν σταθμίζοντας την οικονομική του αντοχή, κρίνει ότι η σωρευτική καταβολή θα επέφερε σε αυτόν μεγάλη οικονομική επιβάρυνση και εξασθένηση των οικονομικών του δυνατοτήτων, θέτοντας, έτσι, σε κίνδυνο την ομαλή λειτουργία του, κάτι, που θα έπληττε το δημόσιο συμφέρον».
Και στην επόμενη παράγραφο: «Τούτο ισχύει, αναφέρεται επί λέξει, και για το δημόσιο ταμείο, εφόσον είναι και φορέας απονομής συντάξεως πρώην υπαλλήλων του Δημοσίου».
Κρίνοντας, όπως έκρινε, το Ανώτατο Δικαστήριο, δεν δέχθηκε επιχειρήματα που έπεσαν στο τραπέζι για άνιση μεταχείριση, καθώς η συνταξιούχος που προσέφυγε, έθεσε θέματα όπως: Διπλή σύνταξη από το Δημόσιο αναγνωρίζεται σε βουλευτές, πρώην δημοσίους υπαλλήλους. Οι χήρες και οι χήροι που είναι συνταξιούχοι άλλων Ταμείων μπορούν να λάβουν διπλή σύνταξη - μία από το ταμείο τους και μία από το δημόσιο Ταμείο αν ο ένας από τους δυο ήταν δημόσιος υπάλληλος. Τα επιχειρήματα αυτά απορρίφθηκαν στη λογική ότι πρόκειται για ανόμοιες καταστάσεις και η αρχή της ισότητας νοείται επί ομοίων καταστάσεων.
Η μειοψηφούσα άποψη
Με το ίδιο σκεπτικό απορρίφθηκε και το επιχείρημα πως με μια τέτοια ρύθμιση βλάπτονται κυρίως οι γυναίκες, διότι ζουν περισσότερο και κυρίως χήρες συνταξιοδοτούνται. Βέβαια η απόφαση αυτή, που αναμένεται -για το θέμα ουσίας που έκρινε, την απαγόρευση διπλής σύνταξης στο Δημόσιο- να προκαλέσει αντιδράσεις, έτυχε και αντίδρασης ομάδας δικαστών που μειοψήφησαν. Το σκεπτικό τους; Η αρχή της ισότητας και η λογική πως η σύνταξη έχει ανταποδοτικότητα και δεν μπορεί να προσαρμόζεται κάθε φορά στη στενωπό της οικονομικής συγκυρίας ή της δυνατότητας των Ταμείων να πληρώσουν.
Εκείνο όμως που είναι το ουσιαστικότερο αυτής της απόφασης, σύμφωνα με εκτιμήσεις δικαστικών κύκλων, είναι το «χαλί» στο οποίο πάτησαν οι δικαστές. Αναδεικνύοντας δηλαδή την οικονομική δυσπραγία και την αδυναμία πληρωμής των Ταμείων, ως βασικούς παράγοντες για τη νομιμότητα περικοπών σε συντάξεις και μισθούς. Θέτοντας για πρώτη φορά την αρχή της ισότητας σε δεύτερη μοίρα.
Δείγματα των καιρών ή αναγκαίες προσαρμογές; Ίδωμεν...
της Ιωάννας Μάνδρου, από την Εφημερίδα "Η Καθημερινή", 21/2/2010
